بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه فراشناخت‌های مرتبط با تفکر هوس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

2 دانشیار روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

3 استادیار روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه فراشناخت‌های مرتبط با تفکر هوس (MDTQ) که دارای 18 سوال می‌باشد، در بافت فرهنگی ایران بود.
روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی -کاربردی و روانسنجی بود. پس از ترجمه و تایید روایی محتوایی توسط کارشناسان (3 نفر با مدرک دکتری تخصصی روان‌شناسی)، 510 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های شهر مشهد در سال تحصیلی 1398-99 به روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند و از آنها آزمون به عمل آمد. برای بررسی روایی سازه از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. همچنین برای بررسی روایی ملاکی از نوع همزمان از مقیاس باورهای فراشناختی ولز و همکاران استفاده شد.
نتایج: تحلیل عاملی اکتشافی سه عامل را شناسایی کرد که مطابق با یافته‌های پژوهش‌های پیشین بود و این سه عامل در مجموع51.43درصد از واریانس کل را تبیین کردند. همچنین، تحلیل عاملی تأییدی مدل سه عاملی این پرسشنامه را تأیید کرد. آلفای کرونباخ برای این مقیاس و عامل‌های آن از 0.78  تا 0.83 به دست آمد. در شیوه دونیمه‌سازی، ضریب همبستگی اسپیرمن-براون و گاتمن به ترتیب 0.90 و 0.89 بدست آمد. در بررسی روایی ملاکی، نسخه فارسی پرسشنامه فراشناخت‌های مرتبط با تفکر هوس ارتباط مثبت و معناداری را با مقیاس باورهای فراشناختی نشان داد.
بحث و نتیجه‌گیری: در نهایت، بر اساس نتایج این پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که نسخه فارسی پرسشنامه فراشناخت‌های مرتبط با تفکر هوس در نمونه ایرانی از ویژگی‌های روانسنجی مطلوبی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Psychometric Properties of the Persian Version of the Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire

نویسندگان [English]

  • Amir Karami 1
  • Firoozeh Ghazanfari 2
  • Kourosh Amraei 3
1 Ph.D. Candidate of Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran.
2 Associate Professor of Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran.
3 Assistant Professor of Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran
چکیده [English]

Introduction: The purpose of this study is to examine the factor structure and the validity of Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ) thorough the Persian translated version, which envolves 18 adopted with Iranian cultural context.
Introductoin: The purpose of this study is to examine the factor structure and the validity of the Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ) through the Persian translated version, which involves 18 adopted with Iranian cultural context.
Method: The present study was descriptive-applied and psychometric. After translation and confirmation of the content validity by experts, a population of 510 students of universities was selected through the academic year of 2020 in Mashhad deploying multi-stage cluster random sampling to conduct the tests. Exploratory and confirmatory factor analyses were used to evaluate the construct validity. The metacognitive beliefs questionnaire (MCQ) was also used to evaluate the validity of the criterion of simultaneous type.
Results: The exploratory factor analysis identified three factors that were all consistent with the results of previously conducted studies, and these three factors together explained 51.43% of the total variance. The results obtained from the confirmatory factor analysis supported the proposed model. The Cronbach’s alpha coefficient of the Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ) and its factors was obtained from 0.78 to 0.83. In the split-half method, Spearman-Brown and Guttman correlation coefficients were 0.90 and 0.89, respectively. Through the criterion validity examination of the Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ), the Persian version showed a positive and significant relationship with the Metacognition Questionnaire (MCQ).
Discussion and Conclusion: Finally, it was concluded that the Persian version of MDTQ can be considered as acceptable psychometric properties to measure metacognitions about the desire thinking in Iranian samples.
Results: The exploratory factor analysis identified three factors that were all consistent with the results of previously conducted studies, and these three factors together explained 51.43% of the total variance. The results obtained from the confirmatory factor analysis supported the proposed model. The Cronbach’s alpha coefficient of Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ) and its factors was obtained from 0.78 to 0.83. In the split-half method, Spearman-Brown and Guttman correlation coefficients were 0.90 and 0.89, respectively. Through the criterion validity examination of Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ), the Persian version showed a positive and significant relationship with Metacognitive beliefs Questionnaire (MCQ).
Conclusion: Finally, it was concluded that the Persian version of MDTQ can be considered as acceptable psychometric properties to measure metacognitions about desire thinking in Iranian samples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire
  • Psychometric Properties
  • Metacognitive beliefs Questionnaire
  • Reliability
  • Validity
  1.  

