اثربخشی درمان شناختی- رفتاری متمرکز بر واحد پردازه‌ای ( MCBT) بر خودتنظیمی هیجان و نگرش‌های ناکارآمد ارزشیابی خود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، ص.پ. 4697-19395، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی ، دانشگاه پیام نور، ص.پ. 4697-19395، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان‌ شناختی-رفتاری واحد پردازه‌ای بر خودتنظیمی هیجان و نگرش‌های ناکارآمد ارزشیابی خود مدیران مدارس متوسطه اول انجام شد.
روش: روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را همه مدیران متوسطه اول شهر مشهد در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل دادند. در این پژوهش، 30 مدیر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه قرار گرفتند (15 مدیر در گروه آزمایش و 15 مدیر در گروه گواه). ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های نگرش‌های ناکارآمد وایزمن و بک (1997) و خودتنظیمی هیجان (ACS) ویلیامز و همکاران (1997) بود. درمان ‌شناختی- رفتاری واحد پردازه‌ای به‌صورت هفتگی طی شانزده جلسه 90 دقیقه‌ای در گروه آزمایش برگزار و برای تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد.
نتایج: نتایج حاکی از تأثیر درمان ‌شناختی- رفتاری واحد پردازه‌ای بر خود تنظیمی هیجان و نگرش‌های ناکارآمد ارزشیابی خود مدیران بود. همچنین درمان ‌شناختی- رفتاری واحد پردازه‌ای بر مؤلفه‌های خود تنظیمی هیجان (خلق افسرده و اضطراب) و مؤلفه‌های نگرش‌های ناکارآمد ارزشیابی خود (موفقیت-کامل‌طلبی، نیاز به تأیید دیگران و نیاز به راضی‌کردن دیگران) در مدیران مدارس متوسطه اول نیز موثر بود.
بحث و نتیجه‌گیری: به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که درمان ‌شناختی- رفتاری واحد پردازه‌ای به‌عنوان روشی مؤثر برای خود تنظیمی هیجان و کاهش نگرش‌های ناکارآمد ارزشیابی خود مدیران آموزش و پرورش بهره برد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Modular Cognitive-Behavioral Therapy (MCBT) on Emotion Self-Regulation and Ineffective Self-Evaluation Attitudes

نویسندگان [English]

  • Vajiheh Zohoorparvandeh 1
  • Samaneh Hatefi Kyvanlo 2
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Payamnoor, University (PNU), P.O. Box 19395-4697, Tehran, Iran.
2 MA., Department of educational sciences, Payamnoor university, (PNU), P.O. Box 19395-4697, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction: This research aims to study the Effectiveness of cognitive-behavioral therapy (MCBT) on emotional self-regulation and ineffective self-evaluation attitudes of secondary school managers.
Method: The research method was quasi-experimental with pre-test-post-test with a control group. The research community was composed of all managers of the first secondary school in Mashhad in the year 2021-2022. In this research, 30 managers were selected by multi-stage cluster sampling method and randomly assigned to experimental and control groups (15 managers in the experimental group and 15 managers in the control group). The research tools included the ineffective attitude questionnaires of Weisman and Beck (1997) and the emotion self-regulation (ACS) of Williams et al. (1997). The procedure was: first, both groups responded to the research instruments and then the experimental group was treated for 16 sessions (8 weeks, 2 sessions per week, and each session 90 minutes) and the control group did not receive any intervention. In the end, both groups responded to the research instruments again (post-test). The collected data were analyzed by SPSS-22 software and inferential statistics of covariance analysis was used.
 
Results: The results of the analysis of covariance showed that by eliminating the effect of pre-test scores on self-control of emotions and Dysfunctional Attitudes as a scattering variable, the main effect of cognitive-behavioral therapy (MCBT) on emotion self-regulation and ineffective self-evaluation attitudes (p<0.05).
 
Discussion and conclusion: Cognitive Behavioral Therapy can be used as an effective method for emotion self-regulation and ineffective self-evaluation attitudes with secondary school managers. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modular Cognitive-Behavioral Therapy
  • Emotion Self-Regulation and Ineffective Self-Evaluation Attitudes
1-Jan, S & Anwar, M (2018). Emotions management skills and barriers with library staff: A correlational survey of agriculture students. The Journal of Academic Librarianship, 44 (1): 33-38.
2- Straus, M. A. (2018). Physical assaults by wives a major social problem. In R. J. Gelles. D. J. Loseke/ Current controversies on family violence (pp. 67-87), Newbury Park, Ca: Sage.
3- Liu, J. L., Peh, C. X., & Mahendran, R. (2017). Body Image and emotional distress in newly diagnosed cancer patients: The mediating role of dysfunctional attitudes and rumination. Body Image, 20(3), 58-64.
4- Keng, S. H., Stanly, T.H. Seah, M.W., & Smoski, t.m. (2016). Effects of brief mindful acceptance induction on implicit dysfunctional attitudes and concordance between implicit and explicit dysfunctional attitudes. Behaviour Research and Therapy, 83(12), 1-10.
5- شیری، طاهره؛ گل‌محمدیان، محسن و حجت‌خواه، سید محسن. (1395). اثربخشی طرح‌واره درمانی بر نگرش‌های ناکارآمد نسبت به انتخاب همسر در دانشجویان دختر. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 8 (29)، 207-236.
6- Lam, K.F., Lim, H.A., Tan, J.Y., & Mahendran, R. (2015). The relationships between dysfunctional attitudes, rumination, and non-somatic depressive symptomatology in newly diagnosed Asian cancer patients. Compr Psychiatry, 61, 49-56.
7- Tuason, M. T. (2000). Do parent’s differentiation levels predict those of their adult children? And other tests of Bowen theory in a Philippine sample. J Counsel Psychol.; 47, 27-35.
8- Shorey, R. C., Stuart, G. L., & Anderson, S. (2014). Differences in Early Maladaptive Schemas between a Sample of Young Adult Female Substance Abusers and a Non‐clinical Comparison Group. Clinical psychology & psychotherapy, 21(1), 21-28.
9- Roper L., Dickson JM., Tinwell C., Booth PG., & McGuire J. (2010). Maladaptive cognitive schemas in alcohol dependence: Changes associated with a brief residential abstinence program. Cognitive Therapy and Research. 34, 207–215.
10- Cockram, D.M., Drummond, P.D., & Lee, C.W. (2010). Role and treatment of early maladaptive schemas in Vietnam veterans with PTSD. Clinical Psychology and Psychotherapy, 17, 165–182.
11- Oliver, J.E., O’Connor, J.A., Jose, P.E., McLachlan, K., & Peters, E. (2012). The impact of negative schemas, mood and psychological flexibility on delusional ideation-mediating and moderating effects. Psychosis, 4, 6–18.
12- لطف‌آبادی، حسین. (1392). روانشناسی رشد کاربردی نوجوانی و جوانی. چهاپ سوم، تهران: سازمان ملی جوانان.
13- شریفی درآمدی، پرویز و آقایار، سیروس. (1392). هوش هیجانی و بهبود رابطه با خود و دیگران. چهاپ دوم، اصفهان: سپاهان
14- Bohlmeijer, E., Prenger, R., Taal, E., & Cuijpers, P. (2010). The effects of mindfulness-based stress reduction therapy on mental health of adults with a chronic medical disease: A meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 68(6), 539-544.
15- Rahill, S. A. (2012). Compression or the effectiveness or story-based and Skill-based social competence program son the development of social Problem solving and peer relationship skills of children with emotion disability. Psychopathology, 17(8), 65–74.
16- Khanjani, Z. (2010). Attachment pathology and development. 1st ed. Tabriz: Forouzesh; 16-122.
17- Bluth, K., Campo, R. A., Pruteanu-Malinici, S., Reams, A., Mullarkey, M., & Broderick, P.C. (2016). A school-based mindfulness pilot study for ethnically diverse at-risk adolescents. Mindfulness (N Y), 7(3), 90–104.
18- Eisendrath, S. J., Delucchi, K., Bitner, R., Fenimore, P., Smit, M., & McLane, M. (2008). Mindfulness-based cognitive therapy for treatment-resistant depression: A pilot study. Psychotherapy and Psychosomatics, 77(5), 319-320.
19- Kenny, M., & Williams, J. M. G. (2007). Treatment-resistant depressed patients show a good response to mindfulness-based cognitive therapy. Behaviour Research and Therapy, 45, 617–625.
20- Eisendrath, S.J., & Gillung, E.P. (2014). Mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) versus the health-enhancement program (HEP) for adults with treatment-resistant depression: a randomized control trial study protocol. BMC Complement Altern Med. 2014; 14: 95.
 
21- عباسی، زهره؛ امیری، شعله. و طالبی، هوشنگ. (1399). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری متمرکز بر واحد پردازه‌ای (MCBT) بر کاهش علائم اضطراب جدایی کودکان ۶ و ۷ ساله. روانشناسی بالینی و شخصیت- دانشور رفتار سابق. ۱۳ (۲)، ۵۱-۶۴.
22- Williams, J. M. G., Duggan, D. S., Crane, C., & Fennell, M. J. V. (2012). Mindfulness-based Cognitive therapy for prevention of recurrence of suicidal behavior. Journal of Clinical Psychology, 6 (2), 201-210.
23- Chorpita, B., Taylor, A., Francis, S., Moffitt, C., & Austin, A. (2016). Efficacy of modular cognitive Behavior therapy for childhood anxiety disorders. Behavior therapy, 35, 263-287.
 
24- ابراهیمی، امراله. و موسوی، سید غفور. (1391). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس باورهای ناکارآمد ارزشیابی خود (DAS-26) در بیماران مبتلا به اختلالات خلقی، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 21 (4)، 52-73.
25- Weissman, A., & Beck, A. T. (1997). Development and validation of the Dysfunctional Attitudes Scale: A preliminary analysis. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Toronto, Ontario, Canada.
 
26- آقاباقری حامد و محمدخانی، پروانه. (1390). اثربخشی گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر افزایش بهزیستی ذهنی و خودتنظیمی هیجان بیماران مبتلا به ام اس. روانشناسی بالینی، 4 (13)، 23-31.
27-Chorbita, B. (2015). Cognitive therapy of the processing unit of anxiety in children. Translation: Helmi K, Tehran: Arjmand Publications.
28- Pozza, A., & Dèttore, D. (2020). Modular cognitive‐behavioral therapy for affective symptoms in young individuals at ultra‐high risk of first episode of psychosis: Randomized controlled trial. Journal of Clinical Psychology, 76(3), 392-405.
29- Beheshtian, E., Tozandeh Jani, H., & Safarian Tosi, M. (2019). Comparison of modular cognitive-behavioral therapy and behavioral activation on fear of negative evaluation in students with generalized anxiety disorder. Applied Psychological Research Quarterly, 10(4), 101-110.
30-Jeppesen P, Wolf R T, Nielsen S M, Christensen R, Plessen K J, Bilenberg  N, Correll C U.(2021). Effectiveness of transdiagnostic cognitive-behavioral psycho therapy compared with management as usual for youth with common mental health problems: a randomized clinical trial. JAMA psychiatry. 78(3): 250-260.
 31-سهرابیان، اردشیر (1399). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر کاهش تکانشگری و رفتارهای قلدری دانش آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.
32-آدابی، فرزانه؛ مشهدی، علی و حسن‌آبادی، حسین (1392). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری واحد پردازه‌ای بر کاهش نشانه‌های اضطرابی و بهبود نظم‌جویی شناختی- هیجانی نوجوانان. مجله دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد. 2 (4)، 14-29.
33- شاکری نسب، محسن؛ آسیایی، فرزانه؛ قربانی اسفیدان، سجاد و پارسانژاد، مصطفی. (1401). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری متمرکز بر واحد پردازه‌ای بر کاهش پرخاشگری و رفتارهای ضداجتماعی نوجوانان بیش‌فعال. دو فصلنامه علمی روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 3 (1)، 29-17.
34- Amir, N., Beard, C., & Bower, E (2005). Interpretation and social anxiety. Cognitive Therapy
and Research, 29,433-443
35- Davidson, J. R., Foa, E. B., Huppert, J. D., Keefe, F. J., Franklin, M. E., Compton, J. S., ... & Gadde, K. M (2004). Fluoxetine, comprehensive cognitive behavioral therapy, and placeboin generalized social phobia. Archives of General Psychiatry, 61(10), 1005-1013.