اثربخشی شیوه درمان مواجهه‌ای واقعیت‌مجازی بر کاهش اضطراب در افراد مبتلا به هراس از پرواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)

2 پژوهشگاه هوافضا

چکیده

مقدمه: اخیرا رویکرد نوآورانه‌ای جهت درمان هراس از پرواز به وسیله واقعیت مجازی به وجود آمده است. هراس از پرواز عموما بدون معالجه درمان نمی‌شود و اضطراب یک جزء کلیدی در آن می‌باشد. این در حالی است که حدود 10 تا 25 درصد افراد هنگام پرواز دچار اضطراب می‌شوند که نتیجه‌ی آن اجتناب از پرواز است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی شیوه درمانی واقعیت‌مجازی بر کاهش اضطراب در افراد مبتلا به هراس از پرواز بود.
روش: روش پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه شاهد بود. جامعه آماری را 40 فرد مبتلا به هراس از پرواز مراجعه‌کننده از مراکز مشاوره و فرودگاه‌های شهر تهران به پژوهشگاه هوا‌فضای تهران تشکیل می‌دادند که از بین آنها 20 نفر که ملاک‌های لازم را داشتند به طور تصادفی به دو گروه آزمایش (9 زن و یک مرد ) و شاهد (10 زن)  تقسیم شدند. گروه آزمایش در 10 جلسه 20 دقیقه‌ای در طول 5 هفته بطور انفرادی تحت درمان  قرارگرفتند و پرسشنامه هراس از پرواز در قبل و بعد از مداخله روی دو گروه اجرا شد. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای نان پارامتری من-ویتنی و فریدمن تحلیل شدند.
نتایج: پرسشنامه هراس از پرواز شامل چهار زیر مقیاس اضطراب مداوم، اضطراب در موقعیت خاص، اضطراب شکل ترکیبی و اضطراب مقطعی بود. نتایج تحلیل نان پارامتری نشان داد تفاوت میانگین زیرمقیاس‌های اضطراب بین دوگروه آزمایش و شاهد و تفاوت میانگین زیرمقیاس‌های اضطراب در سه دوره پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اثر معنادار داشته است (0.05>P).
بحث و نتیجه‌گیری: شواهد بدست آمده در این پژوهش حاکی از آن است که واقعیت مجازی در کاهش اضطراب افراد مبتلا به هراس از پرواز  موثر است. پس لازم است به عنوان یک شیوه درمانی جدید توسعه یابد چون تاثیر سودمند، پایا و موثری، در زمان کوتاه بر کاهش اضطراب داشته است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficacy of virtual reality exposure therapy in reducing anxiety symptoms in Iranian individuals with flying phobia

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Manshaee 1
  • Parvin Eslami 1
  • Zahra Hajebrahimi 2
چکیده [English]

Objective: Virtual reality exposure has recently emerged as an innovative tool for exposure therapy in the treatment of fear of flying. Fear of flying, a key component of which is anxiety, often remains uncured if no intervention procedures are employed. Not to point to the fact that about 10 to 25 percent of all the individuals experience anxiety and ‌that causes the individual entirely to avoid travelling by air. The aim of the present study was to evaluate the efficacy of virtual reality exposure therapy (VRET) to reduce anxiety stemming from the fear of flying,

Method: our method wasby utilizing the experimental pre-post test design with the control group. The recruitment of participants took place among the referring clients to Tehran’s Aerospace Research Institute directed to which, from different counseling centers and airports. Forty individuals suffering from flying phobia constituted the statistical population among which 20 who met the inclusion criteria were selected as participants. They were then, randomly separated into two intervention (nine-female, one-male) and one control (10-female) groups. Intervention group participants were subject to 10 treatment sessions individually, through five weeks each lasting for 20 minutes. The Flight Anxiety Situations questionnaire was provided previous to and subsequent to the intervention to both experimental groups. Gathered data were analyzed employing the non parametric Mann-Whitney and Friedman test.

Results: The Flight Anxiety Situations questionnaire comprises of four subscales including constant anxiety, situation-specific anxiety, complex anxiety and short-term anxiety. Non parametric analysis results indicated the significance of difference in average anxiety scores between the four subscales and average anxiety values of the three intervention courses of pretest, posttest and follow up, too.p < 0.05).

Discussion and conclusion: Given the findings in this investigation, the efficacy of VRET for flying phobia is inferred. Therefore, considering the useful and durable efficacy of VRET in such a short period of time in reducing anxiety, VRET as a novel therapeutic approach is an asset for further research and development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Virtual reality
  • anxiety
  • fear of flying