تحلیل تمایز اختلالات شخصیتی خوشه B بر اساس نظریه ذهن، چشم انداز زمان، اضطراب اجتماعی و ترس از صمیمیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

مقدمه: اختلالات شخصیت از جمله اختلالاتی است که تأثیر زیادی بر زندگی شخص می‌گذارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل تمایز اختلالات شخصیتی خوشه B بر اساس نظریه ذهن، چشم انداز زمان، اضطراب اجتماعی و ترس از صمیمیت بود.
روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علّی مقایسه‌ای و از لحاظ جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی بود. جامعه آماری شامل تمامی افراد مبتلا به اختلال شخصیت خوشه B در مناطق 1 و 2 شهر تهران بود. با توجه به تعداد گروه‌ها و متغیرهای تمیزی حجم نمونه  برابر با 120 نفر برآورد شد و در نهایت 116 پرسشنامه کامل و معتبر جمع آوری شد. این افراد از بین مراجعه کنندگان به کلینیک‌های مناطق 1 و 2 شهر تهران به صورت در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های نظریه ذهن، چشم انداز زمان، اضطراب اجتماعی و ترس از صمیمیت پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل تمایز با نرم افزار spss-23 استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد که در نظریه ذهن و ترس از صمیمیت بین گروه‌های مورد بررسی تفاوت معناداری وجود ندارد. اما در بین مولفه‌های چشم‌انداز زمان، مولفه‌های گذشته – منفی، حال لذت‌گرا، آینده، آینده متعالی، گذشته مثبت و حال - سرنوشت در گروه‌های مورد بررسی تفاوت معناداری وجود داشت. در متغیر اضطراب اجتماعی نیز تنها در مولفه­ی ترس از انزوای اجتماعی، بین گروه‌های مورد بررسی تفاوت معناداری وجود داشت.
بحث و نتیجه­ گیری: با توجه به نقش تمیزی متغیرهای چشم انداز و اضطراب اجتماعی در افراد دارای اختلالات شخصیتی خوشه B، می‌توان از این متغیرها جهت تشخیص افتراقی و همچنین طرح مداخله استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Differential Analysis of Cluster B Personality Disorders Based on the Theory of Mind, Time Perspective, Social Anxiety and Fear of Intimacy

نویسندگان [English]

  • Alireza Zahmatkesh 1
  • Parviz Sabahi 2
  • Parvin Rafieinia 2
1 .MA Student in Clinical Psychology, Department of Psychology, SemnanUniversity, Semnan, Iran.
2 Assistant Professor of Psychology, Department of Psychology, SemnanUniversity, Semnan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Personality disorders are among the disorders that have a great impact on a person's life. The aim of the present study was to analyze the differentiation of cluster B personality disorders based on the theory of mind, time perspective, social anxiety, and fear of intimacy.
 Method: The design of the present study was comparatively causal and descriptive in terms of data collection. The statistical population included all individuals with cluster B personality disorders in areas 1 and 2 of Tehran. According to the number of groups and the number of differential variables, the sample size was estimated to be 120 people and finally, 116 of the complete and valid questionnaires were collected. Participants answered the theory of mind, time perspective, social anxiety, and fear of intimacy questionnaires. In order to analyze the data, the differential analysis method with SPSS-23 was used. Results: The results showed that there was no significant difference in the theory of mind and fear of intimacy between the groups. But there was a significant difference between the components of time perspective, including the past - negative, hedonistic present, future, transcendent future, positive past, and present - destiny. In the variable of social anxiety, only in the fear of social isolation component, there was a significant difference between the studied groups. Discussion and Conclusion: Considering the role of purity of landscape variables and social anxiety in people with B-cluster personality disorder, these variables can be used for differential diagnosis as well as intervention design.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personality Disorders
  • Theory of Mind
  • Time perspective
  • Social Anxiety
  • Fear of Intimacy
-یانگ، جفری ا. شناخت درمانی اختلالات شخصیت رویکرد طرحواره محور (ترجمه: علی صاحبی و حسن حمیدپور). تهران: ارجمند. (1395).
2- American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th edition (DSM-5). Washington, DC; American Psychiatric Association, 2013.
3- ذبیح زاده، ساناز . تغییرپذیری انتقال با توجه به جنسیت درمانگر و بیمار در درمان روان پویشی بیماران مبتلا به اختلالات شخصیت خوشه B. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه سمنان، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. 1394.
4- امیری، زهره و آشنا، امیرحسین. نظریه ذهن: تحول و رویکردها. اولین کنفرانس سراسری پژوهش‌های نوین در روانشناسی و علوم اجتماعی. تهران. 1395.
5- Flavell, J. H., Flavell, E. R., & Green, F. L. Development of the appearance-reality distinction. Cognitive psychology, 1983: 15(1), 95-120. ‏
6- اردشیر لاریجانی، زهرا و رضایی، امید. بررسی نظریه در افراد با اختلال ضد اجتماعی و افراد بهنجار. دومین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران، موسسه برگزار کننده همایش‌های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان، تهران: 1395.
7- Zabihzadeh, A., Nejati, V., Maleki, G., Darvishi, M., & Radfar, F. The Study of Relationship between mind reading ability and big five factors of personality. Advances in Cognitive Sciences, 2012, 14(1), 19-30. ‏
8- احمدی، عزت الله؛ بافنده قراملکی، حسن؛ داداشی، سیامک. مقایسه نظریه ذهن در دانشجویان با رگه‌های اختلال شخصیت مرزی و همتایان عادی. رویش روانشناسی، 7(5)، 1397: 147- 160.
9- Zimbardo, P. G., & Boyd, J. N. Time perspective: A valid, reliable individual differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 1999(77), 1271–1288.
10- Zabelina, E., Chestyunina, YU. Trushina, I. & Vedeneyeva, E. Time perspective as a predictor of procrastination. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2018 (42)38: 87-93.
11- Zajenkowski, M., Witowska, J., Maciantowicz, O., & Malesza, M. Vulnerable past, grandiose present: The relationship between vulnerable and grandiose narcissism, time perspective and personality. Personality and Individual Differences, 2016, 98, 102-106.
12- Mioni, G., Wittmann, M., Prunetti, E., & Stablum, F. Time Perspective and the Subjective Passage of Time in Patients with Borderline Personality Disorders. Timing & Time Perception, 2020 8(1), 86-101.
13- Muro A, Castellà J, Sotoca C, Estaún S, Valero S, Gomà-i-Freixanet M. To what extent is personality associated with time perspective? An. psicol. [Internet]. 2015Apr.25 [cited 2022Feb.17]; 31(2):488-493. 
14- Kessler, R. C., Chiu, W. T., Demler, O., & Walters, E. E. Prevalence, severity, and comorbidity of 12-month DSM-IV disorders in the national comorbidity survey replication. Archives of General Psychiatry, 2005 (62), 617-627.
15- Mohammadi H, Rezaei M, Moradi S, Barani M, Badri S, Heidari A. Comparison of quality of life in people who stutter and normal individuals. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences, 2012. 16(6), 480-6.
16- Talepasand, S., & Nokani, M. Social phobia symptoms: Prevalence and sociodemographic correlates. Archives of Iranian Medicine, 2010: 13 (6), 522-527.
17- رضیان، شیما؛ حیدری نسب، لیلا؛ شعیری، محمد رضا و ظهرابی، شیما. بررسی اثر بخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش نشانه‌های افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی. رواشناسی بالینی و شخصیت، 22(12)، 1394: 50-37.
17- Clark, D., Pilling, S., Mayo-Wilson, E., Mavranezouli, I., Afghan, S., Anigbogu, B., & Whittington, C. Social anxiety disorder: Recognition, assessment and treatment. National Institute for Health and Clinical Excellence. The British Psychological Society and the Royal College of Psychiatrists. 2013.
18- Versella, M. V., Piccirillo, M. L., Potter, C. M., Olino, T. M., & Heimberg, R. G. Anger profiles in social anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 2016 (37) 21-29.
19- Baldwin DS, Asakura S, Koyama T, Hayano T, Hagino A, Reines E, Larsen K. Efficacy of escitalopram in the treatment of social anxiety disorder: A meta-analysis versus lacebo. European Neuropsychopharmacology. 2016: 26(6), 1062-9.
20- Descutner CJ, Thelen MH. Development and validation of a Fear-of-Intimacy Scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology; 1991, 3(2):218-225.
21- آتش­پور، حمید؛ ابراهیمی، لیلا و کاظمی، احسان. صمیمیت و ترس از صمیمیت. تهران: نشر قطره.  1392.
22- رضایی, معصومه؛و صمدپوراملشی، طیبه. بررسی رابطه بین سبک­های دلبستگی با ویژگی­های شخصیتی و اختلالات روانی در کارمندان مراکز تابع دانشگاه علوم پزشکی زنجان، کنفرانس بین المللی رویکردهای نوین در علوم انسانی، مالزی، موسسه سرآمد همایش کارین. 1394.
23- فرنوش، فاضل؛ حسینایی، علی و بهرامی، مریم. میزان شیوع اختلالات شخصیت و رابطه­ی آن با سبک­های دلبستگی در مراجعین به کلینیک­های روانشناختی شهر تهران. تازه‌های علوم شناختی، 18(2)، 1395: 53-41.
24- بشارت، محمدعلی. تبیین اختلال‌های شخصیت بر اساس نظریة دلبستگی. روانشناسی معاصر، 1(2)، 1385: 41-48.
25- فلاح­زاده، هاجر؛ فرزاد، ولی­اله؛و فلاح­زاده، محمود. بررسی ویژگی­های روانسنجی مقیاس ترس از صمیمیت. پژوهش در سلامت روانشناختی. 5(1)،1390: 70-79.
26- تاج، مهشید.، مکری، آذرخش و فتوحی، اکبر. کاهش ارزش تأخیری و همبستگی آن با چشم انداز زمان در کارورزان رشتة پزشکی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، (3)11، 1384: 227-234.
27- پوراکبران، الهه؛ مهرابی، ریحانه؛ بدیهی زراعتی، فرنوش؛ خاتون تیمورزاده، سارا و دهقان زاده، طاهره. بررسی رابطة پذیرش و عمل و چشم انداز زمان آینده با انعطاف‌پذیری روانشناختی و سازگاری در مادران کودکان کم توان ذهنی، فصلنامه کودکان استثنایی، 19(1)، 1397: 81-94.
28- اســلمی، نگین؛ خیــر، محمد؛ و هاشــمی، لادن. ارتباط بین کمال‌گرایی و اضـطراب اجتمـاعی بـا توجه به نقش واسطه‌ای عزت نفس در میان دانش آموزان پایـه سـوم دبیرسـتان‌هـای شـهر شـیراز. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 3(23)، 1392: 121-102.
29- داداشی، سیامک؛ احمدی، عزت اله و بافنده قراملکی، حسن. نقش انعطاف­پذیری شناختی، حافظه­ی کاری دیداری فضایی و تکانشگری در پیش بینی نقص نظریه ذهن در افراد با رگه‌های اختلال شخصیت مرزی. مطالعات روانشناختی، 14(3)،1397:  24-7.
30- بشرپور، سجاد؛ طلوعی، احمد؛ نریمانی، محمد و عطادخت، اکبر. ارتباط سبک‌های پردازش هیجان و ناگویی خلقی با علائم اختلال شخصیت مرزی. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، 16(7)،1393: 55-62.
31- Baez, S., Marengo, J., Perez, A., Huepe, D., Font, F. G., Rial, V., ... & Ibanez, A. Theory of mind and its relationship with executive functions and emotion recognition in borderline personality disorder. Journal of neuropsychology, 2015, 9(2), 203-218.
32-Vonk, J., Zeigler-Hill, V., Ewing, D., Mercer, S., & Noser, A. E. Mindreading in the dark: Dark personality features and theory of mind. Personality and Individual Differences, 2015, (87), 50-54.
33- Hagenhoff, M., Franzen, N., Koppe, G., Baer, N., Scheibel, N., Sammer, G. & Lis, S. (2013). Executive functions in borderline personality disorder. Psychiatry research, 2013, 210(1), 224-231
34- Aldao, A., & Nolen-Hoeksema, S. Specificity of cognitive emotion regulation strategies: A trans-diagnostic examination. Behavior Research and Therapy, 2010, 48, 974-983.
35- Arza, R., Díaz-Marsa, M., López-Micó, C., de Pablo, N. F., López-Ibor, J. J., & Carrasco, J. L. Neuropsychological dysfunctions in personality borderline disorder: detection strategies. Actas espanolas de psiquiatria, 2009, 37(4), 185-190. ‏
36- قاسمی، پریسا؛ شاملی، لیلا؛ هادیان فرد، حبیب. اثربخشی درمان چشم انداز زمان بر ابعاد چهارگانه تاریک شخصیت مادران و علائم اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی. می‌شود. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 27(2)،1399: 179-162.
37- تقی­لو، صادق؛ هاشمی، سید فاطمه؛ چهارمحالی، جهانبخش. پیش بینی هیجان خواهی موتورسواران براساس صفات شخصیت و چشم انداز زمان. مطالعات مدیریت ترافیک، 46، 1396: 61- 86.
38- Zhang, J. W., & Howell, R. T. Do time perspectives predict unique variance in life satisfaction beyond personality traits? Personality and individual differences, 2011, 50(8), 1261-1266.
39- Chivanz S, Grabmeer F. Family, Time perspective, and interaction process. Glencoe, Free Press. 2008.
40- Rayan E. Time perspective in students. Social and Behavioral Sciences. 2010, 23(1), 112-116.
41- علیلو، مجید محمود؛ خانجانی، زینب؛ بیات، احمد. پیش‌بینی اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب نوجوانان بر اساس تنظیم هیجان، راهبردهای مقابله‌ای و نشانه‌های اختلال شخصیت مرزی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 7(25)،1395: 107-128.
42- بیگدلی، ایمان رضایی، علی محمد؛ عرب، زهره. زیر گونه‌های اختلال شخصیت ضد اجتماعی، ارتباط آن با اضطراب و همبودی آن با سوء مصرف مواد. مجله روانشناسی بالینی، 5(1)، 1390: 1-9.
43- عبدالله خانی، شراره و بشارت، محمدعلی. نقش واسطه‌ای ترس از صمیمیت در رابطه بین آسیب‌های دلبستگی و اختلال‌های جنسی. روانشناسی تحولی، 16(63)، 1399: 274-263.
44- خسروی، زهره؛ رحمتی نژاد، پروین؛ بیجاری، اعظم. مقایسه کیفیت رابطه صمیمانه و تجربه خشم در بیماران مبتلا به اختلالات شخصیت مرزی و دوقطبی نوع II. شفای خاتم، 3(4)،1394: 1-9.
45- Reis, S., & Grenyer, B. F. Fear of intimacy in women: Relationship between attachment styles and depressive symptoms. Psychopathology, 2004, 37(6), 299-303.