ارزیابی مدل ساختاری نشانگان وسواسی جبری بر اساس تجارب آسیب‌زای کودکی، هم‌جوشی شناختی و تحمل ابهام با نقش میانجی ترس از گناه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه روان‌شناسی و آموزش افراد با نیازهای ویژه، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

4 دانشجوی کارشناسی روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان، ایران.

چکیده

مقدمه و هدف: نشانگان وسواسی جبری یکی از ناتوان‌کننده‌ترین اختلال‌های روان‌شناختی است که با وجود افکار مزاحم، تصاویر ذهنی ناراحت‌کننده و تردیدهای مداوم همراه بوده و سلامت افراد در جنبه‌های مختلف را با آسیب‌های جدی مواجه می‌سازد به‌همین سبب پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مدل ساختاری نشانگان وسواسی جبری بر اساس تجارب آسیب‌زای کودکی، هم‌جوشی شناختی و تحمل ابهام: نقش میانجی ترس از گناه انجام شد.
روش: پژوهش حاضر از نظر روش‌شناسی توصیفی‌همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود که طی آن از بین تمام دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1404-1403 تعداد 312 نفر به‌شکل در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات سیاهه نشانگان وسواسی جبری (PI_WSUR)؛ پرسشنامه‌های تجارب آسیب‌زای کودکی (CTQ) و آمیختگی شناختی (CFQ) و مقیاس‌های تحمل ابهام (MSTATS) و ترس از گناه (FOGS) بود. تحلیل اطلاعات به دست آمده در سطح توصیفی میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی آزمون‌های هم‌بستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری به‌کمک نرم‌افزارهای SPSS-27 و AMOS-24 بود.
نتایج: یافته‌های پژوهش نشان داد مدل مفهومی از برازندگی مطلوبی برخوردار بوده (χ2/df=1.3, RMSEA=0.08 SRMR=0.07, GFI=0.91, AGFI=0.90, CFI=0.91) و ترس از گناه در رابطه هم‌جوشی شناختی (0/16=β و 0/01>p) و تحمل ابهام با نشانگان وسواسی جبری نقش واسطه‌ای معنی‌داری را ایفا می‌کند (0/08-=β و 0/05>p) اما در رابطه تجارب آسیب‌زای کودکی و نشانگان وسواسی جبری نقش واسطه‌ای ندارد (0/03=β و 0/05<p).
بحث و نتیجه‌گیری: مطابق با نتایج این پژوهش می‌توان تجارب آسیب‌زای کودکی؛ هم‌جوشی شناختی و ترس از گناه را به عنوان اصلی‌ترین عوامل بروز نشانگان وسواسی جبری نام برد و از آن‌ها برای طراحی پروتکل‌های آموزشی_درمانی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation the Structural Model of Obsessive-Compulsive Syndrome based on Traumatic Childhood Experiences, Cognitive Fusion, and Ambiguity Tolerance with the Mediating Role of Fear of Guilt

نویسندگان [English]

  • Seyfollah Aghajani 1
  • Mohammad Zarei Nouroozi 2
  • Shayan Noori Lasaki 3
  • Mohadese Moradi 4
1 Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 Ph.D. Student, Department of Psychology and Education of Individuals with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 M.A in Clinical Psychology, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili , Ardabil, Iran
4 B.A Student of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, khuzistan, Iran
چکیده [English]

Introduction and Objective: Obsessive-compulsive disorder is one of the most disabling psychological disorders that is accompanied by intrusive thoughts, disturbing mental images, and persistent doubts, and seriously damages the health of individuals in various aspects. For this reason, the present study aimed to evaluate the structural model of obsessive-compulsive disorder based on traumatic childhood experiences, cognitive fusion, and tolerance of ambiguity: the mediating role of fear of guilt.
Method: The present study was a descriptive-correlation structural equation study in terms of methodology, in which 312 students were selected from all students of Mohaghegh Ardabili University in the academic year 2024-2025. The data collection tools were the Obsessive-Compulsive Disorder Inventory (PI_WSUR); the Childhood Traumatic Experiences Questionnaire (CTQ) and Cognitive Fusion (CFQ), and the Tolerance of Ambiguity Scales (MSTATS) and Fear of Guilt (FOGS). The analysis of the obtained data was the mean and standard deviation at the descriptive level and the Pearson correlation tests and structural equation model at the inferential level using SPSS-27 and AMOS-24 software.
Results: The findings of the study showed that the conceptual model had a good fit (χ2/df=1.3, RMSEA=0.08, SRMR=0.07, GFI=0.91, AGFI=0.90, CFI=0.91) and fear of guilt played a significant mediating role in the relationship between cognitive fusion (β=0.16 and p<0.05) and tolerance of ambiguity with obsessive-compulsive symptoms (β=-0.08 and p<0.05), but it did not play a mediating role in the relationship between traumatic childhood experiences and obsessive-compulsive symptoms (β=0.03 and p<0.05).
Discussion and Conclusion: According to the results of this study, traumatic childhood experiences, cognitive fusion, and fear of guilt can be named as the main factors in the occurrence of obsessive-compulsive symptoms and they can be used to design educational-therapeutic protocols.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obsessive-Compulsive Disorder
  • Childhood Trauma
  • Cognitive Fusion
  • Tolerance of Ambiguity
  • Guilt
روانشناسی بالینی و شخصیت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 25 آبان 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار