تأثیر سایکودراما در درمان پرنده‌هراسی (پژوهش مورد منفرد)

نویسندگان

1 دانش آموخته دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشگاه علامه طباطبایی

3 دانشگاه شاهد

چکیده

چکیده:
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سایکودراما در درمان پرنده‌هراسی بود. سایکودراما به عنوان یکی از انواع روان‌درمانی‌های بدیع، نخستین بار توسط مورنو در سال 1921 معرفی شد. از این روش عمدتاً برای درمان اختلالات روانشناختی با منشأ هیجانی مثل افسردگی و مشکلات بین فردی استفاده می‌شود. در پژوهش حاضر از این روش برای درمان پرنده‌هراسی که یکی از اختلالات اضطرابی است، استفاده شده است. پژوهش حاضر با این سؤال آغاز شد که آیا سایکودراما می‌تواند در درمان پرنده‌هراسی مؤثر باشد.
روش و ابزار: در این پژوهش تجربی، ابتدا مشکل پرنده‌هراسی بر اساس ملاک‌های تشخیصی DSM IV-TR در مراجع تشخیص، و‌ سپس با استفاده از یک آزمون محقق ساخته و نیز یک آزمون رفتاری همراه با مواجهه‌ی مراجع با یک پرنده، میزان ترس او مورد سنجش واقع شد. این میزان ترس و تغییرات آن طی دو آزمون دیگر - یکی در اواسط درمان و دیگری در پایان درمان- به صورت کمّی در مورد آزمون اول و به صورت کمّی و کیفی (میزان ضربان قلب و مشاهده‌ی تغییرات چهره و رفتار در بیمار) برای آزمون کلامی و رفتاری، بررسی شد. مداخله‌ی درمانی که در این پژوهش از نوع سایکودراما بود، هشت جلسه‌ی دو ساعته،‌ هفته‌ای دو جلسه و در کل یک ماه به طول انجامید.
یافته‌ها: نتایج آزمون محقق‌ساخته و تغییرات رفتاری مراجع (از جمله کسب توانایی مواجه شدن با پرنده و دست زدن به آن بدون هراس) نشان داد که سایکودراما در درمان رفتار پرنده‌هراسی مؤثر بوده است.
بحث و نتیجه‌گیری: این نتیجه همسو با نتایج پژوهش‌هایی است که پیش از این تأثیر سایکودراما را در درمان سایر اختلالات روان-شناختی بررسی کرده‌اند. نتیجه‌ی پژوهش حاضر نشان می‌دهد که می‌توان از سایکودراما برای درمان فوبیای حیوانات نیز استفاده نمود. البته پژوهش‌های بیشتری با تعداد آزمودنی‌های بیشتر باید انجام شوند تا درمانگران بتوانند با اطمینان بیشتری از این روش به منظور درمان مراجعانشان استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Psychodrama in the Treatment of Ornithophobia (A Case Study)

نویسندگان [English]

  • Hoda Pourrezaian 1
  • Faramarz Sohrabi 2
  • Mehdi Pourrezaian 3
چکیده [English]

Abstract:
Introduction: Psychodrama is one of the psychotherapy methods in which drama techniques are used to treatment of many psychological disorders. This method was introduced by J. L. Moreno at 1921. Psychodrama is now used to treatment of disorders with emotional bases such as depression and interpersonal problems. Though in this research, researchers have used psychodrama to treat the Bird phobia as an anxiety disorder. The main aim of the present research was testing the effectiveness of psychodrama for treatment of Bird phobia. The research started with this important problem that whether psychodrama can be effective for treatment of Bird phobia. This experimental research has tried to answer the mentioned problem.
Method: Bird phobia was initially diagnosed in the patient using criteria of DSM IV-TR, then rate of the patient's fear was measured by a researcher-made test and a behavioral test –patient's encounter with a bird. This rate of the patient's fear and its changes was checked two times again and analyzed quantitative and qualitative. Duration of the treatment program lasted eight sessions (2 hours per session) and generally a month.
Findings: Results of the tests and changes in the patient's behaviors (touching the bird without symptoms of anxiety) showed that psychodrama was effective to treatment of the patient.
Conclusion: This result is similar to former researches that studied the effectiveness of psychodrama on treatment of other psychological disorders. The result of this research shows that psychodrama can be used to treatment animal’s phobia too. Although more researches with more subjects must be done. This work helps psychotrapists to use psychodrama techniques with more certainty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychodrama
  • Ornithophobia