طراحی مقدماتی مدل حیا مبتنی بر برداشت از آیات قران و مقایسه آن با روان‌شناسی شرم

نویسندگان

چکیده

هدف اساسی تحقیق حاضر تعیین مفهوم وابعاد حیا در قرآن با نیم نگاهی به روانشناسی شرم ونیز دستیابی به مدل مقدماتی حیا مبتنی بر برداشت از آیات قران بوده است پژوهش حاضر پیرو طرحی توصیفی از نوع کتابخانه ای –اسنادی است بدین خاطردر آغاز مبتنی بر واژه شناسی حیا، تمام آیات مرتبط در قرآن، مورد بررسی قرار گرفت سپس مدل مقدماتی بر اساس برداشت از آیات قرآن ترسیم گردید.

یافته‌های پژوهش بیانگر نکات ذیل بوده است:1) واژه «حیا» در قرآن دقیقاً به همین شکل نیامده است اما « استحیاء» از ریشه ی «ح ی ی» به صورت‌های مختلف 10 بار به کار رفته است 2) حیا به عنوان یک ویژگی بنیادین در دو گستره مطرح است صفتی است که از یک سو با معیارهای الهی و از سوی دیگر با عقل و معیارهای درونی شده الهی در تماس است این ویژگی محافظ نفس است و با توجه به دو عامل جنسیت و شرایط، می تواند بر اساس روش‌های متعددی در گستره بدن و رفتار خود را آشکار سازد 3) شباهت مهم دو سازه حیا وشرم در آن است که بنیادی تر از بسیاری از رفتارهای دیگر تلقی می شوند تمایز اساسی عبارت است از این که معیارهای بنیادین مورد اشاره در حیا به معیارهای دینی باز می گردد در حالی که در روان‌شناسی شرم این معیارها از شرایط فرهنگی اجتماعی اخذ می شوند 4) مدل مقدماتی حیا مبتنی بر برداشت از آیات قرآن، حیا را به عنوان ویژگی بنیادین محافظت از نفس بر اساس نظارت خداوند، با توجه به شرایط فردی و اجتماعی، در گستره بدن و روان مطرح می‌سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Preliminary Design, Modesty Model-Based on Interpretation of the Quran and Comparison with the Psychology of Shame

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Asadian
  • Sorayya Ghotbi
  • Mohammad Reza Shairi
چکیده [English]

The fundamental purpose of present study was to determine the dimensions of shame in Quran with a glance to the psychology of shame and achievement of initial model of modesty based on interpretation of Koranic verses. This research project follows a discretional design of library –document type ,so initially based on the terminology modesty, all related verses in the Quran examined and then the preliminary model was drawn based on the interpretation of the Koranic verses.

Research findings were the following points: 1) The word "modesty" is not mentioned in the Quran exactly the same way but "estehya’" from the root of" H  y   y" in various forms has been used 10 times 2) modesty shows as a fundamental feature of two ranges which is connected to the standards of God's attributes on the one hand and on the other hand is in contact with the wisdom and divine internalized standards. This property is self-protection and due to two factors of gender and condition, can be revealed based on multiple methods in the area of the body and its behavior .3)The great similarity of modesty and shame is that they are considered more fundamental structures of many other behaviors. The basic distinction is that the fundamental criteria referred to in modesty can be traced to religious criteria, while in psychology of shame these criteria are taken from the social and cultural conditions. 4) A preliminary model of modesty based on understanding of the Koranic verses will bring up Modesty as fundamental features of self-protection by monitoring the Lord, and according to personal and social circumstances in the body and spirit ranges.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Morality
  • Modesty
  • Psychology
  • Shame