بررسی تبعیت از درمان در ارتباط با ﺧﻮدﮐﺎرآﻣﺪی ادراک ﺷﺪه و درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ادراک ﺷﺪه در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی ، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، تهران ، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران، تهران

چکیده

مقدمه: دیابت نوع 2 یک بیماری غیر قابل درمان است و تبعیت درمانی در حفظ سلامت این بیماران نقش اساسی دارد. لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی تبعیت از درمان در ارتباط با ﺧﻮدﮐﺎرآﻣﺪی ادراک‌شده و درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ادراک‌شده در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود.

روش: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران دیابتی نوع 2 مراجعه‌کننده به مراکز درمانی منطقه 4 شهر تهران در سال 1401-1402 می‌شد. نمونه پژوهش شامل 270 نفر بیمار مبتلا به دیابت نوع دوم بود که شرایط ورود به مطالعه را داشتند این افراد به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت ارزیابی شرکت‌کنندگان از پرسشنامه‌های ادراک از بیماری (بردبنت و همکاران، 2006)؛ تبعیت از درمان (مدانلو، 1392)، استرس ادراک‌شده کوهن (1983) استفاده شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش پیرسون و رگرسیون با نرم‌افزار SPSSV22 انجام شد.

نتایج: بین تبعیت درمانی با مؤلفه‌ی خودکارآمدی (59/0-r=) و مؤلفه‌ی درماندگی (66/0-r=) و نمره کل استرس ادراک‌شده (67/0-r=) رابطه معنادار و منفی است. مؤلفه‌ی خودکارآمدی ادراک‌شده 35 درصد، مؤلفه‌ی درماندگی ادراک‌شده 44 درصد و نمره کل استرس توانست 45 درصد از تبعیت درمانی را به صورت معناداری تبیین نماید.

بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت خودکارآمدی ادراک‌شده و درماندگی ادراک‌شده با تبعیت درمانی در بیماران مبتلا به دیابت ارتباط دارد؛ بنابراین لازم است در تدوین برنامه ی درمانی بیماران به ادراک آن‌ها از بیماری، میزان استرس ادراک‌شده توجه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of treatment adherence in relation to perceived self-efficacy and perceived recovery in patients with type 2 diabetes

نویسندگان [English]

  • Kazhal Rashidi 1
  • Farah Lotfi Kashani 2
  • Shahram Vaziri 3
1 PhD Student, Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Tehran, Iran
2 Associated Professor, Department of Psychology, Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran,Iran
3 Associated Professor, Department of Psychology, Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran,Iran
چکیده [English]

Introduction: Type 2 diabetes is an incurable disease and treatment adherence plays a fundamental role in maintaining the health of these patients. Therefore, the aim of the present study was to study treatment adherence in relation to perceived self-efficacy and perceived recovery in patients with type 2 diabetes.

Method: The present study was applied and descriptive-correlational. The statistical population included all type 2 diabetic patients referring to medical centers in District 4 of Tehran in2022-2023. The study sample included 270 patients with type 2 diabetes who met the conditions for inclusion in the study. These individuals were selected using a convenience sampling method. To assess the participants, questionnaires of illness perception (Broadbent et al. 2006); treatment adherence (Modanloo, 2013), and Cohen's perceived stress (1983) were used. After collecting the information, data analysis was performed using the Pearson method and regression with SPSSV22 software.

Results: There is a significant negative correlation between treatment adherence and the perceived self-efficacy component (r = -0.59), the perceived helplessness component (r = -0.66), and the total perceived stress score (r = -0.67). The perceived self-efficacy component explained 35%, the perceived helplessness component explained 44%, and the total perceived stress score explained 45% of treatment adherence in a statistically significant manner.

Discussion and Conclusion: It can be concluded that perceived self-efficacy and perceived helplessness are related to treatment adherence in diabetic patients. Therefore, it is necessary to consider patients' perceptions of their illness and the level of perceived stress when developing treatment plans.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Treatment adherence
  • helplessness
  • self-efficacy
  • type 2 diabetes
  • stress
روانشناسی بالینی و شخصیت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 27 اسفند 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار