بیمار خبره: رویکردی جدید در خود - مدیریتی دیابت نوع 2 بر مبنای آموزش دانش دیابت و شناخت جسم‌آگین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی

2 دانشگاه جانزهاپکینز

3 انجمن دیابت ایران

4 دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

مقدمه: این مطالعه به منظور طراحی برنامه‌های مداخله‌ای برای بیماران دیابت نوع 2 بر اساس رویکرد توانمندسازی و نقش فعال بیمار در راستای اتخاذ رفتارهای خود - مدیریتی و روان‌شناختی انجام شد.
روش: مطالعه از نوع آزمایشی - مقطعی بود که به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی با 21 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 زن و مردکه به طور تصادفی به سه گروه آزمایشی و کنترل تخصیص یافتند، انجام شد. بیماران مراجعه کننده به انجمن دیابت از مهر ماه  تا بهمن 1395، سنجش‌های خط پایه شامل پرسشنامه‌های دموگرافیک و بالینی، پرسشنامه‌های ادراک بیماری - تجدید نظرشده، رفتارهای خود - مراقبتی، کیفیت زندگی، خود - کارآمدی، پریشانی و افسردگی را تکمیل کردند و میزان قند خون و هموگلوبین گلیکوزیله اندازه‌گیری شد. سپس مداخلات به صورت دوگروه آزمایشی ویک گروه کنترل (در دومرحله به صورت آموزش دانش دیابت و غیر دیابت و مرحله دوم آموزش ژست‌های قدرت و خنثی) در جلسات گروهی و فردی انجام شد و سنجش‌های پایانی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار رایانه‌ای اس. پی. اس. اس. نسخه 21 انجام شد.
نتایج: نمرات گروه آزمایشی و کنترل، قبل و بعد از مداخله اول از نظر کنترل قند خون، ادارک علائم بیماری (خرده‌مقیاس‌های پیامد، کنترل و درمان‌پذیری، پیوستگی و بازنمایی هیجانی)، خود - مراقبتی و کیفیت زندگی به لحاظ آماری تفاوت معنی‌داری داشتند (0.01>p تا p <0.05). نمرات قبل و بعد از مداخله دوم نیز در خود - کارآمدی، احساس قدرت، رفتارهای خود - مراقبتی، K-10، قند خون و هموگلوبین گلیکوزیله به لحاظ آماری تفاوت معنی‌داری داشتند (0.01>p تا p <0.05).
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که اجرای برنامه‌های توانمندسازی می‌تواند کارایی بیماران را در رفتارهای خود - مراقبتی، تغییر نگرش و ادراک علائم بیماری، شناخت جسم‌آگین و در نهایت کنترل قند خون و هموگلوبین گلیکوزیله افزایش دهد. یافته‌های پژوهش حاضر در راستای توجه به عوامل روان‌شناختی و خود - مدیریتی موثر در پیشگیری از عوارض دیابت و کنترل موثرتر دیابت نوع دو است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Expert Patient: A New Approach to Type 2 Diabetes Self-Management based on Illness Perception and Embodied Cognition

نویسندگان [English]

  • Narges Karamghadiri 1
  • Hamidreza Hassanabadi 1
  • Ramin Mojtabai 2
  • Mohammad Hatami 1
  • Amirkamran Nikoosokhan 3
  • َAlipasha Meysamie 4
1 Kharazmi University
2 Johns Hopkins Bloomberg School of public health
3 Iran Diabetes Association
4 Tehran University of Medical Sciences
چکیده [English]

Introduction: In new patient-training methods, the issue of patient empowerment has been presented which emphasizes the active role of patient in education and treatment. This study examined the impact of empowerment –based diabetes education (knowledge diabetes and embodied cognition) in promoting self-management behaviors in type 2 diabetic patients. Methods: This randomized clinical trial study was performed on 21 patients with type 2 diabetes. Patients referred to the Iran Diabetes Association from October to February 1395. They were assigned randomly into three groups in 2 intervention and control groups. The questionnaires were the demographic and clinical information, IPQ-R, DMSES, K-10, DSCS, DQOL, and BDI-II. Also, hemoglobin A1C and blood sugar were assessed. Empowerment program were conducted according to regulatory protocols in six sessions in each group. Hemoglobin A1C was measured before and three months after the intervention. Results: The results indicated that there was a significant difference in relation to blood sugar, illness perception (consequence, Personal and Treatment control, Illness coherence, Emotional representations), self-care and quality of life between the experimental group before and after the first intervention (p < 0.001, p < 0.05). However, it was not significant in control group (p>0.05). Scores before and after the second intervention in testosterone levels, self-efficacy, feeling of power, self-care behaviors, K-10, blood sugar and hemoglobin A1c were significant difference (p < 0.001, p < 0.05). However it was not significant in control group (p>0.05). Conclusion: The results showed that implementation of the empowerment program increased patients’ efficiency to self-management, change cognition and perception. The results that draw attention to the psychological factors effective in the prevention of diabetes complications and hence help in the conceptualization, planning and design of treatment policies for more effective control of type 2 diabetes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Empowerment
  • Illness perception
  • embodied cognition
  • Type II diabetes
  • Self-management

مراجع

1-Baumeister, R. F., & Bushman, B. (2008). Social psychology and human nature. Thompson Learning. vol 4, pp.136-137.
2- Van Erde, W. (2000). Procrastination: self regulation in initiation aversive goals applied psychology an international review. Applied Psychology: An International Review, vol. 49, pp. 372-389.
3- Baumeister, R. F. (1997). Esteem threat, self-regulatory breakdown, and emotional distress as factors in self-defeating behavior. Review of General Psychology. Vol. 1, pp.145-174.
4- Gagnon, J., Dionne, F. & Pychyl, T.A. (2016). Commited action: An initial study on its association to procrastination in academic setting. Journal of Contextual Behavioral Science. vol.5, pp.9–102.
5- Wei, M., K.U., T. Y. (2007).Testing a conceptual model o working through self-defeating patterns. Journal of counseling psychology .vol. 54, (3)., pp. 205-305.
6-Tice, D.M., & Baumeister, R .F. (1997). Longitudinal study of procrastination, performance, stress, and health: The costsand benefits of dawdling. Psychological Science, vol. 8(6), pp.454–458.
7- میری سمانه، منصوری احمد.. اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کمال‌گرایی و اضطراب امتحان دانشجویان. روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار). در دست چاپ.
8- Cunningham, J. L. (2007). Stress, Need for Recovery, and Ineffective Self-Management The University of Tennessee at Chattanooga. PhD Dissertatio, at Bowling Green State University.
9- Ferrari, J. R. (2001).Procostination as self regulation of performance. Effects of cognitive load, self awareness and time limits on working best under pressure. European journُal of personality. Vol .15, pp.391-406
10- Vohs, k. d., & Baumeister, R. F. (2004). Understanding self regulation: Hand book of self regulation (pp 1.12). New York: Guildford Press.
11- Thompson, B. (2006).Foundations of behavioral statistics: an insight-based approach. NewYork: Guilford Press.
12- محمودزاده، رقیه؛ محمدخانی، شهرام .(1395). کمال گرایی و اهمالکاری:نقش واسطه ای نشخوار فکری. روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار). دوره 14، شماره1، بهار و تابستان.134-125.
13-Ferrera, T. S. (2011). Personal performance goal orientation, goal structure, persistence, and self handicapping in the classroom. PhD Dissertation, Fordham University.
14- Pintrich, P. R., & De Groot, E., V. (1990). Motivational and Self-Regulated Learning Components of Classroom Academic Performance .journal of educational psychology, Vol .18, pp. 33-40.
15-Ram, A. (2005). The relationship of positive and negative perfectionism to academic achievement, achievement motivation, well- being in tertiary students [MSc Thesis]. Christchurch: The University of Canterbury.
16- Chu, A. H., & Chol, J. N. (2005). Rethinking Procrastination: Positive Effects of “Active” Procrastination Behavior on Attitudes and Performance. The Journal of Social Psychology. Vol. 145. (3), pp. 245–264.
17-Uysal, A., & Knee, C. R. (2012). Low trait selfcontrol predicts self-handicapping. Journal of Personality, vol. 80, pp.59-78.
18-Higgins, R. L., & Berglas, S. (1990).The maintenance and treatment of self-handicapping: From risk-taking to face-saving and back. In R. L.
19- حسین چاری، مسعود؛ دهقانی، یوسف ( 1387 ). پیش بینی اهمال کاری تحصیلی بر اساس راهبردهای خود تنظیمی در یادگیری. فصل نامه پژوهش در نظام های آموزشی، سال 3، شماره 4. صص 64-7.
20- Garcia, T. (1995). The role of motivational strategies in self-regulated learning. New Directions in Teaching and Learning. Vol. 63, pp.29-42.
21-سابقی، لیلا؛ دانش، عصمت؛ رضابخش،حسین؛ سلیمی نیا، نرگس .(1393). تعیین سطح پیش بینی کننده عزت نفس در خودناتوانسازی میان دانشجویان ورزشکار قهرمان و غیرقهرمان در دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی. روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار). سال21. شماره 11.صص 36-25.
22-Simons, J,. Vansteenkiste, M., Lence, W. & Lacante, M. (2004). Placing Motivation and Future Time PerspectiveTheory in a Temporal Perspective. Journal of Educational Psychology Review, Vol. 16, No. 2, pp.121- 139.
23-Drake, L., Duncan, E., Sutherland, F., Abernathy, C., & Henry, C. (2008). Time perspective and correlates of wellbeing. Time & Society. Vol. 17.(1), pp.47-61.
24-Anagnostopoulo, F., & Griva, F. (2011). Exploring Time Perspective in Greek Young Adults: Validation of the Zimbardo Time Perspective Inventory and Relationships with Mental Health Indicators. Soc Indic Res, DOI 10.1007/s11205-011-9792-y.
 25- Scheier M. F., & Carver, C. S. (1992). Effects of optimisim on psychological and physical well-being theorical overview and empirical update. Cognitive therapy and research, vol. 2, pp.201-228.
26-Specter, M. H., & Ferrari, J. R. (2000). Time orientations of procrastinators: Focusing on the past, present, or future? Journal of Social Behavior and Personality, vol.15, pp.197–202.
27- Jackson, T., Fritch, A., Nagasaka, T., & Pope, L. (2003). Procrastination and perceptions of past, present, and future. Individual DiVerences Research, vol. 1, pp.17–28.
28- همتی، حمیده؛ امیدیان، مرتضی؛ برزگر، کاظم. (1394). رابطه جهت گیری زمان با اهمالکاری در دانشجویان یزد. سومین کنفرانس ملی روانشناسی و علوم رفتاری.
29- Sirois, F. M. (2014). Procrastination and Stress: Exploring the Role of Self-compassion. Self and Identity, vol.13 (2), pp.128-145.
30- Harber, K. D., Zimbardo, P. G., & Boyd, J. N. (2003). Participant self-selection biases as a function of individual differences in time perspective. Basic and Applied Social Psychology, vol. 25, pp.255–264.
31-Lennings, C. J. (1999). Motivation and future temporal orientation: A test of the self-handicapping hypothesis. Correspondence to: Department of Behavioural Science, University of Sydney. PO Box 170, Lidcombe, 2141. New South Wales, Australia
32-Kim, S., Fernandez, S., Terrier, L. (2017). Procrastination, personality traits, and academic performance: When active and passive procrastination tell a different story. Personality and individual Differences Vol 108 (1), pp.154-157.
33-Avci, S. (2013). Relations between Self Regulation, Future Time Perspective and the Delay of Gratification in University Students. Journal of education. Vol. 133(4), pp.33-47.
34-Lee, N, Krabbendam, L., & Dekker, S. (2012). Academic motivation mediates the influence of temporal discounting on academic achievement during adolescence. Journal of Trends in Neuroscience and Education. Vol. 1. (1), pp.43-18.
35-Cosenza, M. & Nigro, G. (2015). Wagering the future: Cognitive distortions, impulsivity delay discounting, and Time perspective in adolercent gambling. Journal of adolescence. Vol 45, pp.56-60.
36-O’Brien, W. K. (2002). Applying the transtheoretical model to academic procrastination. Unpublished doctoral dissertation, University of Houston.
37- Day, V., Mensink, D., & O’Sullivan, M. (2000). Patterns of academic procrastination. Journal of College Reading and Learning. Vol. 30, pp.120-134.
38-Hayes, S. C. (2008). Climbing our hills: A beginning conversation on the comparison of acceptance and commitment therapy and traditional cognitive behavioral therapy. Clinical Psychology: Science and Practice, vol. 15, 286–295.
39- Hayes, S.C., Strosahl, K.D. (2010). A Practical Guide to Acceptance and Commitment Therapy (Theory and Psychotherapy).New York: Springer Science and Business Media Inc
40- Hayes, S.C., Strosahl, K.D., & Wilson, K.G. (2012). Acceptance and commitment therapy: the Process and practice of Mindful Change ((2nd Ed.).NewYork, NY: Guilford Press.
41-Bond, F. W., & Bunce, D. (2000). Outcomes and mediators of change in emotion-focused and problem-focused worksite stress management interventions. Journal of Occupational Health Psychology, vol 5, 156–163.
42-McCracken, L. M., Vowles, K. E., & Eccleston, C. (2005). Acceptance-based treatment for persons with complex, long standing chronic pain: A preliminary analysis of treatment outcome in comparison to a waiting phase. Behavior Research and Therapy, vol.43, pp.1335–1346.
43-Woods, D. W., Wetterneck, C. T., & Flessner, C. A. (2006). A controlled evaluation of acceptance and commitment therapy plus habit reversal for trichotillomania. Behavior Research and Therapy, vol.44, 639–656.
44-Creswell, J. D., Welch, W. T., Taylor, S. E., Sherman, D. K., Gruenewald, T. L., & Mann, T. (2005). Affirmation of personal values buffers neuroendocrine and psychological stress responses. Psychological Science, vol. 16, pp.846–85.
45-Wang, S., Zho, Y., Yu, S., Ran, L., Wen, L., Xiang, P., & Chen, Y.F. (2015). Acceptance and Commitment Therapy and Cognitive–Behavioral Therapy as Treatments for Academic Procrastination: A Randomized Controlled Group Session. Research on Social Work Practice. Vol. 1.Pp. 1-11. (19).
46-Scent, C. L., &. Boes, S.R. (2014) Acceptance and Commitment Training: A Brief Intervention to Reduce Procrastination among College Students, Journal of College Student Psychotherapy, vol .28, pp.144–156.
47- Van Erde, W. (2003). Procrastination at work and time management training. The Journal of Psychology, vol. 137, pp.421–434.
48-Sirois, F.M., & Tosti, N. (2012).Lost in the moment? An investigation of procrastination, mindfulness, and well-being. Journal of Rational Emotive Cognitive Be havior Therapy, vol. 30(4), pp.237–248.
49-Glick, D.M., Millstein, D.J., & Orsillo, S.M. (2014).A preliminary investigation of the role of psychological flexibility in academic procrastination. Journal of Contextual Behavioral Science, vol 3, 81–88.
50-Hayes, S.  C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy model, processes and outcomes. Behavior Research and Therapy. Vol. 44, pp.1–25.
51- Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement. Vol 30 (3), p.607-10.
52- محمدی، زهرا. (1393). پیش بینی رفتارهای خودشکن با جهت گیری هدف: واسطه گری احساسات شرم و گناه. روانشناسی تحولی. روانشناسان ایرانی. سال 11. شماره41. صص 102-83.
53-امید، محمد هادی. (1392). اثربخشی آموزش کاهش اهمالکاری با رویکرد شناختی-رفتاری بر باورهای انگیزشی و عملکرد تحصیلی با توجه به جهت گیری هدف در دانشجویان دختر. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
54-حسینی نسب، داود و رامشه، محمد حسین. (1379). بررسی ارتباط بین مولفه های یادگیری خودنظم داده شده با هوش . مجله علوم اجتماعی دانشگاه شیراز. شماره 16-15. صص 85-96.
55- Zimbardo, P. J., & boyed, J. N. (1999). Putting time in perspective: A valid, reliable individual-differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 77(6), pp. 1271-1288
56-تاج، مهشید؛ مکری، آذرخش و فتوحی، اکبر. (1388). کاهش ارزش تاخیری و همبستگی آن با چشم انداز زمان در کارورزان پزشکی. مجله اندیشه و رفتار. دوره 11. شماره3 . صص 9-1.
57-Hayes, S. C., Strosahl, K., & Wilson, K. G. (1999). Acceptance and commitment therapy: an experiential approach to behavior change. NewYork,
58-Hayes, S. C, &. Smith, S. (2005). Get out of your mind and into your life: the new acceptance and commitment therapy. Oakland,
59-Chase, J. A., Houmanfar, R., Hayes, S. C., Ward, T. A., Vilardaga, J. P. & Follette V. (2013). Values are not just goals: Online ACT-based values training adds to goal setting in improving undergraduate college student performance. Journal of Contextual Behavioral Science, vol.2, pp.79-84.
60-Hayes, S, C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior therapy, vol. 35, pp.639-665.
61-Harris, R. (2009). ACT made simple: An easy-to-read primer on acceptance and commitment therapy. Oakland.
62-Hayes, S, C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior therapy, vol. 35, 639-665.
63- Harris, R. (2009). ACT made simple: An easy-to-read primer on acceptance and commitment therapy. Oakland, CA: New Harbinger
64-Pychyl, T.A., & Flett, G.L. (2012). Procrastination and self-regulatory failure: an introduction to the special issue. Journal of Rational-Emotive Cognitive-Behavior Therapy, vol. 30 (4), 203–212.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار