فراتحلیل اثربخشی درمان نوروفیدبک بر میزان افسردگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

مقدمه: روش فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام پژوهش‌های مختلف، میزان اندازه اثر روش‌های درمان را مشخص می‌کند. با انجام فراتحلیل می‌توان دیدگاه کلی‌تری نسبت به تاثیر مداخلات مختلف بدست آورد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی نوروفیدبک بر میزان افسردگی می‌باشد که به صورت فراتحلیل انجام شده است.
روش: به این منظور از بین 15 پژوهش، 10 پژوهش که از لحاظ روش‌شناختی مورد قبول بودند، انتخاب شده و فراتحلیل روی آنها انجام شده است. اطلاعات این پژوهش‌ها جمع‌آوری شده و اندازه اثر هر کدام از آنها حساب شد.
نتایج: نتیجه نشان داد که طبق جدول کوهن، نتایج معنادار است. اندازه اثر محاسبه شده برای افسردگی p=0.0179, es=0.60، افکار منفی p=0.0559, es=0.407، میزان آلفا p=0.0122, es=0.701، نسبت بتا به آلفا p=0.1635, es=0.512 می‌باشد و اندازه اثر کلی نیز 0.538 می‌باشد.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج فراتحلیل تحقیقات انجام شده در مورد تاثیر درمان نوروفیدبک بر میزان افسردگی نشان داد که این روش مطابق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن به معنی اندازه اثر بالاست و در کاهش علایم و نشانه‌های افسردگی و بهبود امواج مغزی موثر است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficacy of Neurofeedback Treatment in Depression Disorder: A meta-analysis

نویسندگان [English]

  • Nastaran Mohajeri Aval
  • Akbar Atadokht
  • Elnaz Ensafi
University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

A meta-analysis[m1]  of Efficacy of Neurofeedback Treatment on Depression Disorder


Abstract:

Objective: Meta-analysis defines the rate of effect size of interventions by integrating the obtained results from different studies. The aim of the current meta-analysis was to determine the effectiveness of neurofeedback treatment in depression disorder. Methods: Totally 10 studies from 15 studies with accepted methodology were selected and meta-analysis was done on them. The data were gathered and the effect size of each study was calculated.

Results: The combined effect size of all indicators was found to be significant according to cohen’s table which means high effect size. The combined effect size for depression is ES=0/60 (P=0/0179), for negative thought is ES=0/407 (P=0/0559), for the rate of alpha is ES=0/701 (P=0/0122), for the ratio beta/alpha is ES=0/512 (P=0/1635) and total effect size is 0/538.

Conclusion: Based on the results of this meta-analysis, neurofeedback treatment based on the interpretation of Cohen’s effect size has large effect on reducing depression symptoms and normalizing the brain waves in depression disorders.

Key words: meta-analysis, neurofeedback treatment, depression 






 [m1]متناسب با اصلاح چکیده فارسی اصلاح شود.( کل چکیده مطابق با چکیده فارسی اصلاح شد و به صورت هایلایت نشان داده شد)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meta-analysis
  • neurofeedback treatment
  • Depression
1- World Health Organization. World Health Organization Depression Fact Sheet no 369. (2012). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs369/en/.
2- Sing, M.K., Gotlib, I. H. (2014). The Neuroscience of Depression: Implications for Assessment and Intervention. Behav Res Ther, 62(c): pp. 60-73.
3- نظامی­پور، الهام؛ ضرغام حاجبی، مجید؛ عبدالمنافی، عاطفه (1394). نقش تعدیل کننده شیوه­های حل مسئله در رابطه بین نشخوار فکری و افسردگی دانشجویان، روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار)، سال22، دوره جدید2، شماره 12، صص. 15-24.
4-  Hamilton, J.Paul., Glover, H.Gary., Bagarinao, Epifanio., Chang, Catie., Mackey, Sean., Sacchet, D.Matthew., Gotlib, H.Ian. (2016). Effects of salience-network-node Neurofeedback Training on Affective biases in Major Depressive Disorder, 10: pp. 10-16.
5- Birbaumer, N., Ruiz, S., Sitaram, R. (2013). Learned Regulation of Brain Metabolism. Trends Cogn Sci, 17(6): pp. 295-302.
6- Davidson, R.J., Irwin, W. (1999). The Functional Neuroanatomy of Emotion and Affective Style. Trends Cogn, 3: pp. 11-22.
7- Putman, A.John. (2002). EEG Biofeedback on a Female Stroke Patient with Depression: A Case Study, 5(3): pp. 27-38.
8- بشارت، محمد علی؛ کوچی، صدیقه؛ دهقانی، محسن؛ فراهانی، حجت­اله؛ مومن­زاده، سیروس (1391). بررسی نقش تعدیل کننده عاطفه مثبت و منفی بر رابطه بین ناگویی هیجانی و شدت درد در بیماران مبتلا به درد مزمن، روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار)، سال 19، دوره جدید2، شماره 7، صص. 103-113.
9- Heilman, K.M. (1997). Attentional Asymmetries in: Davidson, R.J, Hugdahl, K. (Eds), Brain Asymmetry. The MIT Press, Cambridg, MA, PP. 217-234.
10- Rosenfeld, J.P. (1997). EEG Biofeedback of Frontal Alpha Asymmetry in Affective Disorders, 25: pp. 8-25.
11- Baehr, E., Rosenfeld, J.P., Baehr, R. (1998). Clinical Use of an Alpha    Asymmetry Neurofeedback Protocol in the Treatment of Depression; 2(3): pp. 10-23.
12- Hammond D.Corydon. (2000). Neurofeedback Treatment of Depression with the Roshi, 4(2): pp. 45-56.
13- Ramirez, Rafael, Palencia-Lefler, Manel, Giraldo, Sergio, Vamvakousis, Zacharias. (2015). Musical Neurofeedback for Treating Depression in Elderly People, 9: pp. 354.
14- Bolier, L., Miller, Laura, Rosenfeld, J.Peter, Baehr, Rufus. (2004). Changes in Frontal Brain Asymmetry Associated with Premenstural Dysphoric Disorder: A Single Case Study, 8(1): pp. 29-42.
15- فراهانی، حجت­اله و عریضی، حمیدضا (1384)، اصول پیشرفته پژوهش در علوم انسانی. اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان.    
16-  Zotev Vadim., Yuan Han; Misaki Masaya., Phillips Raquel., Kymberly D.Young., Matthew T.Feldner., Jerzy Bodurka. (2016). Correlation Between Amygdala BOLD Activity and Frontal EEG Asymmetry during real-time FMRI Neurofeedback training in Patients with Depression,11: pp. 224-238.
17- Choi Sung Won., Chi Sung Eun., Chung Sun Yong., Kim Jong Woo., Ahn Chang Yil., Kim Hyun Taek. (2010). Is Alpha Wave Neurofeedback Effective with Randomized Clinical Trials in Depression; a Pilot Study; 63: pp. 43-51.
18- Earnest Carolyn (1999), Single Case Study of EEG Asymmetry Biofeedback for Depression; 3(2), pp. 28-35.
19-   اسکندری،ذکریا؛ طارمیان،فرهاد؛ نظری، محمدعلی؛ بختیاری،مریم؛ ممتازی،سعید؛ رضایی،مظاهر(1392). اثربخشی درمان نوروفیدبک در کاهش علایم اختلال افسردگی اساسی، مجله علمی،پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان،92(22)، صص. 86-95.
20-  نریمانی،محمد؛ رجبی،سوران (1391). تاثیر EEG بیوفیدبک بر کاهش افسردگی، اضطراب، استرس و عقاید وسوسه انگیز افراد با اختلال سوءمصرف مواد، فصل نامه اعتیاد پژوهی سوءمصرف مواد،6(21)، صص. 7-18.
21- Baehr, Elsa, Rosenfeld, J. Peter, Baehr, Rufus. (2004). Clinical Use of an Alpha    Asymmetry Neurofeedback Protocol in the Treatment of Mood Disorders; 4(4): pp. 11-18.
22- Hammond D.Corydon. (2005). Neurofeedback with Anxiety and Affective Disorders, 14: pp. 105-123.
23- Demos, John N. (2005). Getting started with neurofeedback: WW Norton & Company.
24- Jacobs, Edward.H. (2006). Neurofeedback Treatment of Two Children with Learnning, Attention, Mood, Social, and Developmental Deficits, 9 (4): pp. 55-70.
25- Davidson, R.J. (2004). What does the prefrontal cortex “do” in affect: perspectives on frontal EEG asymmetry research: Biological Psychology, 67: pp. 23-219.
26- Sacchet, D. Matthew, Gotlib, H. Ian. (2016). Neurofeedback Traning for Major Depressive Disorder: Recent Developments and Future Directions, pp. 1473-7175.
27- Walker, Jonathan, Lawson, Robert, Kozlowski, Gerald. (2007). Current Status of QEEG and Neurofeedback in the Treatment of Clinical Depression.
28- Miriski, Andrzej., Pachalska, Maria., Moskala, Marek., Orski, Michal., Orska, Malgorzata., Miaskiewicz, Maria., Zapala, Jan., Kropotov, D.Juri. (2015). Neuromarkers of Anxiety and Depression in a Patient after neuro-ophthalmic Surgery of the meningioma-effect of Individually-tailored tdcs and neurofeedback, 22(4): pp. 730-735.
29- Demaree, A.Health, Crews, W.David, Harrison, W.David. (1995). Topographical Brain Mapping in Depression Following Mild Closed Head Injury, 1(1): pp. 38-43.
30- Gilula, F Marshal, Kirsch, L Daniel. (2005). Cranial Electrotherapy Stimulation Review: A Safer Alternative to Psychopharmaceuticals in the Treatment of Depression, 9(2): pp. 7-26.
31- Frederick, A. Jon., Timmermann, L DeAnna, Russell, L Harold, Lubar, F Joel. (2005). EEG    Coherence Effects of Audio-Visual Stimulation (AVS) at Dominant and Twice Dominant Alpha Frequency, 8(4): pp.  25-42.
32- Thompson, M., Thompson, L. (2003). Neurofeedback Treatment for Autistic Spectrum Disorders: Review for 60 Cases-      Principles and Outcome. Paper Presented at the Applied Psychophysiology and Biofeedback.
33- Smith, Jonathan A. (2007). Qualitative psychology: A practical guide to research methods: Sage.
34- Ulam, Fred, Thomlinson, Paul, Quinn, Rodney, Smith, Todd, Tempelmeyer, Teresa. (1998). Quantitative Electroencephalographic Correlates of Post-Stroke Depression, 3(1): pp. 1-8.