فراتحلیل اثربخشی مداخلات درمانی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی،دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز

2 استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

3 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

مقدمه: از منظر روانشناسی معاصر، تنظیم هیجان یکی از مؤلفه‌های اصلی سلامت روان محسوب می‌شود و نقص در آن، با گستره‌ای از اختلال‌های روانی همراه است. بررسی فرایندها و مداخله‌هایی که به تنظیم هیجان موفق کمک می‌کنند، در دو دهه گذشته محور پژوهش‌های متعددی بوده‌اند و در این میان مداخله‌های مبتنی بر ذهن آگاهی با توجه به ماهیت خاص و تأکید بر هیجان‌ها در این حوزه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار گشته‌اند.

روش: پژوهش حاضر باهدف ترکیب مطالعات انجام‌شده در زمینه مداخله‌های درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان به شیوه فراتحلیل انجام شد. جامعه آماری شامل پژوهش‌های در دسترس مرتبط بود که در بین سال‌های 1390 تا 1400 به‌صورت مقاله تمام متن، پایان‌نامه و طرح پژوهشی در فصلنامه‌ها و مجلات علمی پژوهشی کشور منتشرشده‌اند. بر اساس ملاک‌های ورود و خروج و نیز تحلیل حساسیت 214 اندازه اثر از 61 مطالعه اولیه توسط نرم‌افزار CMA موردبررسی و تحلیل قرار گرفتند.

نتایج: نتایج نشان داد مداخله‌های درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تأثیر معنی‌داری بر راهبردهای تنظیم هیجان دارد و اندازه اثر خلاصه مدل تصادفی 22/1 بود و مداخله درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در بین راهبردهای ناسازگار تنظیم هیجان بر مؤلفه نشخوار فکری و بین راهبردهای سازگار تنظیم هیجان بر مؤلفه باز ارزیابی بیشترین تأثیر را داشته است. همچنین نتایج نشان داد، جنسیت آزمودنی‌ها تأثیری بر میزان اثربخشی مداخله‌ها نداشته است.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج فراتحلیل تحقیقات انجام‌شده در مورد تأثیر مداخلات درمانی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان نشان داد که این روش مطابق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن به معنی اندازه اثر بالاست و در بهبود فرایند تنظیم هیجان مؤثر است لذا ارائه برنامه‌هایی در راستای آموزش، رشد و ارتقاء مهارت ذهن آگاهی به افراد جامعه، ضرورتی است که باید بیش‌ازپیش مورد ملاحظه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meta-analysis of The Effectiveness of Mindfulness-Based Interventions on Emotion Regulation

نویسندگان [English]

  • Seyed Qasem Mosleh 1
  • Ramin Habibi Kaleybar 2
  • Fatemeh Alipour 3
  • Emad Aldin Ahrari 3
1 PhD Student, Department of Educational Psychology, psychology and Educational Science Faculty, University of Azarbaijan Shahid Madani, Tabriz, Iran.
2 2. Associate professor, Department of Educational Psychology, psychology and Educational Science Faculty, University of Azarbaijan Shahid Madani, Tabriz, Iran.
3 4. PhD Student, Department of Educational Psychology, psychology and Educational Science Faculty, University of Azarbaijan Shahid Madani, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Introduction: From the point of view of contemporary psychology, emotion regulation is considered one of the main components of mental health, and its deficiency is associated with a range of mental disorders. Investigating the processes and interventions that help in successful emotion regulation has been the focus of many researchers in the past two decades, and mindfulness-based interventions have gained a special place in this field due to their particular nature and emphasis on emotions. The main objective of this study was to synthesize the findings of different studies and gain a general understanding of the effectiveness of mindfulness-based interventions on emotion regulation.

Method: The study population consisted of available full-text Articles, dissertations, and research projects published from 2011 to 2021 in quarterly publications and scientific research journals. Based on inclusion and exclusion criteria and sensitivity analysis, 214 effect sizes from 61 initial studies were analyzed using CMA2 software.

Result: The results revealed that mindfulness-based interventions have a significant combined effect size on emotion regulation strategies. The summary effect size of the random model was 1.22, and mindfulness-based interventions among maladaptive emotion regulation strategies have had the most significant impact on the rumination component and between adaptive emotion regulation strategies on the reappraisal component. Also, the results showed that the subjects' gender did not affect the effectiveness of the interventions.

Discussion and conclusion: Based on the results of the meta-analysis, the growth and promotion of mindfulness skills for people is necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meta-analysis
  • Mindfulness-Based Interventions
  • Emotion Regulation
روانشناسی بالینی و شخصیت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 دی 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار