طراحی مدل تلفیقی بازی‌درمانگری خانوادگی برای درمان مشکلات برونی‌سازی‌شده کودکان: یک پژوهش کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشگاه تهران

3 دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

چکیده

مقدمه: به دلیل محدودیت‌ها و نارسایی‌های هر یک از دو روش بازی‌درمانگری و خانواده‌درمانگری به تنهایی در درمان مشکلات کودکان، پژوهش حاضر با هدف تلفیق دو مدل خانواده‌درمانگری و بازی‌درمانگری برای درمان مشکلات برونی‌سازی‌شده کودکان بر پایه پژوهش کیفی و تحلیل محتوا انجام شد.

روش: اطلاعات لازم برای تدوین محتوا، فنون و ساختار مدل تلفیقی از دو منبع به دست آمد. نخست، رویکردهای اصلی خانواده‌درمانگری و بازی‌درمانگری مرور شد و مفاهیم و مولفه‌های اصلی و نیز فنون هر رویکرد استخراج شد و اشتراکهای بین رویکردها به دست آمد. در مرحله بعدی، با 10 نفر از متخصصان حیطه خانواده و کودک، 14 کودک مبتلا به مشکلات برونی‌سازی‌شده و والدین آنها در مورد علل و عوامل خانوادگی مشکلات برونی‌سازی‌شده و نیز آنچه باید در مداخله مورد توجه قرار گیرد، مصاحبه شد.

نتایج: با استفاده از اطلاعات به دست آمده مدل بازی‌درمانگری خانوادگی در قالب 8 جلسه تدوین شد که در بخش نخست هر جلسه کل خانواده و در بخش دوم والدین بدون حضور کودک شرکت داشتند. محتوای جلسه‌های خانواده ارتقای خودپیروی و تفکیک خود در اعضا، صمیمت خانواده و اصلاح شیوه‌های مختلف پیام‌رسانی و بهبود تعامل اعضا، مدیریت هیجان خشم و اعمال انضباط و محتوای جلسه والدین آشنا کردن والدین با ویژگیها و نیازهای کودک، برخی مهارتهای ارتباط با کودک (کلامی، غیرکلامی، زمان کیفی) و ایجاد هماهنگی بین والدین بود. مهمترین فنون مورد استفاده در این شیوه تلفیقی، بازی، فعالیت و نمایش به عنوان قالب اصلی، پرسشگری، بازتاب دادن احساسات و رفتار، نامگذاری مجدد، ردگیری و هدایت از راه پیروی بودند.

بحث و نتیجه‌گیری: فعالیتها و بازیهای مورد استفاده در هر جلسه و نیز محتوای هر جلسه به تفکیک معرفی شده‌اند. مبنای تلفیق، ویژگیهای مدل بازی‌درمانگری خانوادگی طراحی شده و شباهتها و تفاوتهای آن با رویکردهای مشابه مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Family Contraceptive Model Design for the Treatment of Outbreaks in Children: A Qualitative Study

چکیده [English]

This study was aimed to combine family therapy and play therapy in order to treatment children’s externalizing problems based on qualitative research and content analysis. Needed information for constructing content, techniques and structure was obtained from two sources. First, by reviewing main perspectives of family therapy and play therapy, basic concepts and component of every perspectives were extracted and similarities between them were gained. Secondly, 10 professionals of family and child, 14 children with externalizing problems and their parents were interviewed about familial factors and intervention considerations. Using information gathered, family play therapy model was constructed in 8 sessions so that whole family participate in first part of each session and parent would be present in second part without children. Content of first part was consist of increasing all member self-differentiation and autonomy and intimacy, correcting improving members interaction, anger management and discipline and content of second part was giving information about child’s characteristics and needs, skills for better relation with child (verbal, non-verbal, quality time) and creating parent coordination. Main techniques of family play therapy were reflection of emotions and behaviors, game, activity and drama, questioning, relabeling, tracing. Games and activities for each session are introduced and finally the basis of eclecticism were discussed in following.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family therapy
  • play therapy
  • family play therapy
  • externalizing problems