اثربخشی درمان شناختی-رفتاری با و بدون نوروفیدبک، و نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی روان‏شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روان شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود، ایران.

2 دانشیار، گروه روان‏شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، شاهرود، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر،  اثربخشی درمان شناختی-رفتاری با و بدون نوروفیدبک، و نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی روان‏شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود.
روش: برای انجام این پژوهش80 نفر از مراجعین به 4 مرکز مشاوره حومه تهران اختلال اضطراب فراگیر داشتند (در سه گروه درمان و یک گروه کنترل) در دو مرحله پیش و پس آزمون از طریق آزمون اضطراب حالت-صفت اسپیلبرگر و بهزیستی روان‏شناختی ریف مورد سنجش قرارگرفتند. دوگروه طبق برنامه درمانی30 جلسه آموزش نوروفیدبک و دوگروه 15جلسه درمان شناختی-رفتاری دریافت کرد و گروه کنترل مداخله دریافت نکرد. برای تحلیل داده‎‏ها از روش توصیفی و تحلیل واریانس چندمتغیره توسط نرم افزار SPSSاستفاده شد.
یافته‏ ها: یافته ها نشان داد هر درمان به تنهایی باعث کاهش اضطراب وافزایش ارتقای بهزیستی روان‏شناختی در گروه های درمان در پس آزمون نسبت به پیش آزمون گردید اما این تغییر درگروه کنترل مشاهده نشد و وقتی این دو درمان کنار هم به کار رفت اثر درمانی بیشتر شد.
بحث و نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته ها نتیجه گرفته شد که درمان شناختی-رفتاری و نوروفیدبک هر یک به تنهایی در درمان وارتقای بهزیستی روان‏شناختی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر موثر است و ترکیب این دو  روش اثر درمانی بیشتری دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy with and without Neurofeedback, Neurofeedback on Treatment and Increasing Women's Psychological Wellbeing with Generalized Anxiety Disorder

نویسندگان [English]

  • Maryam Jalali 1
  • Seyyed Abolghasem Mehrinejad 2
  • Hakime Aghae 3
1 Ph.D., General Psychology, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology Faculty of Edcucation and Psychology Alzahra University, Tehran, Iran.
3 Assistant professor Psychology. Islamic Azad Uneiversity Shahrod.shahrod. Iran.
چکیده [English]

Introductoin: This study aims to discover the effectiveness of cognitive-behavioral therapy with and without Neurofeedback, and also Neurofeedback's effect on the treatment and increasing psychological wellbeing in women with Generalized Anxiety Disorder (GAD).
Method: To carry out this research, 80 individuals, who suffered from a generalized anxiety disorder and visited 4 counseling centers in the suburbs of Tehran, were selected. In two stages pre-test and post-test, they were measured through the Spielberger State-Trait Anxiety Inventory (STAI) test and Ryff Psychological Well-being Inventory in 3 groups of treatment and 1 control group. Based on therapeutic protocol, 2 treatment groups were given 30 sessions of Neurofeedback training and 15 sessions of Cognitive-Behavioral Therapy and the control group did not receive any intervention. For data analysis, descriptive and multivariate analysis of variance (Manova) methods by SPSS software were used.
Results: The results showed that treatment alone reduced anxiety and increased the improvement of psychological well-being in the treatment groups in the post-test compared to the pre-test. But this change was not observed in the control group, and when these two treatments were used together, the therapeutic effect increased.
Discussion and Conclusion: Using Cognitive-Behavioral Therapy and Neurofeedback alone are effective in treating and improving the psychological well-being of women with generalized anxiety disorder, and their combination has a greater therapeutic effect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Neurofeedback
  • Cognitive- Behavioral Therapy Plan
  • Generalized Anxiety Disorder
  • Psychological Well-being
  • منابع

    1-تقوی، فرشته؛ میرزایی، پروین؛ ازندریانی، مهری و رضائی شجاعی، سولماز. اثربخشی روان‏درمانی پویشی کوتاه مدت بر اضطراب، افسردگی و شادکامی زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 1398؛ 62: 466-456.

    2- Kiamarsi, A., Narimani, M., Sobhi Gharamaleki, N.,  Mikaeeli, N. The effectiveness of positive and cognitive-behavioral therapies on psychological well-being of perfectionist students. Quarterly Journal of Psychological Studies, 2018; 15934: 1441.

    3-سیدمحمدی، یحیی. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی – ویراست پنجم، DSM-5، انجمن روانپزشکی آمریکا. تهران: انتشارات روان؛ 1394.

    4-سیموس، گریگوریس و هاف من، استفن ج. درمان شناختی رفتاری اختلال های اضطرابی. ترجمه: دکتر اکرم خمسه. تهران: انتشارات ارجمند؛ 1393.

    • Sadock, , Sadock, V. Ruiz, P. Kaplan & Sadocks Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/ clinical Psychiatry (Eleventh Edition). Tehran: Teimourzadeh Publisher; 2014.

     

    6-باچر، جیمز؛ هولی، جیل و مینکا، سوزان. آسیب شناسی روانی. ترجمه: دکتر یحیی سید محمدی. تهران: انتشارات ارسباران؛ 1394 .

    • Coplan , D.,  Webler, R., Gopinath, S., Abdallah, C. G  & Mathew, S. J. Neurobiology of the dorsolateral prefrontal cortex in GAD: Aberrant neurometabolic correlation to hippocampus and relationship to anxiety sensitivity and IQ. Journal of Affective Disorders, 2018; 229: 1-13.

     8-قربانی، زهره. مقیاس بهزیستی روان‏شناختی ریف وکیز. تهران: موسسه آزمون یارپویا؛ 1389.

    9-داگاس، مایکل؛ رابی چاود، ملیسا. درمان شناختی رفتاری برای اختلال اضطراب فراگیر. ترجمه: دکتر مهدی اکبری، مسعود چینی فروشان و احمد عابدیان. تهران: انتشارات ارجمند؛ 1395 .

    • Bredemeier, K., Lieblich, S & Foa. E.B. Pretreatment levels of rumination predict cognitive-behavioral therapy outcomes in a transdiagnostic sample of adults with anxiety-related disorders. Journal of Anxiety Disorders, 2020; 75: 102277.
    • Nuwer, M. R. Clinical use of QEEG, international federation of clinical. Neurophysiology; 2003.
    • Robbins, J. A symphony in the Brain. Newyork, Atlantic monthly press; 2000.

    13-دموس، جان ام. مبانی نوروفیدبک. ترجمه دکتر داوود آذرنگی و دکتر مهدیه رحمانیان. تهران:  انتشارات دانژه؛ 1396.

    14- Biriukova, E.V., Timofeev, I.V., and mosolov, S. N. Clinical and Neurophysiological efficacy of Neurofeedback in the combined therapy of enxiety disorders resistant to pychopharmacotherapy. European neuropsychopharmacology, 2005; 5: 162-163.

    • Niv, S. Clinical efficacy and potential mechanisms of neurofeedback. Pers indiv differ, 2013; 54: 86-676.

     Misaki, M., Mulyana, B., Zotev, , Wurfel B. E., Krueger, F., Feldner, M & Bodurka, J. Hippocampal volume recovery with real-time functional MRI amygdala neurofeedback emotional training for posttraumatic stress disorder. Journal of Affective Disorders, 2021; 283: 229–235.

     

    • Hayashi, M., Mizuguchi, N., Tsuchimoto, S & Junichi Ushiba, U. Neurofeedback of scalp bi-hemispheric EEG sensorimotor rhythm guides hemispheric activation of sensorimotor cortex in the targeted hemisphere. Journal of NeuroImage, 2020; 223: 117298.
    • - Gadea, M., Aliño, M., Hidalgo,, Espert, R., Salvador, A. Effects of a single session of SMR neurofeedback training on anxiety and cortisol levels. Journal of Neurophysiologie Clinique, 2020; 50(3): 167-173.

     Takebayashi, Y., Tanaka, K., Sugiura, Y., Sugiura, T. Well-Being and Generalized Anxiety in Japanese Undergraduates: A Prospective Cohort Study. Journal of Happiness Stud, 2018; 19: 917–937.

     

    • Harris, S., Hundley, G & Lambie, G. The Effects of Neurofeedback on Depression, Anxiety, and Academic Self-Efficacy. Journal of College Student Psychotherapy. Online, 2019: 1-15.
    • Espie, C.A., Emsley, R., Simon D. Kyle, S.D., Gordon, C., Drake, C.L., et. all. Effect of Digital Cognitive Behavioral Therapy for Insomnia on Health, PsychologicalWell-being and Sleep-Related Quality of Life: A Randomized Clinical Trial. Journal of JAMA Psychiatry, 2019; 76(1): 21-30.

     21-نائینیان، محمدرضا؛ باباپور، جلیل؛ گروسی فرشی، تقی ؛ شعیری، محمدرضا و  رستمی، رضا. تاثیر آموزش نوروفیدبک و دارو بر کاهش نشانه های اضطراب و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر،  مجله روان‏شناسی بالینی و شخصیت(دانشور رفتار)، 1391؛ 19(7): 14-1.

    • -Jalali, M and tavakoli banizi, Effectiveness Of. Neurofeedback Therapy With Stress Control Skill Education In Individuals with Generalized Anxiety Disorder. European online Journal of Natural and Social Sciences, 2014; 2: 2.
    • Espie, C.A., Emsley, R., Simon D. Kyle, S.D., Gordon, C., Drake, C.L., et. all. Effect of Digital Cognitive Behavioral Therapy for Insomnia on Health, PsychologicalWell-being and Sleep-Related Quality of Life: A Randomized Clinical Trial. Journal of JAMA Psychiatry, 2019; 76(1): 21-30.
    • Culipers, P., Sijrandij, M., Koole, S., Huibers, M., Berking, M., Andersson, G. Psychological Treatment of Generalized Anxiety Disorder: A Meta-Analysis. Clinical Psycology Review, 2014; 34: 130- 140.
    • Markell, H., NewmanmMichelle G., Gallop, R., Gbbos Mary beth C., Rickels, K., Crits, P & PH, Corrigendum to “combined medication and CBT or Generalized Anxiety disorder with African American participants: Reliability and validity of assessments & dreliminary outcomes “, Ebehavior therapy, 2015; 45: 869 – 870.

    25-ناظمیان، عباس؛ هاشمیان، پژمان و هاشمیان، پیمان. مقایسه ی اثربخشی روش‏های درمان شناختی-رفتاری و نوروفیدبک بر علائم اختلال وسواسی-جبری نوجوانان، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد،1395؛ 59(1): 55-48.

    • - Kishita, N & Laidlaw, K. Cognitive-Behavior Teraphy for Generalized Anxiety Disorder: Is CBT Equally Efficaciou In Adults of Working Age And Older Adults. Clinical Psycology Review, 2017; 52: 124- 136.
    • - Yan, L., Chunmei, W., Lingjin, S., Zhiwen, M., Yalan, Effects of Neurofeedback on panic disorderpatients anxiety. A Chinese Journal of psycology, 2017; 15: 3.
    • Reavell, J., Hopkinson, M., Clarkesmith, D & Lane, D. A. Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy for Depression and Anxiety in Patients With Cardiovascular Disease A Systematic Review and Meta-Analysis.Aalborg. Universitet by the American Psychosomatic Society, 2018: 1.
    • Harris, S., Hundley, G & Lambie, G. The Effects of Neurofeedback on Depression, Anxiety, and Academic Self-Efficacy. Journal of College Student Psychotherapy. Online, 2019: 1-15.

    30-جلالی، مریم؛ مهری نژاد، سید ابوالقاسم و آقایی، حکیمه. تاثیر نوروفیدبک بر درمان و ارتقای بهزیستی روان‏شناختی زنان دارای اختلال اضطراب فراگیر، فصلنامه عصب روان‏شناسی،1397؛ 4(3): 54-41.

    31-مهاجری اول، نسترن؛ عطادخت، اکبر و انصافی، الناز. فراتحلیل اثربخشی درمان بر میزان افسردگی، نشریه علمی روان‏شناسی بالینی و شخصیت(دانشور رفتار)، 1398؛ 17(1):  164-157.

    • Ugwuanyi, C.S., Ede, M.O., Onyishi, C. , Ossai, O.V., Nwokenna, E.N., Obikwelu, L.C., et. all. Effect of cognitive-behavioral therapy with music therapy in reducing physics test anxiety among students as measured by generalized test anxiety scale. Journal of Medicine, 2020; 99(17): 1.
    • Beatriz Neufelda, C., Palmaa, P. C., Caetanoa K. A.S., Brust-Renckc, P.G., Curtissb, J & Hofmannb, S.G. A randomized clinical trial of group and individual Cognitive-Behavioral Therapy approaches for Social Anxiety Disorder. International Journal of Clinical and Health Psychology, 2020; 20: 29-37.

     Butler, M., O’Day, E. B., Swee,  M. B.,  Horenstein, A.,  Heimberg &  Richard, G. Cognitive Behavioral Therapy for Social Anxiety Disorder: Predictors of Treatment Outcome in a Quasi-Naturalistic Setting. Journal of  Behavior Therapy, Available online; 2020.

    • Coplan , D.,  Webler, R., Gopinath, S., Abdallah, C. G  & Mathew, S. J. Neurobiology of the dorsolateral prefrontal cortex in GAD: Aberrant neurometabolic correlation to hippocampus and relationship to anxiety sensitivity and IQ. Journal of Affective Disorders, 2018; 229: 1-13.

     

    • Hou, Y., Zhang, S., Li1, N., Huang, Z., Wang, L & Wang, Y. Neurofeedback training improves anxiety trait and depressive symptom in GAD. Journal of Brain and Behavior, 2021: 1- 8.
    • Simon, M.,   Hofmann, S.G.,  Rosenfield, D.,  Hoeppner, S.S.,     Hoge,  E. A.,   Bui, E &  Khalsa, S.S.(). Efficacy of Yoga vs Cognitive Behavioral Therapy vs Stress Education for the Treatment of Generalized Anxiety DisorderA Randomized Clinical Trial. Journal of JAMA Psychiatry, 2020; 78(1): 13-20.

     Misaki, M., Mulyana, B., Zotev, , Wurfel B. E., Krueger, F., Feldner, M & Bodurka, J. Hippocampal volume recovery with real-time functional MRI amygdala neurofeedback emotional training for posttraumatic stress disorder. Journal of Affective Disorders, 2021; 283: 229–235.

    37-ویلسون،راب و برنج،رنا. درمان رفتاری شناختی به زبان ساده. ترجمه : زهره خسروی و سمیه رضایی، تهران، انتشارات ارجمند؛1393 .

    38-لیهی، رابرت؛ هولند، استفان ج و مک گین، لاتاک. مداخلات و طرح های درمانی برای افسردگی و اختلال های اضطرابی. ترجمه: دکتر مهدی اکبری و مسعود چینی فروشان. تهران: انتشارات ارجمند؛ 1395.

    39-جزایری، علیرضا و رحیمی، سیدعلی سینا. مجموعه آموزش مهارت های زندگی. تهران: انتشارات دانژه؛ 1390.

    40-عبدلی، نسرین. آزمون اضطراب حالت-صفت اسپیلبرگر. تهران: موسسه روان تجهیز؛ 1384.

    41-هویت، دنیس و کرامر، دانکن. مقدمه ای بر کاربرد SPSS در روان‏شناسی. ترجمه حسن پاشا شریفی، نسترن شریفی، جعفر نجفی زند، مالک میرهاشمی و داود معنوی پور. تهران: انتشارات سخن؛ 1389.