ساخت‌ عاملی و ویژگی‌های‌روان‌سنجی «مقیاس بازخورد نسبت به بیماری» (IAS) در نمونه‌های ایرانی

نویسندگان

1. دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف اساسی پژوهش حاضر، وارسی ساخت عاملی و جنبه‌های روان‌سنجی «مقیاس بازخورد نسبت به بیماری» (IAS) است. بدین‌خاطر پس از انجام مراحل مقدماتی و رفع مشکلات احتمالی، وارسی این مقیاس در سه مطالعه انجام پذیرفت: در مطالعه‌ی اول، با اجرای مقیاس بر روی 929 دانشجوی دانشگاه شاهد که به شیوه نمونه‌برداری خوشه‌ای انتخاب شده بوند، ساخت عاملی این ابزار با استفاده از تحلیل عاملی موازی، بررسی گردید. در این مطالعه، IAS در قالب 5 عامل مفهوم‌سازی شد: «ترس از بیماری و ناخوشایندی»، «فراوانی درمان»، «باورهای خود بیمارپندارانه وآثار نشانه»، «رفتار سلامتی» و «هراس از مرگ». در مطالعه‌ی دوم، پایایی ابزار با استفاده ازمحاسبه آلفای کرونباخ وضریب پایایی به روش بازآزمایی (با فاصله 15 روز) و میانگین همبستگی بین آیتم‌ها، بررسی شد؛ نتایج حاکی از مناسب بودن پایایی ابزار مذکور در نمونه مورد مطالعه است. در مطالعه سوم نیز به وارسی اعتبار تشخیصی و سازه IAS پرداخته شد. نتایج تحلیل‌های اعتبار تشخیصی نشان داد که 4 عامل «ترس از بیماری و ناخوشایندی»، «فراوانی درمان»، «باورهای خودبیمارپندارانه و آثار نشانه» و «رفتار سلامتی» توانست به طور معناداری، بیماران دارای مشکلات روان‌شناختی را از آزمودنی‌های سالم متمایز کند. این نتیجه بیانگر اعتبار تشخیصی مناسب این 4 عامل است. در بررسی اعتبار سازه مقیاس مذکور نیز، همبستگی گشتاوری پیرسون بین نمرات مقیاس IAS با سه مقیاس دیگر یعنی مقیاس خودبیمارپنداری MMPI-2، خرده مقیاس شکایات جسمانی SCL-90-R و خرده مقیاس نشانه‌های بدنی GHQ محاسبه شد. نتایج این تحلیل‌ها نیز حاکی از اعتبار سازه مناسب عامل‌های IAS، به استثنای عامل هراس از مرگ است. در مجموع نتایج مطالعه کنونی شواهدی برای صحت ساخت عاملی و پایایی قابل قبول عامل‌های IAS ارائه می‌دهد. ضمن این که اعتبار عوامل این مقیاس به استثنای عامل هراس از مرگ نیز در مطالعه تأیید شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factor Structure and Psychometric Properties of the Illness Attitude Scale (IAS) for Iranian Samples

نویسندگان [English]

  • M. Atrifard
  • M.R. Shaeeri
  • M.A. Asghari Moghaddam
چکیده [English]

Present research aimed to explore factor structure and psychometric properties of the Illness Attitude (IA) Scale. The study is therefore, performed through three stages. In the first stage, for parallel factor analysis, 929 Shahed University students, selected through cluster sampling, filled out the questionnaire during the academic year 2001-2002. At this stage, the IA scale conceptualized as a five – factor measure i.e. fear of illness and disease, frequency of treatment, hypochondriacally beliefs and symptom effects, health behavior, and thanaphobia. In the second stage, the reliability of the scale was measured by determining Cronbach Alpha and reliability coefficient by test-retest and mean inter-item correlation. Results showed an appropriate reliability for the scale. The third stage of the study focused on discriminant and construct validity of IAS scale. Results showed that the following four factors fear of illness and disease, frequency of treatment, hypochondriacal beliefs and symptom effects, and health behavior, can significantly discriminate psychological patients from healthy subjects which is considered as an appropriate discriminant validity of these four factors. In order to determine the construct validity of IAS Scale, Pearson’s Product-Moment correlation between this scale and three other scales i.e. hypochondriacal subscale of MMPI-2, Bodily complaints subscale of SCL-90-R and bodily symptoms subscale of GHQ was calculated. The result indicated an appropriate construct validity of the IAS factors except for the thanaphobia factor. As a result, the present research provides the evidence for rightness of factor structure, and the acceptable reliability of these factors, as well as emphasizing the validity of the factors except the thanaphobia factor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Illness Attitude Scale
  • Factor structure
  • Validity
  • reliability