مقایسه سیستم‌های مغزی‌رفتاری، سبک‌های تصمیم‌گیری و تنظیم‌شناختی هیجان در بزرگسالان با و بدون نشانگان نقص توجه‌ بیش فعالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

3 استاد تمام گروه روان‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

مقدمه: اختلال نقص توجه - بیش­‌فعالی در بزرگسالان دارای تبعات منفی بسیاری برای فرد و جامعه است. از این رو شناسایی عوامل مرتبط با این اختلال حایز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر، مقایسة سیستم­‌های مغزی رفتاری، تصمیم‌گیری و تنظیم‌شناختی‌هیجان در بزرگسالان با و بدون نشانگان نقص توجه - بیش­‌فعالی بود.
روش: طرح پژوهش، علی مقایسه‌ای بود. جامعة پژوهش حاضر دانشجویان دانشگاه گیلان بود که نمونه‌­ای با حجم 320 نفر (120 نفر دارای نشانگان و 200 نفر بدون نشانگان)، به روش نمونه‌گیری در دسترس از بین آن‌ها انتخاب شد. ابزارهای پژوهشی مورد استفاده شامل، فرم کوتاه مقیاس خودسنجی بیش‌­فعالی و نقص توجه بزرگسالان سازمان بهداشت جهانی (ASRS)، پرسش‌نامة سیستم‌های مغزی/رفتاری (BAS-BIS)، پرسش‌نامة سبک‌­های عمومی تصمیم‌گیری (GDMS) و فرم کوتاه پرسش‌نامة تنظیم‌شناختی هیجانی (CERQ) بود. داده‌های پژوهش از طریق تحلیل واریانس یک و چند متغیرخ و به وسیله نرم‌افزار SPSS.16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: یافته‌ها نشان داد، بین بزرگسالان با و بدون نشانگان نقص توجه - بیش‌­فعالی از نظر سیستم فعال­سازی و سیستم بازداری رفتاری تفاوت معنی‌­دار وجود ندارد. اما، بین دو گروه از نظر مؤلفه‌­های عقلانی، شهودی، وابستگی، آنی و اجتنابی تصمیم‌گیری شناختی تفاوت معنی­‌دار وجود داشت. همچنین، راهبردهای سازش‌نایافته تنظیم هیجانی در بزرگسالان با نشانگان نقص توجه - بیش‌­فعالی بیشتر از بزرگسالان بدون نشانگان نقص توجه - بیش‌­فعالی است؛ اما راهبردهای سازش یافته تنظیم هیجانی در بزرگسالان با و بدون نشانگان نقص توجه - بیش‌­فعالی برابر است.
بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش شواهدی برای آسیب‌شناسی روانی نشانگان نقص توجه - بیش­فعالی بزرگسالان فراهم آورده و نشان‌دهندة نقش متغیرهای شناختی در این اختلال است.  این یافته‏ها بیان می‏کند، سبک‌های تصمیم­­گیری و تنظیم‌شناختی هیجان از متغیرهای تأثیرگذار بر نشانگان نقص توجه - بیش فعالی بزرگسالان ‏است. بر این اساس آموزش‏های روان‌شناختی می‏تواند در جهت تعدیل این ویژگی‏های و همچنین نشانگان نقص توجه - بیش فعالی بزرگسالان استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Brain-Behavioral Systems, Decision Making Styles and Cognitive Emotion Regulation in Adults with and without ADHD

نویسندگان [English]

  • Asiyeh Vakia 1
  • Reza Soltani Shal 2
  • Abbas Abolghasemi 3
1 MA of Psychology of Exceptional Children, Department of Psychology University of Guilan, Rasht, Iran.
2 Assistant Professor of Psychology, Department of Psychology University of Guilan, Rasht, Iran.
3 Professor of Psychology, Department of Psychology University of Guilan, Rasht, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) in adults can have numerous negative consequences for both the individual and society. Consequently, it is essential to identify the factors associated with this disorder.
The aim of the present study was to compare behavioral brain systems, decision-making processes, and cognitive emotion regulation in adults with and without ADHD.
 
Method: The research design employed a causal-comparative approach. The population for this study consisted of students at the University of Guilan, from which a sample of 320 individuals was selected through convenience sampling. This sample included 120 students exhibiting symptoms and 200 students without symptoms. The research tools utilized in this study included the World Health Organization Adult Attention Deficit Hyperactivity Disorder Self-Rating Scale (ASRS), the Brain/Behavioral Systems Questionnaire (BAS-BIS), the General Decision-Making Styles Questionnaire (GDMS), and the Short Form of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ). The research data were analyzed using univariate and multivariate analysis of variance with SPSS version 16 software.
Results: The results indicated that there was no significant difference in the activation system and behavioral inhibition system between adults with ADHD and those without. However, a significant difference was observed between the two groups regarding the rational, intuitive, dependent, impulsive, and avoidant components of cognitive decision-making.
Additionally, maladaptive emotion regulation strategies were more prevalent in adults with ADHD compared to those without the condition; however, adaptive emotion regulation strategies were found to be equally utilized by both groups.
Discussion and conclusion: The findings of this study provide evidence for the psychopathology of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) in adults and highlight the role of cognitive variables in this disorder.
These findings indicate that decision-making styles and cognitive emotion regulation are among the variables that influence adult ADHD. Consequently, psychological training can be employed to modify these characteristics, as well as to address adult ADHD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention deficit-hyperactivity disorder
  • Brain/behavioral Systems
  • Decision making
  • Cognitive emotion regulation

مراجع

  1. Wanni Arachchige Dona S, Badloe N, Sciberras E, Gold L, Coghill D, Le HND. The Impact of Childhood Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder on Children's Health-Related Quality of Life: A Systematic Review and Meta-Analysis. Journal of attention disorders. 2023; 27(6): 598–611. https://doi.org/10.1177/10870547231155438
  2. French B, Quain E, Kilgariff J, Lockwood J, Daley D. The impact of sleep difficulties in children with attention deficit hyperactivity disorder on the family: a thematic analysis. Journal of clinical sleep medicine‌: JCSM : official publication of the American Academy of Sleep Medicine. 2023; 19(10): 1735–1741. https://doi.org/10.5664/jcsm.10662
  3. Soler-Gutiérrez AM, Pérez-González JC, Mayas J. Evidence of emotion dysregulation as a core symptom of adult ADHD: A systematic review. PloS One. 2023; 18(1): e0280131. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0280131
  4. Di Lorenzo R, Balducci J, Poppi C, Arcolin E, Cutino A, Ferri P. et al. Children and adolescents with ADHD followed up to adulthood: A systematic review of long-term outcomes. Acta Neuropsychiatrica. 2021; 33(6): 283–298. https://doi.org/10.1017/neu.2021.23
  5. منصوری ج، شاهواروقی ا، رستمی ر. اختلال نقص‌توجه - بیش‌فعالی بزرگسالی: مروری بر درمان‌های دارویی و روانشناختی. رویش روان شناسی. ۸ (۸): ۱۱۷- ۱۲۶. http://frooyesh.ir/article-1-1390-fa.html
