بررسی رابطه مهارت‌های مقابله با استرس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان با توجه به برخی از عوامل جمعیت‌شناختی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

یافته‌هایی که اخیراٌ با پژوهش‌هایی میان دانشجویان به‌دست آمده مبیّن آن است که عدم استفاده موفقیت‌آمیز از مکانیسم‌های مقابله با استرس، منتهی به خستگی و فرسودگی عاطفی می‌شود و یکی از پیامدهای آن افت تحصیلی است هدف از این پژوهش بررسی رابطه مهارت‌های مقابله با استرس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان با توجه به برخی از عوامل جمعیت‌شناختی مانند جنسیت، وضعیت تأهل و محل اقامت (خوابگاه یا غیرخوابگاه) بود. بدین‌منظور گروه نمونه مشتمل بر 488 دانشجوی مقطع کارشناسی (272 زن و 216 مرد) با میانگین سنی 22 سال، از دانشکده‌های علوم تربیتی و روان‌شناسی، ادبیات و علوم انسانی، حقوق، علوم و مهندسی دانشگاه شیراز انتخاب شد. ابزار سنجش، پرسشنامه مهارت‌های مقابله‌ای جرابک بود، که برای استفاده در فرهنگ ایرانی مورد انطباق و اعتباریابی قرار گرفت. تحلیل عاملی نشان داد این پرسشنامه دارای چهار عامل است: ارزیابی موقعیت، واکنش به استرس، چاره‌جویی و انعطاف و انطباق‌پذیری. ضرایب آلفا کرونباخ برای این عوامل چهارگانه بین 38/0 تا 78/0 متغیر و برای کل پرسشنامه 77/0 به‌دست آمد. شاخص پیشرفت تحصیلی، معدل کل نمرات دانشجویان شرکت‌کننده در تحقیق بود. تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات از طریق تحلیل رگرسیون مرحله‌ای و تحلیل واریانس یک‌طرفه‌ انجام شد. نتایج، حاکی از آن بود که مهارت ارزیابی موقعیت تأثیری مثبت بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد. به علاوه پیشرفت تحصیلی دانشجویانی که در خوابگاه‌های دانشجویی زندگی می‌کنند، کم‌تر از سایر دانشجویان است. زنان نسبت به مردان و دانشجویان مجرد نسبت به دانشجویان متأهل، از پیشرفت تحصیلی بالاتری برخوردارند. یافته‌های این پژوهش با توجه به نتایج مطالعات پیشین مورد بحث قرار گرفته و از کاربردهای مشاوره‌ای آن سخن به میان آمده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the Relationship between Coping with Stress Skills and Academic Achievement of Undergraduate Students in Relation to some Demographic Factors

نویسندگان [English]

  • Mohammad Khayyer
  • Diba Seif
چکیده [English]

Recent research findings about University students show that lack of appropriate skills of coping with stress causes burn out and emotional distress and as a result will affect academic achievement (Ripak, 2000). The aim of present research is to study the relationship between coping with stress skills and academic achievement of undergraduate students in relation to some demographic factors such as gender, marital status and place of residency (dormitory or otherwise). The subjects of the study consisted of 488 (272 females and 216 males) undergraduate students, with mean age of 22 years, from faculties of Education, Humanities, law, science, and engineering, at Shiraz University. The instrument was "coping with stress skills"? (jerabec, 1996), which was adapted and validated for use in Iranian culture. The results of factor analysis showed that the scale consisted of four factors: evaluation of situation, reaction to stress, resourcefulness and flexibility. Alpha Corebach coefficients for these factors were between 38 to 78 and for the total score was 77. In this study the grade point average of the students was used as an indicator of academic achievement. The data were analyzed via stepwise regression and one-way analysis of variance. The results showed that situational evaluation skill has a positive effect on academic achievement. In addition the academic achievement of the students who lived in dormitory were lower than the other students. Female students in comparison with male students and single students in comparison with married students have higher academic achievement. The results were discussed in relation to previous studies and certain counseling suggestions were presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stress
  • Coping
  • Achievement