بررسی ویژگی های روان‌سنجی پرسشنامه خودارزیابی مشکلات جنسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد روانشناسی‌بالینی، گروه روانشناسی‌بالینی، دانشکده پزشکی، علوم پزشکی قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

2 استاد تمام گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: شناسایی دقیق گستره مربوط به مشکلات جنسی در زنان و مردان متاهل  با استفاده از ابزارهای سنجش دقیق، معتبر، مفید و کاربردی می­تواند راهگشای ارزیابی دقیق و طرح­ریزی یک برنامه درمانی مؤثر و کارآمد باشد. مطالعه حاضر نیز با هدف بررسی ابعاد روان­سنجی و سنجش میزان روایی و پایایی آن را در جامعة ایرانی پرسشنامه خودارزیابی مشکلات جنسی در جامعه ایرانی انجام گرفت.
روش‌: این مطالعه در حیطه روان­سنجی و از نوع توصیفی است. نمونه مورد مطالعه، 385 نفر از زنان و مردان متاهل استان قم به صورت در دسترس انتخاب شدند. از این بین به طور مساوی 50 درصد خانم و 50 درصد آقا می‌باشند و باتوجه به شیوع کرونا و نبود امکان تجمعات غیرضروری موجود، پرسشنامه‌ها به نسخۀ آنلاین تبدیل شده و لینک آن از طریق سایت پرس‌لاین در اختیار افراد نمونه قرار گرفت. شرایط ورود و خروج مشخص فضایی برای پاسخگویی ایجادکرد. نسخة فارسی پرسشنامه خودارزیابی مشکلات جنسی پس از مراحل ترجمه - بازترجمه، تنظیم و همراه با پرسشنامه­های رضایت جنسی (ISS)  و پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس اجرا گردید.  برای بررسی روایی سازه از روش تحلیل عامل تأییدی استفاده شد. شاخص­ روایی محتوایی (CVI ) و نسبت روایی محتوایی (CVR) به منظور بررسی روایی محتوی به­کاربرده ­شدند. در این پژوهش روایی همگرا، از راه محاسبه همبستگی پیرسون بین نمرات این پرسشنامه با نمرات پرسشنامه رضایت جنسی و روایی واگرای آن نیز از راه محاسبه ضریب هبستگی پیرسون بین نمره‌های این پرسشنامه با نمرات پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس21 dass بررسی شد. همچنین جهت سنجش پایایی نیز از روش دونیمه‌سازی و محاسبه آلفای کرونباخ استفاده شد.در این مطالعه از نرم‌افزارهای spss نسخه 24 و لیزرل نسخه 8/8 برای تجزیه و تحلیل داده­ها استفاده گردید.
نتایج: تحلیل عامل تأییدی مدل 5 عامل پرسشنامه را مورد تأیید قرار داد و از شاخص­های برازش مناسبی برخوردار بود(08/0=RMSEA). در مطالعه حاضر شاخص­های مربوط به روایی محتوا همگی در سطح قابل قبولی قرارداشتند(بالای 80/0). روایی همگرا در دامنة بین 50/0 تا 79/0 و روایی واگرا بین 40/0- تا 62/0- قرار داشت(05/0>p). آلفای کرونباخ پرسشنامه 93/0 و ضریب همبستگی بین دو نیمة آزمون در شیوة پایایی دو نیمه‌سازی 77/0 بود(05/0>p). سطح معنی­داری هم 05/0 درنظرگرفته­شد.
بحث و  نتیجه ­گیری: نتایج حاکی از تأیید روایی و پایایی پرسشنامه خودارزیابی مشکلات جنسی در مردان و زنان متاهل ایرانی بود. این پرسشنامه با توجه به پایایی و روایی مناسب آن می­تواند در موقعیت­­های پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد و زمینه پژوهش­های متعددی در قلمرو روان­شناسی خانواده  و شناسایی مشکلات جنسی را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Psychometric Properties of the Sexual Problems Self-Assessment Questionnaire

نویسندگان [English]

  • Mahdie Ghafari Movahed 1
  • Rasol Roshan Chesli 2
1 MD Student of Clinical Psychology. Department of Clinical Psychology, Faculty of Medical, Qom Medical Sciences، Islamic Azad university, Qom، Iran.
2 Professor, Department of Clinical Psychology Shahed University, Tehran.
چکیده [English]

Introduction: Accurate identification of the extent of sexual problems in couples using precise, valid, practical measurement tools can pave the way for a thorough evaluation and effective treatment planning. With this objective, the present study was conducted to investigate the psychometric aspects, validity, and reliability of the self-assessment questionnaire for sexual problems in Iranian society.
Method: This study was conducted in the field of psychometrics and was descriptive. The study sample consisted of 385 couples from Qom province who were available for participation. The Persian version of the sexual problems self-assessment questionnaire was adapted and administered, along with the sexual satisfaction questionnaires (ISS) and the depression, anxiety, and stress questionnaire, following the stages of translation and re-translation. The exploratory and confirmatory factor analysis methods were employed to assess construct validity. Content validity was evaluated using the CVI and CVR indexes. Convergent validity was examined by calculating the Pearson correlation between the scores of this questionnaire and the scores of the sexual satisfaction questionnaire, while divergent validity was assessed by calculating the Pearson correlation coefficient between the scores of this questionnaire and the scores of the depression, anxiety, and stress questionnaire. Reliability was measured using the binomial method and Cronbach's alpha calculation. Data analysis was performed using SPSS version 24 and Laserl version 8.8 software. A significance level of 0.05 was applied.
Results: Exploratory factor analysis revealed that the self-assessment questionnaire on sexual problems is a multidimensional scale and explains a high number of variables in the questionnaire. The confirmatory factor analysis of the 5-factor model of the questionnaire was validated and exhibited good fit indices (RMSEA=0.08). In this study, all content validity indicators were at an acceptable level (above 0.80). Convergent validity ranged from 0.50 to 0.79, and divergent validity ranged from -0.40 to -0.62 (p<0.05). The questionnaire's Cronbach's alpha was 0.93, and the correlation coefficient between the two halves of the test was 0.77 (p < 0.05).
Discussion and Conclusion: The results indicate the validity and reliability of the self-assessment questionnaire for sexual problems in married Iranian men and women. Due to its reliability and validity, this questionnaire can be utilized in research and clinical settings and has been the focus of numerous studies in the field of family psychology for identifying sexual problems.


کلیدواژه‌ها [English]

  • sexual problems
  • sexual satisfaction
  • negative emotions
  • validity
  • reliability

مراجع

  • ساروخانی، باقر‌. درآمدی بر جامعه شناسی خانواده، تهران: نشر سروش‌؛ 1395.

https://www.gisoom.com/book/11093232/

  • بنی‌فاطمه، حسین؛ عباس‌زاده، محمد؛ رحیمی، زهرا‌. مطالعه نقش مداخله‌گرایانه رضایت جنسی در تأثیرگذاری عشق‌ورزی بر رضایت زناشویی. فصلنامه توسعه اجتماعی، 1398 ؛13 (3): 1-28. https://dorl.net/dor/20.1001.1.25383205.1398.13.3.1.6
  • حجت‌پناه، مینا؛ رنجبرکهن، زهره. رابطه رضایت جنسی، رضایت زناشویی و رضایت زندگی زوجین. چشم انداز امین در روانشناسی کابردی،1392؛ 1 (1):

https://civilica.com/doc/487534/

  • Janetius T, Marriage and marital adjustment. Retrieved July, 2004; 22: 2017.

https://www.researchgate.net/publication/273831376_Marriage_and_Marital_Adjustment

  • Young, M., Denny, G., Young, T., & Luquis, R. Sexual satisfaction among married women age 50 and older. Psychological reports2012; 86(3_suppl): 1107- 1122.

https://doi.org/10.2466/pr0.2000.86.3c.1107

  • Davison, S. L., Bell, R. J., LaChina, M., Holden, S. L., & Davis, S. R. PSYCHOLOGY, The Relationship between Self- Reported Sexual Satisfaction and General Well- Being in Women. The journal of sexual medicine. 2011; 6(10): 2690-2697. http://dx.doi.org/10.1111/j.1743-6109.2009.01406.x
  • آقا محمدیان، حمیدرضا؛ رضا قلی‌زاده، تکتم؛ امینی‌فر، معصومه؛ پشتیبان، حبیبه. بررسی رضایتمندی زناشویی و رابطه آن با طلاق. اولین همایش خانواده و مشکلات جنسی. تهران: 1382 . https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1016783.html
  • محبی، محمدعارف. خانواده و فرآیند تأمین نیازهای عاطفی از دیدگاه اسلام. دو فصلنامه یافته­های فقهی معارفی.1400؛1(1): ۸۱-۱۱۲.

https://civilica.com/doc/1579379/

  • رحمانی، اعظم؛ صادقی، نرگس؛ اله‌قلی، لیلا؛ مرقاتی خویی، عفت‌السادات. ارتباط رضایت جنسی با عوامل فردی در زوجین. نشریه پرستاری ایران. 1389‌؛ 23 ( 66): 14-22‌.

https://sid.ir/paper/114475/fa

  • خزان‌، نگار؛ وثوقی، منصور. تبیین جامعه شناختی تأثیرات مردسالاری بر احساس محرومیت نسبی و احساس بیگانگی زنان از خود و از زندگی زناشویی. بررسی مسایل اجتماعی ایران (نامه علوم اجتماعی). 1395؛ 7(1): 57-98.

https://doi.org/10.22059/ijsp.2016.60189

  • بخشی‌پور، عباس؛ دژکام، محمود. تحلیل عاملی تأییدی مقیاس عاطفه مثبت و منفی. مجله روانشناسی سلامت. 1397؛ 9 (4): 365-351. https://sid.ir/paper/54494/fa
  • Tellegen A. Structures of mood and personality and their relevance to assessing anxiety. 2013; with an emphasis on self-report.

https://doi.org/10.4324/9780203728215-49

  • فروتن، سیدکاظم؛ جدید میلانی، مریم. بررسی شیوع اختلالات جنسی در متقاضیان طلاق مراجعه کننده به مجتمع قضایی خانواده. 1387‌؛ 16 ( 78)‌: 37-42. . https://sid.ir/paper/30530/fa
  • مژده، فاطمه؛ ضیغمی، شراره. ارتباط بی‌افسردگی و شاخص عملکرد جنسی در زنان متاهل. مجله مراقبت های پرستاری و مامایی. 1399؛ 21 (1): 41-48.

https://sid.ir/paper/92461/fa

  • Botha F, Booysen F. The relationship between marital status and life satisfaction among South African adults. Acta Academica, 2013; 45(2):150-178. https://hdl.handle.net/10520/EJC138900
  • Guo B, Huang J. Marital and Sexual satisfaction in Chinese families: Exploring the moderating effects. Journal of Sex & Marital therapy. 2005; 31(1): 21-29.

http://dx.doi.org/10.1080/00926230590475224

  • Safarinejad M. Female sexual dysfunction in a population-based study in Iran: prevalence and associated risk factors. International Journal of Impotence Research. 2006; 18: 382-95.

http://dx.doi.org/10.1038/sj.ijir.3901440

  • Hurlbert D. F, Apt Metherhood and female sexuality beyond one year postpartum:A study of military wives, Journal of sex Education and Therapy.1992;18: 104-114 .

https://doi.org/10.1080/01614576.1992.11074044

  • یوسفی، ناصر؛ کاوه، ذبیح‌الله؛ شکیبا، عباس؛ همتی، سجاد؛ نبوی، جمیله. روایی­یابی پرسشنامه تمایل جنسی هالبرت. دوفصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد. 1399؛ 20 (9): 107-118. https://sid.ir/paper/208756/fa
  • Janssen E, McBride K, Yarber W. Factors that influence sexual arousal in men: A focus group study. Archives of Sexual Behavior. 2020; 37: 252-265. https://doi.org/10.1007/S10508-007-9245-5
  • Montejo AL, Rico-Villademoros F. Psychometric properties of the Psychotropic-Related Sexual Dysfunction Questionnaire (PRSexDQSALSEX) in patients with schizophrenia and other psychotic disorders. J Sex Marital Ther 2008; 34(3): 227-39.

http://dx.doi.org/10.1080/00926230701866125

  • Brtnicka H, Weiss P. Zverina J. Human sexuality during pregnancy and postpartum period. Bratisl Lek Listy 2009; 110(7): 427-31.

https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780203728215-49/structures

  • رمضانی تهرانی، فهیمه؛ فرهمند، مریم؛ محرابی، بداله؛ ملک‌افضلی، حسین؛ عابدینی، مهراندخت‌. اختلالات جنسی و عوامل موثر بر آن: مطالعه مبتنی بر جمعیت در بین زنان ساکن منطقه شهری چهاراستان کشور. فصلنامه پایش. 1397؛ 11 (6): 869-875. https://sid.ir/paper/23702/fa
  • عسگری، حسین. نقش بهداشت روان در ازدواج، زندگی زناشویی و طلاق. تهران: نشر گفتگو؛ 1395‌.

http://magiran.com/p361088

  • Larson E. R, McKay M. H. Sexual problems self-assessment questionnaire. In: D. Fisher, C. M. Davis, W. L. Yarber, & S. L. Davis (3eds). Handbook of sexuality-related measures. New York: NY: 2011; Routledge‌. pp. 207–211.

https://doi.org/10.4324/9781315881089

  • Roberta E, Emetu Alexis S. Brandt & Myriam Forster. Sexual self-concepts among sexual minority menwith childhood sexual abuse histories. Journal of Gay & Lesbian Mental Health. 2020; 25(3): 294-316.

https://doi.org/10.1080/19359705.2020.1838379

  • Roberta E. Emetu. Perceptions of Physical Sexual Health AmongYoung Men Who Have Sex with Men with a Previous History of Childhood Sexual Abuse. Journal of Child Sexual Abuse. 2018; 1-17.

http://dx.doi.org/10.1080/10538712.2018.1484832

  • Ateret Gewirtz-Meydan1, 2 and Eugenia Opuda. The Impact of Child Sexual Abuse on Men’sSexual Function: A Systematic Review; TRAUMA, VIOLENCE, & ABUSE; XX(X). 2020; 1-13.

http://dx.doi.org/10.1177/1524838020939134

  • شاکریان، عطا؛ فاطمی، عادل؛ فرهادیان، مختار. بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با رضایتمندی زناشویی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان.

https://sid.ir/paper/76502/fa 

  • Lovibond S. H. Lovibond P. F. Manual for the Depression Anxiety Stress Scales. Sydney. 1995; The Psychology Foundation of Australia Inc. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/t01004-000
  • Antony M. M, Bieling P. J, Cox B. J, Enns M. W, Swinson R. P. Psychometric properties of the 42-item and 21-item versions of the Depression Anxiety Stress Scales in clinical groups and a community sample. Psychological Assessment. 1998; 10: 176–181.

http://dx.doi.org/10.1037/1040-3590.10.2.176

  • صاحبی، علی؛ اصغری، محمدجواد؛ سالاری، راضیه‌سادات. اعتبار‌یابی مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی (21-DASS ) برای جمعیت ایرانی. فصلنامه روانشناسی تحولی.1384؛ 4(1): 36-56. . https://sid.ir/paper/450626/fa
  • سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام. بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و فشار روانی (DASS) . ‌علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز . پاییز 1386؛ 52‌ : 65 - 78. https://sid.ir/paper/391033/fa
  • فراهانی، حجت­اله؛ روشن چسلی، رسول. ضروریات طراحی و رواسازی مقیاسهای روانشناختی:راهنمایی برای پژوهشگران. نشریه علمی روان‌شناسی بالینی و شخصیت. پاییز و زمستان؛ 17( 2): پیاپی33. 197-212 .

https://doi.org/10.22070/cpap.2020.2917

  • R., McKay M. H. Sexual problems self-assessment questionnaire. In: T. D. Fisher, C. M. Davis, W. L. Yarber, & S. L. Davis (3eds), Handbook of sexuality-related measures New York; NY: Routledge: 2011. pp. 207–211.

https://doi.org/10.4324/9781315881089

  • Laumann EO, Nicolosi A, Glasser DB, Paik A, Gingel C, Morcira F, et al. Sexual problems among women and men aged 40-80 years: prevalence and correlates identified in the global study of sexual attitudes and behaviors. Int J Impot Res. 2005; 17: 39-57.

https://doi.org/10.1038/sj.ijir.3901250

  • HonarParvaran N, Tabrizi M, NavabiNezhad S, ShafiAbadi A. Efficacy of emotion-focused couple therapy training with regard to increasing sexual satisfaction among couples. Thought BehavClinPsychol. 2010; 4(15): 59-70.

https://sid.ir/paper/172094/en

  • Sánchez-Fuentes, M. D. M., Santos-Iglesias, P., & Sierra, J. C. A systematic review of sexual satisfaction. International Journal of Clinical and Health Psychology‌. 2013; 14 (1): 67-75.

https://doi.org/10.1016/S1697-2600(14)70038-9

  • بشارت، محمدعلی؛ میرزایی، طیبه؛ غلامعلی لواسانی، مسعود؛ نقی‌پور، مرتضی. نقش تعدیل‌کننده عواطف مثبت و منفی در رابطه بین دانش و نگرش جنسی با رضایت زناشویی. نشریه روان شناسی خانواده.1396؛ 4 ( 2): 3 – 18 .

https://sid.ir/paper/250020/fa

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار