اثربخشی درمان یکپارچه‌نگر طرح‌واره‌محور و طرح‌واره‌درمانی یانگ بر ادراک طرد شدگی افراد دارای ویژگی‌های شخصیت مرزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)

چکیده

مقدمه: نشانه‌های آسیب‌شناختی شخصیتی از زمره مواردی است که نیازمند توجه درمانگران روان‌شناختی است. ویژگی‌های شخصیت مرزی به دلیل شیوع قابل‌توجه آن از زمره این نشانه‌های شخصیتی نیازمند توجه است. بر همین اساس، این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان یکپارچه‌نگر طرح‌واره محور و طرح‌واره درمانی بر ادراک طردشدگی در افراد دارای ویژگی‌های شخصیت مرزی اجرا شد.
روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش، سه گروهی دو مرحله‌ای (پیش‌آزمون و پس‌آزمون) بود. به منظور انجام پژوهش از میان 70 فرد دارای ویژگی‌های شخصیت مرزی در شهر اصفهان در زمستان 1396، 45  نفر به صورت هدفمند مبتنی بر ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش  و گروه کنترل  (هر گروه 15 نفر)گمارده شدند. پرسشنامه ادراک طردشدگی روهنر و همکاران (1978) در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. گروه درمان یکپارچه‌نگر طرح‌واره‌محور و طرح‌واره‌درمانی هر یک به مدت 15 جلسه، تحت درمان قرارگرفته و گروه گواه هیچ‌گونه درمانی دریافت ننمود. داده‌ها از طریق تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل گردید. در تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار اس. پی. اس. اس.، نسخه 24 استفاده شد و سطح معناداری نیز حداقل 0.05 در نظر گرفته شد.
نتایج: نتایج نشان داد که دو درمان یکپارچه‌نگر طرح‌واره‌محور و طرح‌واره‌درمانی نسبت به گروه کنترل منجر به کاهش ادراک طردشدگی در پس‌آزمون پس از کنترل پیش‌آزمون شدند (0.001>p). علاوه بر این، دو درمان یکپارچه‌نگر طرح‌واره‌محور و گروه طرح‌واره‌درمانی در کاهش ادراک طردشدگی دارای تاثیر یکسانی بودند (0.001>p).
بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به یافته مطالعه حاضر، درمانگران می‌توانند دو درمان یکپارچه‌نگر طرح‌واره‌محور و طرح‌واره‌درمانی را برای کمک به کاهش طرد شدگی در افراد دارای ویژگی‌های شخصیت مرزی مورد استفاده قرار دهند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Integrated Schema Oriented Therapy and Young’s Schema Therapy on Perception of Exclusion among individuals with Borderline Personality Characteristics

نویسندگان [English]

  • Zeinab Zakerzadeh
  • Mohsen Golparvar
  • Asghar Aghaei
چکیده [English]

Background& Aims: Personality pathological symptoms are the ones that require the attention of psychological therapists. Borderline personality characteristics due to its significant prevalence, as a personality trait, require the attention of therapists. Accordingly, the aim of this study was to determine the effectiveness of integrated schema oriented therapy and schema therapy on perception of exclusion among individuals with borderline personality characteristics.
Method: The research method was semi-experimental, and research design was three groups with two stages (pre-test and post-test). In order to carry out the research, from 70 persons with borderline personality characteristics in Isfahan in the winter of 2018, 45 persons were selected based on criteria of entry and exit and then randomly assigned in three groups; including two groups of integrated schema oriented therapy and schema therapy and a control group (each group with 15 person). Rohner et al (1978) perception of exclusion questionnaire was used to measure the dependent variable in the pretest and post-test. The group of integrated schema oriented therapy and schema therapy received 15 sessions of treatment and the control group did not receive any treatment. The data were analyzed by analysis of covariance. Data analysis was done using SPSS 24 software.
Findings: The results showed that the integrated schema oriented therapy and schema therapy compared to the control group reduced the perception of exclusion in posttest after controlling for pretest (p < /em><0.001). In addition, two integrated schema oriented therapy and schema therapy had the same effect in reducing perception of exclusion (p < /em>>0.05).
Conclusion: According to the findings of this study, therapists can use two integrated schema oriented therapy and schema therapy to help reduce rejection in people with borderline personality characteristics.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • perception of exclusion
  • integrated schema-oriented therapy
  • Schema Therapy

مراجع

 1- Savage M, Lenzenweger MF. (2018). The impact of social exclusion on “reading the mind in the eyes” performance in relation to borderline personality disorder features. Journal of personality disorders, 32(1): pp.109-130. ‏
2- Brüne M. (2016). Borderline personality disorder: Why ‘fast and furious’? Evolution, Medicine, and Public Health, 4(1): pp. 52–66.
3- Weinbrecht A, Niedeggen M, Roepke S, Renneberg B. (2018). Feeling excluded no matter what? Bias in the processing of social participation in borderline personality disorder. NeuroImage: Clinical, 19: pp.343-350. ‏
4-  رجبی، اطهر؛ کاظمیان، سمیه و اسمعیلی، معصومه (1394). پیش بینی ادراک طرد شدگی بر اساس طرح‌واره های ناسازگار اولیه در سالمندان فعال و غیرفعال. فصلنامه پرستاری سالمندان، 2(2)، صص 71-50.
5- Rohner RP, Khaleque A. (2010). Testing central postulates of parental acceptance‐rejection theory (PARTheory): A meta‐analysis of cross‐cultural studies. Journal of Family Theory & Review, 2(1): pp.73-87. ‏
6- Ernst M, Mohr HM, Schött M, Rickmeyer C, Fischmann T, Leuzinger-Bohleber M, Grabhorn R. (2018). The effects of social exclusion on response inhibition in borderline personality disorder and major depression. Psychiatry research, 262: pp.333-339. ‏
7- Little H, Tickle A, das Nair R. (2018). Process and impact of dialectical behaviour therapy: A systematic review of perceptions of clients with a diagnosis of borderline personality disorder. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 91(3): pp.278-301. ‏
8- Oud M, Arntz A, Hermens ML, Verhoef R, Kendall T. (2018). Specialized psychotherapies for adults with borderline personality disorder: A systematic review and meta-analysis. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 52(10): pp.949-961. ‏
9- محمدی زاده، لادن؛ مکوندی، بهنام؛ پاشا، رضا؛ بختیارپور، سعید و حافظی، فریبا (1397). سنجش اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی و طرح‌واره درمانی بر کاهش میزان رفتار تکانشی در آشفتگی شخصیت مرزی. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 58(106)، صص 53-44.
10- یانگ، ج (1391). شناخت­درمانی اختلالات شخصیت رویکرد طرح‌واره­محور، ترجمة علی صاحبی و حسن­ حمیدپور، تهران، انتشارات ارجمند.
11- Young JE. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Professional Resource Press/Professional Resource Exchange. ‏
12- Farrell JM, Shaw IA, Webber MA. (2018). Corrigendum to “A schema-focused approach to group psychotherapy for outpatients with borderline personality disorder: A randomized controlled trial” [(J. Behav. Ther. Exp. Psychiatr.) 40 (2) (June 2009) 317–328].‏ Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 60: pp.111.
13- سجادی، نسیم؛ گل­محمدیان، محسن و حجت خواه، محسن. (1396). اثربخشی طرح‌واره درمانی بر انگیزش تحصیلی. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 17(1)، صص 35-42.
14- Barazandeh H, Kissane DW, Saeedi N, Gordon M. (2018). Schema modes and dissociation in borderline personality disorder/traits in adolescents or young adults. Psychiatry research, 261: pp.1-6. ‏
15- Tan YM, Lee CW, Averbeck LE, Brand-de Wilde O, Farrell J, Fassbinder E, et al. (2018). Schema therapy for borderline personality disorder: A qualitative study of patients’ perceptions. PLoS One, 13(11): e0206039.
16- Dickhaut V, Arntz A. (2014). Combined group and individual schema therapy for borderline personality disorder: a pilot study. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 45(2):  pp.242-251. ‏
17- Sempertegui GA, Karreman A, Arntz A, Bekker MH. (2013). Schema therapy for borderline personality disorder: A comprehensive review of its empirical foundations, effectiveness and implementation possibilities. Clinical Psychology Review, 3: pp.426–47.
18- آقایوسفی، علیرضا؛ اورکی، محمد؛ قربانی، طاهره و مهدیه، ملیحه (1395). تعیین میزان رفتاردرمانی دیالکتیک بر افزایش تمایزیافتگی خویشتن در زنان مبتلا به همبودی اختلالات شخصیت مرزی و سومصرف مواد. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 6(23)، صص 80-61.
19- Coyle TN, Shaver JA, Linehan MM. (2018). On the potential for iatrogenic effects of psychiatric crisis services: The example of dialectical behavior therapy for adult women with borderline personality disorder. Journal of consulting and clinical psychology, 86(2): pp.116. ‏
20- DeCou CR, Comtois KA, Landes SJ. (2018). Dialectical behavior therapy is effective for the treatment of suicidal behavior: A meta-analysis. Behavior Therapy, 50(1): pp.60-72.
21- یوسف‌وند، مهدی؛ قدم‌پور، عزت‌اله؛ میردریکوند، فضل‌اله؛ حسینی، حسین و فرخ‌زادیان، علی‌اصغر (1397). اثربخشی درمان DBT (رفتار درمانی دیالکتیک) بر نیازهای خودتعیین‌گری (SDN) و معنای تحصیل (MOE) دانش‌آموزان دختر مبتلا به افسردگی. روانشناسی بالینی و شخصیت-دانشور رفتار سابق، ۱۶ (2)، صص ۸۷-۹۸.
22- Stevenson J, Haliburn J, Halovic S, Korner A, McLean L. (2018). Mobilizing self through short-term dynamic interpersonal psychotherapy: a preliminary report. Psychoanalytic Psychotherapy, 32(4): pp.351-367. ‏
23- Buller S. (2018). Understanding Davanloo’s Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy: A guide for clinicians. ‏ Psychodynamic Practice, 24(1): pp.1-9
24- Solbakken OA, Abbass A. (2014). Implementation of an intensive short-term dynamic treatment program for patients with treatment-resistant disorders in residential care. BMC Psychiatry, 14: 12.
25- Roberts BW, Luo J, Briley DA, Chow PI, Su R, Hill PL. (2017). A systematic review of personality trait changes through intervention. Psychological Bulletin, 143(2): 117-141.
26- مرادی، مسعود؛ صدری دمیرچی، اسماعیل و محمدی، نسیم (1396). اثربخشی روش درمان حساسیت زدایی به واسطه حرکات چشم و بازپردازش بر تنظیم شناختی هیجان و اضطراب امتحان دانش آموزان دارای اختلال یادگیری. مجله ناتوانی های یادگیری، 7(3)، صص 129-110.
27- Konuk E, Yurtsever A, Tükel F, Konuk EK, Çetinkaya M, Zat Z, Shapiro ED. (2018). An eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) group intervention for Syrian refugees with post-traumatic stress symptoms: Results of a randomized controlled trial. Frontiers in Psychology, 9:  pp.493. ‏
28- Landin-Romero R, Moreno-Alcazar A, Pagani M, Amann BL. (2018). How does eye movement desensitization and reprocessing therapy work? A systematic review on suggested mechanisms of action. Frontiers in Psychology, 9: pp.1395. ‏
29- صادقی، خیرالله؛ ارجمندنیا، علی اکبر و نامجو، سارا (1394). تاثیر روش حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد بر بازنمایی های عاطفی منفی بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه. نشریه روان پرستاری، 3(3)، صص 40-29.
30- روشن چلسی، رسول؛ عینی، ساناز و دل آرا، امیرصالح (1397). پیش­بینی اختلال­های شخصیت خوشه B بر پایه مدل پنج عاملی جایگزین زاکرمن-کلمن و قدرت ایگو. روانشناسی بالینی و شخصیت-دانشور رفتار سابق، 16(2)، صص 7-15.
31- Perry JC, Bond M, Békés V. (2017). The rate of improvement in long-term dynamic psychotherapy for borderline personality disorder. The Journal of Nervous and Mental Disease, 205(7): pp.517-524. ‏
32- Sahin Z, Vinnars B, Gorman BS, Wilczek A, Åsberg M, Barber JP. (2018). Clinical severity as a moderator of outcome in psychodynamic and dialectical behavior therapies for borderline personality disorder. Personality disorders: theory, research, and treatment, 9(5): p.437. ‏
33- Beatson J, Rao S. (2014). Psychotherapy for borderline personality disorder. Australasian Psychiatry, 22(6): pp. 529-532.
34- Zanarini M. C. (2009). Psychotherapy of borderline personality disorder. Acta psychiatrica Scandinavica, 120(5): pp. 373-377.
35- Menchaca A, Perez O, Peralta A. (2007). Intermittent-continuous eclectic therapy: A group approach for borderline personality disorder. Journal of Psychiatric Practice, 13(4): pp. 281-284.
36- Rohner RP, Khaleque A. (2005). Handbook for the study of parental acceptance and rejection. Rohner Research. ‏ 4th Edition.
37- Rohner RP. (2006). Youths’ perceptions of corporal punishment, parental acceptance, and psychological adjustment in a Turkish metropolis. Cross-Cultural Research, 40(3): pp.250-267. ‏
38- Varan A. (2010). Relation between perceived parental acceptance and intimate partner acceptance in Turkey: Does history repeat itself? Ethos, 33(3): pp.414-426. ‏
39- Rohner RP. (2008). Parental acceptance-rejection theory studies of intimate adult relationships. ‏ Cross-Cultural Research, 42(1): pp.5-12.
40- سیدموسوی، پریسا سادات؛ قنبری، سعید و مظاهری، محمدعلی (1394). ویژگی های روان سنجی پرسشنامه های پذیرش و طرد والدین و شریک صمیمی در دانشجویان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 21(4)، صص 337-327.
41- محمودیان دستنایی، طاهره؛ نشاط دوست، حمید طاهر؛ امیری، شعله و منشئی، غلامرضا (1397). مقایسه اثربخشی طرح‌واره‌‌درمانی و درمان شناختی رفتاری بر باورهای اختلال خوردن در بیماران بی‌اشتها و پراشتهای عصبی با توجه به پیوند والدینی.  روانشناسی بالینی و شخصیت-دانشور رفتار سابق، 16(1)، صص۳۳-۴۸.
روانشناسی بالینی و شخصیت
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 34
34
فروردین 1399
صفحه 125-136

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار