بررسی نقش واسطه‌ای سبک‌های شوخ‌طبعی در رابطه بین کینه‌توزی با ابعاد اساسی شخصیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

چکیده

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای سبک‌های شوخ‌طبعی در رابطه بین کینه توزی با ابعاد اساسی شخصیت (هگزاکو) است.
روش: به این منظور، 200 نفر از معلمان مرد شهرستان قرچک به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه‌های خودسنجی کینه‌توزی (مارکوس و همکاران، 2014) ، ابعاد اساسی شخصیت (هگزاکو - 60)، (اشتون و لی، 2009)  و سبک‌های شوخ‌طبعی (مارتین و همکاران، 2003) مورد آزمون قرار گرفتند. برای بررسی رابطه بین متغیرها از روش همبستگی پیرسون و از روش تحلیل مسیر برای ارزیابی مدل استفاده شد.
نتایج: نتایج همبستگی بین متغیرها نشان داد که کینه‌توزی با سبک‌های شوخ‌طبعی پرخاشگرانه و خودکاهنده، رابطه مثبت و با سبک شوخ‌طبعی پیونددهنده و شوخ‌طبعی خودافزایی رابطه منفی دارد. هیجان‌پذیری با کینه توزی رابطه مثبت، و  وجدان و تجربه‌پذیری با کینه‌توزی رابطه منفی داشت. صداقت-فروتنی، برون‌گرایی، باوجدان بودن و تجربه‌پذیری با سبک شوخ‌طبعی پیونددهنده رابطه مثبت و سبک‌های شوخ‌طبعی پرخاشگرانه و خودکاهنده رابطه منفی داشتند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که روابط معنی‌دار بین ابعاد اساسی شخصیت و کینه‌توزی در صورت حذف نقش واسطه‌ای سبک‌های شوخ‌طبعی از بین می‌رود.
بحث و نتیجه‌گیری: گرایش افراد کینه‌توز به استفاده از سبک‌های شوخ‌طبعی منفی می‌تواند منجر به آسیب به خود فرد و دیگران شود. این یافته‌ها می‌تواند گام مهمی در جهت آموزش و ترویج سبک‌های شوخ‌طبعی مثبت و توانمندسازی افراد جامعه باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the role of mediators of humor styles in the relationship between spitefulness with the major dimensions of personality

نویسنده [English]

  • Rostam Ghalebi Gajivand
Islamic Azad University, Science & Research Branch
چکیده [English]

Aim: The purpose of the present study was to investigate the role of mediator of humorous styles in the relationship between spitefulness with  major dimensions of personality (HEXACO).
 Method:To examine this association, 200 people of male teachers' Gharakhak City were selected by cluster sampling and were tested with using self-report questionnaires'spitefulness(Markus et al, 2014), the major dimensions of personality (HEXACO-60) (Ashton & Lee, 2009)and humorous styles(Martin et al, 2003). Pearson correlation method and path analysis method were used to evaluate the relationship between variables. Results: The results of correlation between variables showed that there is a possitive correlation between spitefulness and aggressive humor and self-defeating humor styles and there is a negative correlation between spitefulness with affiliative humor and self-enhancing humor styles. emotionality was positively correlated with spitefulness and there was negative correlation between conscientiousness and oppeness with spitefulness. Honesty-Humility, Extroversion, Conscientiousness and oppeness with affiliative humor style  and there are a negatively relationship with aggressive and self-defeating humor styles. The results of path analysis showed that meaningful relationships between the major dimensions of personality and spitefulness if the role of mediating humor styles was eliminated.
Conclusion: The tendency of spiteful individuals to use negative humorous styles can lead to harm to self and others. These findings can be an important step in educating and promoting positive humor styles and empowerment of community members.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • the major dimensions of personality(HEXACO)
  • humor styles
  • spitefulness

مراجع

1-Zeigler-Hill, V., McCabe, G. A., & Vrabel, J. K. (2016). The dark side of humor: DSM-5
pathological personality traits and humor styles. Europe's Journal of Psychology, 12, PP.
363–376
2-Smead, R., & Forber, P. (2013). The evolutionary dynamics of spite in finite
populations. Evolution, 67, PP. 698–707
3- Marcus, D. K., & Norris, A. L. (2016). The dark side of personality: Research at the interface of social, personality and clinical psychology. Personality and Individual Differences, 77, 79-85.
4- Vrabel, J. K., Zeigler-Hill, V., & Shango, R., G. (2017). Spitefulness and humor styles. Personality and Individual Differences, 105, PP. 238-243
5- Marcus, D, K., Zeigler-Hill, V., Mercer, S, H., & Norris, A., L. (2014). The Psychology of Spite and the Measurement of Spitefulness. American Psychological Association, Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1037/a0036039.
 6- Gardner, A., & West, S, A.(2004). Spite and the scale of competition. Blackwel Lpublishing LTD, 17, PP. 1195-1203   
7- Zeigler-Hill, V., Noser, A. E., Roof, C., Vonk, J., & Marcus, D, K. (2015). Spitefulness and moral values. Personality and Individual Differences, 77, PP. 86-90
8- Eving, T. D., Vonk, J., & Zeigler-Hill, V. (2016). Spitefulness and deficits in the social–perceptual and social–cognitive components of Theory of Mind. Personality and Individual Differences, 91, PP. 7-13
9- Kuiper, N. A., & Borowicz-Sibenik, N. (2005). A good sense of humor doesn’t always help: agency and communication as moderators of psyCological well-being. Personality and Individual Difference, 38, PP.365-377
10- Lyttle, J. (2007). The judicious use and management of humor in the workplace. Business of Horizons, 50, PP. 239-245
11- Martin, R. A. (2010). The psychology of humor: An integrative approach. : Journal of research in   personality, 52, PP. 178-182
12- Tapley,R.(2007).The value of humor.The Journal of Value Inquiry,40, PP. 421-431
13- Abel, M. (2002). Humor stress and coping strategies.International Journal of Humor Research, 15, PP. 365-381
14- Ruch, W., & Heintz, S. (2013). Humour styles, personality and psychological well-being:
What’s humour got to do with it?. European Journal of Humour Research, 4, PP. 1-24.
15- Yip, J. A., & Martin, R. A. (2006). Brief report sense of humor, emotional intelligence and social competence. Journal of Research in Persona Lity, 40, PP. 1202-1208
16-Martin, R. A., Lastuk, J. M., Jeffery, J., Vernon, P. A., & Veselka, L. (2012). Relationships between the dark triad and humor styles: A replication and extension. Personality and
Individual Differences, 52, PP. 178–182
17- Ford, T. E., McCreight, K. A., & Richardson, K. (2014). Affective style, humor styles, and happiness. Europe's Journal of Psychology, 10, PP. 451–463
18-Martin, R. A. (2007). The psychology of humor: An integrative approach. European Journal of Humour Research, 2, PP. 35-41
19-Martin R., A., Pu hlike- Doris, P., Larsen, G., Gray J., Weir, K. (2003). In dividual difference in uses of Humor and their relation to psychological well-being: Development of the humor styles Questionaior. Journal of research in   personality, 37, PP. 48-75
20- Dyck, K. T., & Holtzman, S. (2013). Understanding humor styles and well-being: The importance of social relationships and gender. Personality and Individual Differences, 55, PP. 53–5
21- Tucker, R. P., Wingate, L. R., O'Keefe, V. M., Slish, M. L., Judah, M. R., & Rhoades-Kerswill, S.(2013). The moderating effect of humor style on the relationship between interpersonal predictors of suicide and suicidal ideation. Personality and Individual Differences, 54, PP. 610–615.
22-خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم.(1393). بررسی نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش بینی صبر و مولفه‌های آن در دانشجویان. دو فصلنامه علمی- پژوهشی روان‌شناسی بالینی و شخصیت(دانشور رفتار)، سال 21، دوره جدید شماره 11، صص 24-11.
23-فولادی، نگار؛ شهیدی، عنایت‌اله.(1396). نقش ویژگی‌های شخصیتی و امید به زندگی در پیش‌بینی سرسختی روان‌شناختی در بین دانشجویان با توجه به جنسیت. دو فصلنامه علمی- پژوهشی روان‌شناسی بالینی و شخصیت(دانشور رفتار)، دوره 15، شماره 1،پیاپی 28 صص 101-93.
24- قالبی حاجیوند، رستم؛ احمدی، عبدالجواد و کاکاوند، علی‌رضا .(1391). بررسی سبک های شوخ طبعی به عنوان تعدیل کننده های  ارتباط میان پنج عامل شخصیتی و سلامت عمومی. مجله علوم رفتاری، شماره 1،صص 85-79.
25- Jensen, K. (2010). Punishment and spite, the dark side of cooperation. The Royal Society B Biological Sciences, 365, PP. 2635-2650
26- Veselka, L., Schermer, J. A., Martin, R. A., & Vernon, P. A. (2010). Relations between
humor styles and the dark triad traits of personality. Personality and Individual
Differences, 48, PP. 772–774
27- Hartsell, B. (2004). An investigation of the role of humor in the lives of highly Creative    youhg Adults. Unpublished.Doctoral Dissertation. Georgiu Univercity.
28- Holmes, J., Marra. M. (2001).Having a laugh at work: How humor contributionss to Workplace Culture. Journl of Pragmatics, 34, PP. 1683 -1710
29- علی نیا، رستم؛ دوستی، یارعلی؛ دهشیری ، غلامرضا و حیدری، محمدحسین. (1387). سبک‌های شوخ‌طبعی، بهزیستی فاعلی و هوش هیجانی. فصلنامۀ روان‌شناسان ایرانی، سال 5 ، شمار18،صص 169-159.
30- Greven, C., Chamorro-Premuzic, T., Arteche, A., & Furnhum, A. (2008). A hierarchical integration of dispositional determinants of general health in students: the Big Five, trait emotional intelligence and humour styles. Personality and Individual Difference, 44, PP. 1562-1573
31- Ashton, M.C., & Lee, K. (2009). The HEXACO-60: A short measure the major dimensions of personality. Journal of Personality Assessment. 91, PP. 340-345
32- پالاهنگ، حسن؛ نشاط‌دوست، حمیدطاهر و مولوی، حسین. (1388). هنجاریابی پرسشنامه 6 عاملی شخصیت HEXACO-PI-R در دانشجویان ایرانی. فصلنامه علمی-پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، سال 4، شماره 16،صص69-48.
33- زارع، حسین؛ کمالی زارچ، محمود و رضایی‌نسب، فاطمه. (1388). سبک‌های شوخ‌طبعی و پنج رگه شخصیت. روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، سال 6، شماره 22،صص 128-119.
34- خضری، ستاره و معنوی‌پور، داود. (1395). ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه شخصیت هگزاکو در میان دانش‌آموزان. شفای خاتم، دوره 4، شماره 4، 61-50.
35- سیدحسینی، سیدمحمد؛ علی‌احمدی، علیرضا؛ فکری، رکسانا و فتحیان، محمد. (1388). طراحی الگوی چابکی در فرآیند توسعه محصول جدید با استفاده از مدل تحلیل مسیر در صنایع خودروسازی ایران. نشریه بین‌المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید، شماره 4، جلد 20،صص 89-77.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار