تأثیر آموزش گروهی مبتنی بر شفقت بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کیفیت خواب آتش‌نشانان شهر اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی بالینی، دانشکده پزشکی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی موسسه آموزش عالی غیردولتی ‌ غیرانتفاعی راغب اصفهانی، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: ‌آتش‌نشانی‌ شغلی ‌اضطراب‌آور ‌است که ‌محتاج فعالیت‌های بدنی و ‌روانی بالایی است. با نگرش به ارزش شغل آتش‌نشانی و نبود پژوهش‌های کافی پیرامون آسیب‌های روان‌شناختی ناشی از این شغل، در این مطالعه به بررسی تاثیر آموزش گروهی مبتنی بر شفقت بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کیفیت خواب آتش‌نشانان شهر اصفهان پرداخته شد.
روش: در این پژوهش که به روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون انجام شد، از بین کلیة آتش‌نشانان شاغل در سازمان آتش‌نشانی شهر اصفهان، نمونه‌ای به حجم ۳۰ نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد. پرسش‌نامه‌های انعطاف‌پذیری روان‌شناختی دنیس و وندروال(۲۰۱۰) و کیفیت خواب پیتزبورگ(۱۹۸۹) استفاده شد. گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۹۰دقیقه‌ای تحت آموزش گروهی مبتنی بر شفقت قرار گرفت. در نهایت داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۰ تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: یافته‌های آماری‌ ‌پژوهش ‌نشان‌ داد‌ که بین نمره‌های آزمودنی‌ها در دو مرحله پیش‌آزمون- پس‌آزمون تفاوت معناداری وجود دارد(۰۵/۰>p). ۰۱/۳ ± ۶/۳۳ و ۸۴/۴ ± ۰/۳۳ در پیش‌آزمون در گروه آزمایش میانگین نمرات انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کیفیت خواب به ترتیب برابر۴/۹۶،‌ ۸۶/۹ و در پس‌آزمون نیز به ترتیب برابر ۸/۱۰۶،‌ ۲/۶ بود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که آموزش گروهی مبتنی بر شفقت توانسته است نمره‌های آزمودنی‌های گروه آزمایش را به صورت مثبت و معناداری افزایش دهد.
بحث و نتیجه‌گیری: باتوجه به تأیید اثربخشی آموزش و بهبود متغیرهای پژوهش،‌ می‌توان گفت که آموزش‌گروهی‌ مبتنی ‌بر‌ شفقت ‌می‌تواند به‌عنوان ‌یک‌ شیوة ‌آموزشی جدید،‌ که‌ احتمالاً مداخلة مناسبی برای‌ تقلیل ‌مشکل‌های ‌روانی‌‌، ‌بهبود‌ ‌‌انعطاف‌پذیر‌ی ‌روان‌شناختی ‌و کیفیت خواب اشخاص‌ است، ‌مورد ‌استفاده‌ قرار ‌گیرد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Group Training Based on Compassion on Psychological Flexibility and Sleep Quality of Firefighters in Isfahan City

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Ebrahimi 1
  • Sima Janatian 2
1 1Master of Clinical Psychology, Department of Clinical Psychology, Faculty of Medicine, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
2 Faculty member of Ragheb Isfahani Higher Education Institute, Isfahan, Iran .
چکیده [English]

Introduction: Firefighting is a demanding profession that necessitates elevated levels of physical and mental exertion. Considering the significance of firefighting and the insufficient research on the psychological impacts associated with this profession, this study examined the effects of compassion-based group training on the psychological flexibility and sleep quality of firefighters in Isfahan.
Method: In this study, a quasi-experimental method with a pre-test-post-test design was employed. A sample of 30 firefighters from the Isfahan Fire Department was selected using convenience sampling. The Psychological Flexibility Questionnaire by Dennis and Vanderwaal (2010) and the Pittsburgh Sleep Quality Questionnaire (1989) were utilized. The experimental group participated in compassion-based group training, which consisted of eight sessions, each lasting 90 minutes. Finally, the obtained data were analyzed using the multivariate analysis of covariance (MANCOVA) method in SPSS version 20 software.
Results: The statistical findings of the study indicated a significant difference between the subjects' scores in the pre-test and post-test stages (p < 0.05). The mean age and standard deviation of the subjects in the experimental group were 6.33 ± 3.01, while in the control group, they were 4.4 ± 0.33. In the pre-test, the average scores for psychological flexibility and sleep quality in the experimental group were 4.96 and 8.96, respectively. In the post-test, these scores changed to 8.10 and 2.60. Therefore, it can be concluded that compassion-based group training has significantly and positively increased the scores of the subjects in the experimental group.
Discussion and Conclusion: Given the confirmation of the effectiveness of the training and the improvement of research variables, it can be concluded that compassion-based group training may serve as a novel educational approach. This method is likely an effective intervention for reducing psychological issues, enhancing psychological flexibility, and improving individuals' sleep quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Group training based on compassion
  • Psychological flexibility
  • Sleep quality
  1.  

    ۱. کشترو چکوسری م، حسن‌زاده ف. لزوم بروزرسانی تجهیزات و خودروهای آتش نشانی در کنترل آتش‌سوزی‌های درون شهری. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری. ۱۴۰۲‌؛ 6(23): 1664-1674. https://majournal.ir/index.php/ma/article/view/1819

    ۲. حسن زاده فرشید، کشترو چکوسری محمود. بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد آتش نشانی در مدیریت بحران. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری. ۱۴۰۲‌؛ 6(23): 1648-1656.‎

    https://www.majournal.ir/index.php/ma/article/view/1817

    ۳. بقائی ب، آقایی ا. اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌گرا بر کیفیت زندگی، شادکامی و سطح معنایی آتش‌نشانان. طلوع بهداشت یزد. ۱۴۰۱؛ 21(۲): 1 - 6.‎ http://dx.doi.org/10.18502/tbj.v21i2.10337

    4.Wakelin KE, Perman G, Simonds LM. Effectiveness of self‐compassion‐related interventions for reducing self‐criticism: A systematic review and meta‐analysis. Clinical Psychology & Psychotherapy. 2022 Jan; 29(1): 1-25.

    https://doi.org/10.1002/cpp.2586

    ۵. کریمی ر، عابدینی ر، ارشدی ن. رابطة کیفیت خواب با سلامت روانی و فرسودگی شغلی. روانشناسی معاصر، دو فصلنامه انجمن روانشناسی ایران. ۱۳۹۸؛ 10 (2): 121 - 129.‎ http://dx.doi.org/10.29252/bjcp.13.2.121

    ۶. زراعت‌حرفه ف، شمسی‌نژاد م، رحمتی ع. پیامد‌های روان‌شناختی شرایط شغلی آتش‌نشانان: یک مطالعه کیفی. فصلنامه طبکار. ۱۴۰۰؛ 13 (3): 91-77. http://dx.doi.org/10.18502/tkj.v13i3.8201

    ۷. حکم‌آبادی رع، صادقی ح، فصیح رامندی ف، کریمی ع، استرس شغلی و تأثیر آن بر رفتارهای نا‌ ایمن در کارکنان آتش‎‌نشانی. ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها. 1400؛۱۰(۴): ۳1۴-32۴. https://doi.org/10.22037/iipm.v10i4.36446

    1. Abdelbasset WK, Osailan A. Sleep quality and ventilatory efficiency in elderly heart failure patients: a pilot study on the short-term effect of 4-week low-intensity aerobic exercise. Kardiologiia. 2020 Jul 7; 60(6): 102-6.

    http://dx.doi.org/10.18087/cardio.2020.6.n938

    1. Khoshakhlagh AH, Al Sulaie S, Yazdanirad S, Orr RM, Dehdarirad H, Milajerdi A. Global prevalence and associated factors of sleep disorders and poor sleep quality among firefighters: A systematic review and meta-analysis. Heliyon. 2023Jan 27.

    https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e13250

    1. Alves S, Vaz J, Fernandes A. Exploring clinical trials to manage firefighters’ sleep quality: a PRISMA compliant systematic review. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2023 Feb 21; 20(5): 3862.

    https://doi.org/10.3390%2Fijerph20053862

    1. Wang WL, Chen KH, Pan YC, Yang SN, Chan YY. The effect of yoga on sleep quality and insomnia in women with sleep problems: a systematic review and meta-analysis. BMC psychiatry. 2020 Dec; 20: 1-9 .https://doi.org/10.1186/s12888-020-02566-4
    2. Ercan S, Acar HT, Arslan E, Canbulut A, Oğul A, Çetin C. Effect of Internet Addiction on Sleep Quality, Physical Activity and Cognitive Status Among University Students. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2021 Mar 1; 8(1).

    http://dx.doi.org/10.4274/jtsm.galenos.2021.96158

    1. Shi Y, Bai Y, Zhang L, Chen Y, Liu X, Liu Y, Yin H. Psychological resilience mediates the association of the middle frontal gyrus functional connectivity with sleep quality. Brain Imaging and Behavior. 2022 Dec; 16(6): 2735-43.

    https://doi.org/10.1007/s11682-022-00735-5

    1. Han F, Wang Q. Positive and negative mood states mediated the effects of psychological resilience on emotional stability among high school students during the COVID-19 pandemic. Frontiers in Psychology. 2022 Aug 15; 13:‌ 967669. https://doi.org/10.3389%2Ffpsyg.2022.967669 15. Wang D, Lin B, Liang H, Deng Y, Zhang L. Mediating role of psychological flexibility in the effect of obsessive-compulsive symptoms on sleep quality among nurses during the COVID-19 pandemic. Current Psychology. 2023Apr; 13: 1-0. https://doi.org/10.1007%2Fs12144-023-04546-9 16. Kiyak S, Polat HT. Relationship of Anxiety and Depression with Psychological Flexibility and Sleep Quality in Women with Breast and Gynecologic Cancer: A Structural Equation Modeling Analysis. http://dx.doi.org/10.21203/rs.3.rs-2577182/v1         17. Aydın O, Güçlü M, Ünal-Aydın P, Spada MM. Metacognitions and emotion recognition in Internet Gaming Disorder among adolescents. Addictive Behaviors Reports. 2020; 12: 100296. https://doi.org/10.1016/j.abrep.2020.100296

    ۱۸.  سیدمیرزایی س ز، حاتمی م، حبی م ب، حسنی ج. نقش تشخیصی باورهای فراشناخت، تحمل ابهام، انعطاف‌پذیری روانشناختی در تمیز تاب‌آوری بالا و پایین در همسران شهدای استان البرز. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. ۱۴۰۱؛ 23 (3): 1411 – 1420. https://doi.org/10.22038/mjms.2022.63455.3720

    ۱۹. حسینی ف ا، وزیری ف. پیش‌بینی افسردگی در پرستاران براساس خود شفقت‌ورزی و تاب‌آوری. فصلنامه بهداشت کار و ارتقا سلامت. ۱۴۰۰؛ 5)3): 251 – 260..‎http://dx.doi.org/10.18502/ohhp.v5i3.7787

    20.Wilson AC, Mackintosh K, Power K, Chan SW. Effectiveness of self-compassion related therapies: A systematic review and meta-analysis. Mindfulness. 2019 Jun 15;10:979-95. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s12671-018-1037-6

    ۲۱. غفاری ج، امینی ن، دیره ع، میرزایی ک. مقایسه‏ اثربخشی درمان پذیرش و تعهد با درمان متمرکز بر شفقت بر انعطاف‏‌پذیری‌شناختی در مردان مبتلا به سندرم روده‏‌تحریک‌پذیر. سلامتجامعه. ۱۴۰۰؛ 15(3): 0-1.‎ http://dx.doi.org/10.29252/iau.29.2.181

    1. Gold GS. Effects of Brief Compassionate Mind Training on Compassion and Psychological Flexibility. Hofstra University; 2020. https://link.springer.com/article/10.1007/s12671-017-0745-7

    ۲۳. بهوندی ن، خیاطان ف، گل‌پرور م. مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان با درمان مبتنی بر شفقت بر کیفیت خواب و انواع باورهای غیرمنطقی بیماران مبتلا به علائم سردرد اولیه. یافته. ۱۴۰۰‌؛ 23(4):31-44.‎

    http://dx.doi.org/10.32592/Yafteh.2021.23.4.3

    1. Brown L, Houston EE, Amonoo HL, Bryant C. Is self-compassion associated with sleep quality? A meta-analysis. Mindfulness. 2021 Jan; 12: 82-91. https://link.springer.com/article/10.1007/s12671-020-01498-0

    ۲۵. اشکفتی ک، داستانی ز، شادمان ع ر. بررسی اثر آمادگی جسمانی و وضعیت بالینی بر میزان حوادث شغلی نیروهای سازمان آتش‌نشانی مشهد. [ششمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی صنایع و سیستم‌‌ها]. ۱۳۹۹؛ 9. https://civilica.com/doc/1046827/

     

    1. Pakenham KI, Landi G, Boccolini G, Furlani A, Grandi S, Tossani E. The moderating roles of psychological flexibility and inflexibility on the mental health impacts of COVID-19 pandemic and lockdown in Italy. Journal of contextual behavioral science. 2020 Jul 1; 17: 109-18. https://doi.org/10.1016%2Fj.jcbs.2020.07.003 27. Davis AK, Barrett FS, Griffiths RR. Psychological flexibility mediates the relations between acute psychedelic effects and subjective decreases in depression and anxiety. Journal of contextual behavioral science. 2020 Jan 1; 15:‌ 39-45. https://doi.org/10.1016%2Fj.jcbs.2019.11.004 28. Savall A, Marcoux P, Charles R, Trombert B, Roche F, Berger M. Sleep quality and sleep disturbances among volunteer and professional French firefighters: FIRESLEEP study. Sleep Medicine. 2021 Apr 1; 80:‌ 228-35. https://doi.org/10.1016/j.sleep.2021.01.041                                                                                                                                     29. Sünbül ZA, Güneri OY. The relationship between mindfulness and resilience: The mediating role of self compassion and emotion regulation in a sample of underprivileged Turkish adolescents. Personality and Individual Differences. 2019 Mar 1; 139:337-42. http://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2018.12.009                                                                                                             30. Gilbert P. Compassion: From its evolution to a psychotherapy. Frontiers in psychology. 2020 Dec 9; 11 :3123. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.586161

    ۳۱. محمدی ش، یاریگرروش م، دانش ع ر. رابطة شفقت به خود، تاب‌آوری و رفتارهای پرخطر در نوجوانان.

    [دومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی]، اردبیل.https://civilica.com/doc/1035656/

    1. Poursaleh, Atieh, Sarparast. Effectiveness of self-compassion awareness program online training on health anxiety and psychological flexibility during the outbreak of corona disease. Clinical psychology and personality. 2023; 20(2): 135-47. https://doi.org/10.22070/cpap.2023.13972.1059. [In Persian]

     

    ۳۳. منصوری‌کریانی ر، بساک‌نژاد س، مهرابی‌زاده هنرمند م، مجدی‌نسب ن. اثربخشی درمان پذیرش و تعهد متمرکز بر شفقت بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و آشفتگی روان‌شناختی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. ۱۴۰۱؛ 28(2): 222-235.‎ https://sid.ir/paper/1071012/fa

    ۳۴. احمدی ع ‌ا، شالچی ب، منصورزاده ز. اثربخشی آموزش شفقت به خود بر علائم سندرم روده تحریک‌پذیر. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. ۱۳۹۹؛ ۱۴(۴):۱- 10. http://dorl.net/dor/20.1001.1.17357799.1399.14.4.3.7

    ۳۵. قدرتی‌تربتی ع، نجات حمید، توزنده‌جانی ح، ثمری ع ا ، اکبری‌امرغان ح. مقایسه اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیک و درمان متمرکز بر شفقت بر سطح کورتیزول خون و خود کنترلی در سوء مصرف کنندگان مواد مخدر. مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه.1399؛ ۷(۴: 35- 48. http://jms.thums.ac.ir/article-1-688-fa.html