    1. Spada MM, Georgiou GA, Wells A. The relationship among metacognitions, attentional control, and state anxiety. Cogn Behav Ther. 2010; 39(1): 64-71.
    2. Wells A, & Cartwright-Hatton S. A short form of the metacognitions questionnaire: Properties of the MCQ-30. Behav Res Ther. 2004; 42(4): 385-96.
    3. Ryum T, Kennair LEO, Hjemdal O, Hagen R, Halvorsen JØ, Solem S. Worry and metacognitions as predictors of anxiety symptoms: A Prospective Study. Front Psychol. 2017; 8: 924.
    4. Corcoran KM, Segal ZV. Metacognition in depressive and anxiety disorders: Current directions. International Journal of Cognitive Therapy. 2008; 1(1): 33-44.
    5. Kavanagh DJ, May J, Andrade J. Tests of the elaborated intrusion theory of craving and desire: Feature of alcohol craving during treatment for an alcohol disorder. Br J Clin Psychol. 2009; 48: 241-254.
    6. Kavanagh DJ, Andrade J, May J. Imaginary relish and exquisite torture: The elaborated intrusion theory of desire. Psychol Rev. 2005; 112(2): 446-467.
    7. Bywaters M, Andrade J, Turpin G. Intrusive and non-intrusive memories in a non-clinical sample: The effects of mood and affect on imagery vividness. Memory. 2004; 12(4): 467-478.
    8. Green M, Rogers P, Elliman N. Dietary restraint and addictive behaviour: The generalisability of Tyffany's cue reactivity model. Int J Eat Disord. 2000; 27(4): 419-427.
    9. Caselli G, Spada MM. Metacognitions in desire thinking: A preliminary investigation. Behav Cogn Psychother. 2010; 38(5): 629-637.
    10. Wells A. Emotion disorders and metacognition: innovative cognitive therapy. 2000; Chichester: Wiley and sons.
    11. Caselli G, Ferla M, Mezzaluna C, Rovetto F, Spada MM. Eur Addict Res. 2012; 18(2): 64-69.
    12. Caselli G, Spada MM. The metacognitions about Desire Thinking Questionnaire: Development and psychometric properties. J Clin Psychol. 2013; 69(12): 1284-1298.
    13. ساعد امید، یعقوبی حمید، روشن رسول، سلطانی مرضیه. (1390). مقایسه باورهای فراشناختی ناکارآمد در بین افراد وابسته و افراد غیر وابسته به مواد. فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد. 1390؛ 5(17): 90-75.
    14. Moneta GB. Metacognition, emotion, and alcohol dependence in college students: A moderated mediation model. Addict Behav. 2011; 36(7): 781-784.
    15. Spada MM, Roarty A. The relative contribution of metacognitions and attentional control to the severity of gambling in problem gamblers. Addict Behav Rep. 2015; 1: 7-11.
    16. Mansueto G, Pennelli M, De Palo V, Monacis L, Sinatra M, De Caro MF. The role of metacognition in pathological gambling: A mediation model. J Gambl Stud. 2016; 32(1): 93-106.
    17. Spada MM, Marino C. Metacognitions and emotion regulation as predictors of problematic internet use in adolescents. Clinical Neuropsychiatry: Journal of Treatment Evaluation. 2017; 14(1): 59-63.
    18. Spada MM, Caselli G, Fernie BA, Nikčević AV, Ruggiero GM, Boccaletti F, Dallari, G, Sassaroli S. Metacognitions about desire thinking predict the severity of binge eating in a sample of Italian women. Eat Weight Disord. 2016; 21(2): 297-304.
    19. Allen A, Kannis-Dymand L, Katsikitis M. Problematic internet pornography use: The role of craving, desire thinking, and metacognition. Addict Behav. 2017; 70: 65-71. doi: 10.1016/j.addbeh.2017.02.001.
    20. Thomas J, Katsikitis M, Allen A, Kannis-Dymand L. Desire Thinking and Metacognition Associated with Dysregulated Sexuality. Sexual Addiction & Compulsivity. 2020; 27(1-2): 119-134.
    21. شیرین زاده دستگیری صمد، گودرزی محمدعلی، رحیمی چنگیز، نظیری قاسم. بررسی ساختار عاملی، روایی و اعتبار پرسشنامه فراشناخت 30. مجله روانشناسی. 1387؛ 12(4): 461-445.
    22. ابوالقاسمی عباس. ارتباط باورهای فراشناختی با نشانه‌های مثبت و منفی در بیماران اسکیزوفرنی. دانشور رفتار. 1386؛ 14(25): 10-1.
    23. گلابی نازنین، عبداللهی محمدحسین، شاهقلیان مهناز. رابطه تنظیم هیجان و باورهای فراشناختی با مدیریت درد در افراد دچار سردرد مزمن. روان‌شناسی بالینی و شخصیت. 1395؛ 14(1): 70-61.
    24. حسنی جعفر، امیری سهراب. اعتبار، روایی و ساختار عاملی تأییدی نسخه فارسی پرسشنامه فراهیجان‌های مثبت و فراشناخت‌های مثبت. فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی. 1395؛ 11(43): 63-41.
    25. Hu LT, Bentler PM. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal. 1999; 6(1): 1-55.
    26. Schmidt RC, Lyytinen K, Keil M, Cule PE. Identifying Software Project Risks: An International Delphi Study. Journal of Management Information Systems. 2001; 17(4): 5-36.
    27. قاسمی وحید. مدل‌سازی معادلات ساختاری در پژوهش‌های اجتماعی با کاربرد آموس گرافیک. 1392؛ تهران: جامعه‌شناسان.
    28. Alma-Uzuntuna L, Yılmaz AE, Spada MM. Psychometric Properties of Two Scales in Turkish: Desire Thinking Questionnaire (DTQ) and Metacognitions about Desire Thinking Questionnaire (MDTQ). XVI European Congress of Psychology. 2019; 2-5 June: Moscow, Russia. 10.26226/morressier.5cf632c5af72dec2b0554d1c.