  6. Xu RH, Dai Y, Ng SSM, Zhang S, Dong D. Health-related quality of life in children and adolescents with Duchenne muscular dystrophy and comorbid attention-deficit hyperactivity disorder using propensity-score matching. Journal of Affective Disorders. 2023; 333: 147–153. https://doi.org/10.1016/j.jad.2023.04.036
  7. Daffner MS, DuPaul GJ, Kern L, Cole CL, Cleminshaw CL. Enhancing Social Skills of Young Children With ADHD: Effects of a Sibling-Mediated Intervention. Behavior Modification. 2020; 44(5): 698-726. https://doi.org/10.1177/0145445519843473
  8. Harkins CM, Handen BL. Mazurek MO. The Impact of the Comorbidity of ASD and ADHD on Social Impairment. J Autism Dev Disord. 2022; 52: 2512–2522. https://doi.org/10.1007/s10803-021-05150-1
  9. Mosalanejad M, Mosalanejad L, Lashkarpour K. Prevalence of ADHD Among Students of Zahedan University of Medical Science in Iran. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences. 2013; 7(2): 83–90. PMCID: PMC3939996
  10. Sedgwick-Müller JA, Müller-Sedgwick U, Adamou M, Catani M, Champ R, Gudjónsson G, et al. University students with attention deficit hyperactivity disorder: A consensus statement from the UK Adult ADHD Network. BMC Psychiatry. 2022; 22(1): 292. https://doi.org/10.1186/s12888-022-03898-z
  11. مرادی سیاه افشادی م، امیری ش، طالبی ه. شیوع اختلال کمبود توجه/فزون‌کنشی و مقایسه ابعاد سلامت‌روانی دانشجویان دارای اختلال و بدون اختلال. مجله علوم روانشناختی. ۱۴۰۱؛ ۲۱ (۱۱۸): ۱۹۷۴-۱۹۵۷. http://psychologicalscience.ir/article-1-1762-fa.html
  12. عربگل ف، حیاتی م، حدید م. شیوع اختلال بیش‌فعالی-کم‌توجهی در گروهی از دانشجویان. تازه‌های علوم شناختی. ۱۳۸۳؛ ۶ (۱ و ۲): ۷۳- ۸۷. http://icssjournal.ir/article-1-43-fa.html
  13. گنجی ک، عسگری م، ترک ف. شیوع اختلال نارسایی‌توجه/بیش‌فعالی در دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مرکزی در سال 1389-1390. روانشناسی افراد استثنایی. 1390؛ 1(3): 109-138. https://jpe.atu.ac.ir/article_2042.html
  14. ظهیرالدین ع ر، آدینه م، راجزی اصفهانی س، احمدی آ. بررسی شیوع نارسایی­توجه-بیش­فعالی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی. طب توانبخشی. 1396؛ 6(4): 231-239. https://doi.org/10.22037/jrm.2017.110459.1306
  15. صادقی موحد ف، مولوی پ، صمدزاده م، شهباززادگان ب، عسکری‌مقدم ر. شیوع اختلال بیش فعالی-کم توجهی در دانشجویان خوابگاههای دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. ۱۳۹۱؛ 12 (1): 87-94. https://core.ac.uk/download/pdf/11686009.pdf
  16. نصیری ف، بخشی‌پور رودسری ع، نصیری س. نقش سیستم‌های مغزی رفتاری در پیش‌بینی اختلال نقص توجه - بیش فعالی بزرگسالی. مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز. 1391؛ 34(6): 76-81. https://mj.tbzmed.ac.ir/PDF/20132278491.
  17. Heym N, Kantini E, Checkley HLR, Cassaday HJ. Gray’s revised Reinforcement Sensitivity Theory in relation to Attention-Deficit/Hyperactivity and Tourette-like behaviors in the general population. Personality and Individual Differences. 2015; 78: 24–28. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.01.012
  18. Lerner DA, Hatakbe I, Rauch A. Deep roots? Behavioral Inhibition and Behavioral Activation System (BIS/BAS) sensitivity and entrepreneurship. Journal of Business Venturing Insights. 2018; 1(9):107-115. https://doi.org/10.1016/j.jbvi.2018.02.005
  19. Jani, S., & Hajloo, N. The role of brain/behavioral systems in prediction of clinical psychological symptoms in cancer patients. Iranian Journal of Cancer Care (Ijca). 2020; 1(2): 55–62. ‎ https://doi.org/10.29252/ijca.1.2.55
  20. Sadeghi S, McIntosh J, Shadli SM, Healey D, Rostami R, Trani P, McNaughton N. Does behavioural inhibition system dysfunction contribute to Attention Deficit Hyperactivity Disorder? Personality Neuroscience. 2019; 2: e5.  https://doi.org/10.1017/pen.2019.5
  21. Franchina V, Klackl J, Jonas E. The reinforcement sensitivity theory affects questionnaire. A validation study of a new scale targeting affects related to anxiety, approach motivation and fear. Current Psychology, 2024; 43(6): 5193–5205. https://doi.org/10.1007/s12144-023-04623-z
  22. نصری س، نظری م ع، میقانی ا، شاهرخی ح، گودرزی ا. تعامل خطرپذیری و بازداری رفتاری در اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با و بدون اختلال سلوک در مقایسه با کودکان عادی. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت. ۱۳۹۷؛ ۵‌(۴)‌: ۶۳-۷۷. http://shenakht.muk.ac.ir/article-1-494-en.html
  23. حسنی ج، بسطامی کتولی م، خانی ز. نقش بهره‌برداری از هیجان، ارزیابی هیجان و راهبردهای شناختی نظم‌جویی هیجان در علائم فزون‌کنشی - نارسایی توجه بزرگسالان. رویش روان شناسی. ۱۴۰۰؛ ۱۰ (۵): ۲۵-۳۴. https://frooyesh.ir/article-1-2323-fa.html
  24. محمدی الناز، شادبافی محمد. مقایسه کارکردهای اجرایی بازداری، به‌روزرسانی و انتقال در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی و دانش‌آموزان مبتلا به اختلال کندگامی شناختی. رویش روان شناسی. ۱۳۹۹؛ 9(۳): ۴۱-۵۰. https://frooyesh.ir/article-1-2018-fa.html
  25. میردورقی ف، مشهدی ع، صالحی فدردی ج، رسول‌زاده طباطبایی س ک. مقایسه رفتارهای پرخطر در مبتلایان و غیرمبتلایان به اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی. مجله سلامت و مراقبت. ۱۳۹۶؛ ۱۹ (۱): ۳۹-۴۹.http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-703-fa.html
  26. بخشی‌پور ع، چلبیانلو غ ر، جهان‌بین ف. مقایسه تکانشگری سرعتِ پاسخ و تکانشگری انتخاب در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی و کودکان عادی. تازه‌های علوم شناختی. ۱۳۹۸؛ ۲۱ (۴) :۱-۱۱. https://icssjournal.ir/article-1-1063-fa.html
  27. رسولی مهین ز، حسنی ج، قانع‌پور ع ر، مرادی ع ر. بررسی کارکردهای اجرایی و تکانشگری هیجانی بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه و بهنجار. رویش روان‌شناسی. 1399؛ ۹ (۷): ۱۷۱-۱۷۸. https://frooyesh.ir/article-1-1746-fa.html
  28. گنجه‌ای ن، هاشمی ت. روابط ساختاری کارکرد اجرایی مغز با نشانه‌های نقص توجه و بیش‌فعالی دانشجویان. عصب روان‌شناسی. 1399؛ 6(21): 99 - 110. https://clpsy.journals.pnu.ac.ir/article_7110.html
  29. کاشانی خطیب س، رادفر ش، بشردوست س، میرهاشمی م. اثربخشی تحریک الکتریکی قشر پیشانی بر حافظه کاری و تصمیم‌گیری پرخطر در کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه. فصلنامه روان شناسی تربیتی. 1398؛ 15(54): 119-135. https://jep.atu.ac.ir/article_11078.html
  30. نعمتی ش، باردل م. کارکردهای اجرایی سرد و داغ در افراد دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی: مطالعه مروری نظامند. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی. 1398؛10(4): 201-216. https://japr.ut.ac.ir/article_74271.html
  31. بابک ن، حسینیان س، خیرخواه م ت، محمدی م ر. ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ زﻣﺎن واﮐﻨﺶ و ﻋﻤﻠﮑﺮد در ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی ﭘﺮﺧﻄﺮ در ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺎ اﺧﺘﻼل ﮐﻢﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﯿﺶﻓﻌﺎﻟﯽ و ﮐﻮدﮐﺎن ﻋﺎدی. توانمندسازی کودکان استثنایی. 1395؛ 7(1): 53-62. https://www.ceciranj.ir/article_63644.html
  32. معین ن، اسدی گندمانی ر، امیری م. اثربخشی درمان نوروفیدبک بر بهبود کارکردهای اجرایی در کودکان با اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی. مجله توانبخشی. ۱۳۹۷؛ ۱۹ (۳):۲۲۰-۲۲۷. https://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2317-fa.html
  33. فرخزادی ف، خواجوند خوشلی ا، محمدی م ر، اکبرفهیمی م، علی‌بیگی ن. بررسی اثر بخشی کنترل تنظیم هیجان بر علائم کم‌توجهی، بیش فعالی در کودکان۷-۱۴ ساله. فصلنامه کودکان استثنایی، ۱۳۹۷؛ ۱۸ (۴): 101-۱۱۶. https://joec.ir/article-1-779-fa.html
  34. روشنی ف، نجفی م، نقشبندی ش، ملک‌زاده پ. مقایسه ناگویی خلقی در افراد با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی. روان‌شناسی بالینی. 1396؛ 9(2): 73-82. https://jcp.semnan.ac.ir/article_2720.html
  35. پرورش ن، ضیاءالدینی ح، عرفانی ر، شکوهی م. فراوانی اختلال نقص توجه-بیش فعالی و ارتباط آن با افسردگی در دانشجویان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان. 1393؛ 16 (1) :94-99. https://sci.goums.ac.ir/journal/article-1-1981-fa.html
  36. Thorell LB, Tilling H, Sjöwall, D. Emotion dysregulation in adult ADHD: Introducing the Comprehensive Emotion Regulation Inventory (CERI). Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology. 2020; 42(7): 747–758. https://doi.org/10.1080/13803395.2020.1800595
  37. بیرامی م، هاشمی ت، علیزاده گورادل ج. مقایسه نشانه‌های نقص توجه/ بیش فعالی در دانشجویان سیگاری و غیرسیگاری. مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز. 1391؛ 4 (100): 31-37. https://mj.tbzmed.ac.ir/fa/Article/8023
  38. غفاری خلیق ح، علیپور ا، رفیعی‌پور ا، اورکی، م. مقایسة مؤلفه N170 در شناسایی هیجان چهره در بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه و بزرگسالان بدون اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه با استفاده از روش ثبت پتانسیل‌های وابسته به رخداد. عصب روان شناسی. 1401؛ 8(29): 9- 20. https://clpsy.journals.pnu.ac.ir/article_9202.html
  39. علیزاده گورادل ج، بیرامی م، هاشمی نصرت‌آباد ت. پیش‌بینی گرایش به مصرف مواد بر اساس نشانه‌های نقص توجه/بیش فعالی در بزرگسالان. اعتیادپژوهی.۱۳۹۲؛ ۷ (۲۷): ۹۳-۱۰۶. https://etiadpajohi.ir/article-1-228-fa.html
  40. وطنی ف، آزادی‌منش پ، پورشریفی ح، عصفوری م. بررسی وابستگی به اینترنت و علائم اختلال بیش فعالی کم‌توجهی در دانشجویان. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران.۱۳۹۴؛ ۲۵ (۱۳۲): ۳۳۴-۳۳۷. http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-6740-fa.html
  41. قنبری م ر، سیار س، محمدیان رپ، داوودی م ر، احمدی س م. بررسی نشانه‌های افسردگی، اضطراب، نرخ مصرف سیگار و تصمیم‌گیری ریسکی در دانشجویان مبتلابه نشانه‌های اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال ۱۳۹6-۱۳۹7. پژوهش در پزشکی. ۱۳۹۸؛ ۴۳ (۴): ۲۵۸-۲۶۳. https://pejouhesh.sbmu.ac.ir/article-1-1984-fa.html

42.Kessler RC, Adler L, Ames M, Demler O, Faraone S, Hiripi E, et al. The World Health Organization Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS): A short screening scale for use in the general population. Psychol. Med. 2005; 35(02): 245-56. https://doi.org/10.1017/s0033291704002892

  1. مختاری ح، ربیعی م، سلیمی س ح. ویژگی‎های روان‎سنجی نسخه فارسی مقیاس خودسنجی بیش فعالی و نقص توجه بزرگسالان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. ۱۳۹۴؛ ۲۱ (۳) :۲۴۴-۲۵۳. http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-2472-fa.html
  2. Carver CS, White TL. Behavioral inhibition, behavioral activation and affective responses to impending reward and punishment: The BIS/BAS scales. Journal of Personality and Social psychology.1994; 67: 319-333. https://doi.org/10.1037/0022-3514.67.2.319
  3. آقایوسفی ع ر، جوانمرد غ ح، محمدی قره‌قوزلو ر. سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری و برتری نیمکره‌ای در افراد با و بدون آلکسی‌تیمیا. روانشناسی بالینی و شخصیت. 1399؛ 16(1): 141-149.
  4. Scott S G, Bruce RA. Decision-making style: the development and assessment of a new measure. Educational and Psychological Measurement. 1995; 55. 818-831. https://doi.org/10.1177/0013164495055005017
  5. Dekkers TJ, Agelink van Rentergem JA, Huizenga HM, Raber H, Shoham R, Popma A, et al. Decision-Making Deficits in ADHD Are Not Related to Risk Seeking But to Suboptimal Decision-Making: Meta-Analytical and Novel Experimental Evidence. Journal of Attention Disorders. 2021; 25(4), 486–501. https://doi.org/10.1177/1087054718815572
  6. Garnefski N, Kraaij V. Cognitive Emotion Regulation Questionnaire Development of a short 18-item version (CERQ-short). Personality and Individual Differences. 2006; 41, 1045-1053. https://doi.org/10.1016/j.paid.2006.04.010
  7. رحیمی م، بهرامی‌پور م. اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر آگاهی هیجانی، تفکر کارآگاهی، تنظیم‌شناختی هیجان و عاطفه مثبت و منفی کودکان مضطرب 8 تا 12 ساله. روانشناسی بالینی و شخصیت.1403؛ 22(1): 179-196. doi:10.22070/cpap.2024.16501.1252
  8. مرادخانی ش، یزدانبخش ک. مدل روابط ساختاری سیستم‌های مغزی رفتاری و تنظیم‌شناختی هیجان با واسطه‌گری کارکردهای شناختی اجرایی در مردان زندانی. فصلنامه روانشناسی شناختی. ۱۴۰۰؛ ۹ (۱) :۲۱-۳۸. https://jcp.khu.ac.ir/article-1-3352-fa.html
  9. غلامی کلاته فپ، همایونی ع ر، زارع مرزونی م. مدل‌یابی سیستم‌های مغزی رفتاری و بدتنظیمی هیجان با آسیب‌پذیری روانی در افراد وابسته به مواد در حال بهبودی. فصلنامه علمی اعتیادپژوهی. ۱۳۹۹؛ ۱۴ (۵۷)‌: ۲۵۵-۲۷۲. https://etiadpajohi.ir/article-1-2329-fa.html
  10. آقایوسفی ع ر، اورکی مپ، محمدی قره‌قوزلو رپ. رابطه سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری با سبک‌های تصمیم‌گیری: نقش تعدیل‌کننده دست‌برتری. عصب روان شناسی. 1394؛ 1(2): 17-31. https://clpsy.journals.pnu.ac.ir/article_2432.html
  11. محمودعلیلو م، پاک ر، جوربنیان ا، لامعی ب. سیستم بازداری رفتاری و شدت نشانه‌های اضطراب اجتماعی: نقش واسطه‌ای کمال‌گرایی و عاطفه منفی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی. 1400؛ 62: 209-223. https://psychologyj.tabrizu.ac.ir/article_13080.html
  12. افزون ج، حسنی ج، محمدخانی ش، عشریه و، وطن­خواه ف. تأثیر پردازش‌های هیجانی بر میزان فعالیت نورون‌های آینه‌ای در افراد با رگه‌های ADHD. مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور. 1400؛ 31: 55-67. URL: http://journal.nums.ac.ir/article-1-951-fa.html
  13. مومنی خ م، علیزاده ل، جبرائیلی ه. رابطة سیستم‌های مغزی - رفتاری، تکانشگری و کاهش اهمیت تأخیری با رفتارهای پرخطر در نوجوانان: نقش واسطه‌ای اختلال در تنظیم هیجان. روان شناسی تربیتی. 1402؛ 19(68): 26-45. doi:10.22054/jep.2023.74079.3856
  14. عیوضی حشمت ع ا، محمودی میمند م، پرهیزکار م م، آقایوسفی ع ر. پیش‌بینی سبک‌های تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان با استفاده از سیستم‌های فعال‌سازی و بازداری رفتاری مغزی. شناخت اجتماعی. 1395؛ 5(2): 155-167. https://sc.journals.pnu.ac.ir/article_3276.html
  15. Mussap AJ. Reinforcement sensitivity theory (RST) and body change behaviour in males. Personality and Individual Differences. 2006; 40(4): 841–852. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.08.013
  16. حسینی‌مکوند ش، نجفی م، خالقی ر. رابطه سیستم‌های مغزی - رفتاری و عواطف با اضطراب اجتماعی در دانشجویان. عصب روان‌شناسی، 1396؛ 3(10): 63 - 80. https://clpsy.journals.pnu.ac.ir/article_4360.html
  17. Mowinckel AM, Pedersen ML, Eilertsen E, Biele GA. meta-analysis of decision-making and attention in adults with ADHD. Journal of attention disorders. 2015; 19(5): 355–367. https://doi.org/10.1177/1087054714558872
  18. شلانی ب، آبباریکی ا، افشک ش، جشن‌پور م. بررسی نقش راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در پیش‌بینی سبک تصمیم‌گیری در دانشجویان دختر. فصلنامه زن و جامعه. 1399؛ 11(42): 123-134. https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4189.html
  19. درخشنده م، بهادران م، معتقد ع، معتقد گ، تافته و م؛ ولایتی ا، نامجو ف. مقایسه کارکردهای اجرایی و کمک طلبی تحصیلی در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و دانش‌آموزان عادی. نشریه مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان. 1400؛ 2 (3): 115 - 126. https://journals.kmanpub.com/index.php/jayps/article/view/509
  20. هاشمی م، غلامی م. ارتباط بین سبک‌های تفکر و سبک‌های تصمیم‌گیری با میانجی‌گری حل مسئله شاغلین استارت‌آپ‌ها. فصلنامه روانشناسی شناختی. ۱۴۰۲؛ ۱۱ (۴): 89-104. URL: http://jcp.khu.ac.ir/article-1-3735-fa.html
  21. مومن‌پور طیولا م، بیات ع، محمدی ع. خودکنترلی، سبک‌های تصمیم‌گیری و گزارش اخلاقی تخلفات بانکی. اخلاق در علوم و فناوری. ۱۴۰۰؛ ۱۶ (۲): ۵۶ -۶۵. https://ethicsjournal.ir/article-1-2286-fa.html
  22. بهرامی، ف. بررسی رابطة مهارتهای ذهن آگاهی با سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران دانشگاه صنعتی مالک اشتر. بهبود مدیریت. 1393؛ 8(1): 49-70. https://www.behboodmodiriat.ir/article_42840.html
  23. حمیدی چولابی ر، صالحی ا. پیش‌بینی تصمیم‌گیری پرخطر بر اساس سبک‌های‌ تصمیم‌گیری و سرسختی روان‌شناختی در دانشجویان دختر و پسر. فصلنامه ایده‌های نوین روانشناسی. ۱۴۰۲؛ 16 (20): 1-13. URL: http://jnip.ir/article-1-924-fa.html
  24. فولادوند، خ. نقش افسردگی و خودکارآمدی در پیش بینی سبکهای تصمیم‌گیری نوجوانان. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار. 1398؛ 26(6): 727-737. https://jsums.medsab.ac.ir/article_1248.html

