بررسی رابطه جهت‌گیری‌های مذهبی اسلامی با ابعاد هویت

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

  هدف از تحقیق حاضر تعیین ارتباط جهت‌گیری‌های مذهبی اسلامی با ابعاد هویت بوده‌است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش شامل 232 دختر و 99 پسر رشته‌های مختلف تحصیلی دانشگاه شیراز بودند که به روش خوشه‌ای مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، عبارت بودند از: فرم تجدید نظر شده مقیاس جهت‌گیری‌های مذهبی اسلامی و ویرایش ششم مقیاس ابعاد هویت AIQ-IV . برای تعیین پایائی پرسشنامه‌ها از روش آلفای کرونباخ و برای تعیین روائی مقیاس‌ها نیز از تحلیل عوامل استفاده شد. ضرائب پایائی حاصل، موید پایائی مطلوب مقیاس‌ها بود. نتایج تحلیل عاملی به روش مولفه‌های اصلی با چرخش واریماکس برای مقیاس جهت‌گیری‌های مذهبی بیانگر وجود دو عامل بود که به ترتیب اعتقادات-مناسک و اخلاق نامگذاری شدند. همچنین نتایج تحلیل عاملی برای ابعاد هویت، پنج بعد هوپت فردی، اجتماعی، مذهبی و قومی- نژادی را نشان داد. نتایج رگرسیون چندگانه زیر مقیاس‌های اعتقادات – مناسک و اخلاق نشان داد که زیر مقیاس اعتقادات – مناسک پیش‌بینی‌کننده مثبت و معنی‌دار بعد هویت مذهبی و زیر مقیاس اخلاق پیش‌بینی‌کننده ابعاد هویت فردی و ارتباطی به شکل مثبت و نیز پیش‌بینی‌کننده بعد هویت مذهبی به شکل منفی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Relationship between Islamic Religious Orientation and different Aspects of Identity

نویسندگان [English]

  • Z. Hashemi
  • B. Jokar
چکیده [English]

 The purpose of this research was to investigate the relationship between Islamic religious orientation and different aspects of identity. The participants in this study were 232 female and 99 male students of different majors in Shiraz University who were selected through cluster random sampling. The revised questionnaire of "Religious Orientation" (Azarbyjani, 1382) and the fourth revised scale of "Identity Aspects AIQ-IV" (Cheek, Smith, and Troop, 2002) were used as instruments. Factor analysis was applied to the data to verify the validity. In addition, Cronbach's alpha was calculated to determine the reliability of both questionnaires. The obtained coefficients confirmed the reliability of the scales. Moreover, the results of the factor analysis, using the principle components with varimax rotation for the "Religious Orientation Scale" yielded two factors which were beliefs/rituals and ethics, respectively. In case of AIQ-IV, the results confirmed five dimensions: personal, relational, social, ethnic-national, and religious identities. The results of multiple regression of beliefs/rituals and ethics subscales on different aspects of identity revealed that the beliefs/rituals subscale was a positive predictor of religious identity. In addition, ethics subscale predicted personal and relational identity. However, it negatively predicted the religious identity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic religious orientation
  • Aspects of identity