67- کشاورزی س، فتحی‌آذر ا، میرنسب م م، بدری‌گرگری ر. تأثیر آموزش آگاهی فراشناختی بر سبک‌های تصمیم‌گیری و تنظیم هیجان دانش‌آموزان دبیرستانی شهر تبریز. فصلنامه روانشناسی شناختی. ۱۳۹۶؛ ۵ (۱) :۵۱-۶۰. https://jcp.khu.ac.ir/article-1-2622-fa.html

  1. Zadelaar JN, Dekkers TJ, Huizenga HM. The association between risky decision making and attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms: A preregistered assessment of need for cognition as underlying mechanism. Journal of Behavioral Decision Making. 2020; 33(5): 579–592. https://doi.org/10.1002/bdm.2177
  2. Bangma DF, Koerts J, Fuermaier ABM, Mette C, Zimmermann M, Toussaint AK, Tet al. Financial decision-making in adults with ADHD. Neuropsychology. 2019; 33(8): 1065–1077. https://doi.org/10.1037/neu0000571
  3. سلگی ف، آقاجانی ط، انصاری‌نژاد، ن. پیش بینی تکانشگری در نوجوانان براساس صفات شخصیت و مهارت‌های حل مسئله اجتماعی. خانواده درمانی کاربردی. 1400؛ 2(2): 324-340. https://www.aftj.ir/article_145604.html
  4. Greenfield MS, Wang Y, Hamilton JP, Thunberg P, Msghina M. Emotional dysregulation and stimulant medication in adult ADHD. J Psychiatry Neurosci. 2024 Aug 9;49(4):E242-E251. https://doi.org/ 10.1503/jpn.240009. PMID: 39122408; PMCID: PMC11318975.
  5. فیروزی ر، حسین‌نژاد ا، زراست‌وند، ع. رابطة جو عاطفی خانواده و تنظیم‌شناختی هیجان با نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی در دانش‌آموزان. تعلیم و تربیت استثنایی. ۱۴۰۱؛ ۲ (۱۶۸) :۵۷-۶۸. https://exceptionaleducation.ir/article-1-2266-fa.html
  6. بسطامی کتولی م، حسنی ج، مرادی ع ر. نقش نارسایی کنش‌های اجرایی در تبیین علایم نارسایی توجه - بیش فعالی بزرگسالان. نشریه اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی. 1393؛ 4: 37-46. https://sanad.iau.ir/Journal/jtbcp/Article/1118240
  7. آجورلو ز، مقدسین م، حسنی ج. بررسی رابطة ساختاری افسردگی و اضطراب با علائم اختلال نقص توجه - بیش فعالی در بزرگسالان: با توجه به نقش میانجی‌گری خودتنظیمی هیجان و نقص در انواع توجه‌ شناختی. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت. ۱۴۰۰؛ ۸ (۲)‌: 125 – 142. https://shenakht.muk.ac.ir/article-1-1035-fa.html
  8. شاکری نسب م، آسیایی ف، قربانی اسفیدان س، پارسا‌نژاد م. اثربخشی درمان شناختی رفتاری متمرکز بر واحد پردازه‌ای بر کاهش پرخاشگری و رفتارهای ضد اجتماعی نوجوانان بیش‌فعال. روانشناسی بالینی و شخصیت. 1401؛ 20(1): 17-29. https://cpap.shahed.ac.ir/article_3876.html
  9. کارسازی ح، نصیری م، اسماعیل‌پور ف، خانجانی ز. نقش اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی بزرگسالان در رفتارهای پرخطر رانندگی با میانجی‌گری دشواری در تنظیم هیجان. نشریه طب انتظامی. ۱۳۹۶؛ ۶ (۳): 167-177. http://jpmed.ir/browse.php?a_code=A-10-519-1&slc_lang=fa&sid=1

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار