اثربخشی آموزش بسته سواد روانشناختی رسانه و فضای مجازی بر انعطاف پذیری شناختی-هیجانی نوجوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان- ایران.

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان- ایران.

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش اثربخشی آموزش سواد روانشناختی رسانه بر انعطاف پذیری شناختی-هیجانی نوجوانان بود.

روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی و در قالب طرح پیش آزمون-پس آزمون دو گروهی بود. جامعه ی آماری پژوهش، دانش آموزان دوره متوسطه شهر بیرجند در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که تعداد60نفر(30دختر و30پسر) با نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه30 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش (15دختر و 15 پسر) 8 هفته، هر هفته یک جلسه90 دقیقه ای، با استفاده از بسته آموزشی سواد روانشناختی رسانه و فضای مجازی (محقق ساخته) جداگانه آموزش دیدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های سواد روانشناختی رسانه و فضای مجازی (محقق ساخته)، نسخه ایرانی انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال و جیلون(2010) معرفی توسط کهندانی و ابوالمعالی الحسینی(1393) و تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006، معرفی توسط بشارت، 1395) بود. تحلیل داده ها با نرم افزار تحلیل آماری (spss-23) انجام شد.

نتایج: آموزش سواد روانشناختی رسانه و فضای مجازی بر انعطاف پذیری شناختی و تنظیم هیجانی دانش آموزان تاثیر معناداری دارد (01/0>P).

بحث و نتیجه‏گیری: با توجه به نقش سواد روانشناختی رسانه و فضای مجازی در افزایش انعطاف پذیری شناختی و تنظیم هیجانی نوجوانان، راهبرد آموزش سواد رسانه با استفاده از این بسته آموزشی به عنوان روشی کارآمد در ارتقای شاخص های روانی-اجتماعی و پیشگیری از آسیب های رسانه و فضای مجازی پیشنهاد می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of media and virtual Space Psychological literacy training on cognitive-emotional flexibility of adolescents

نویسندگان [English]

  • Fereydon Ramazani 1
  • Bahman Kord tamini 2
  • Farhad Kehrazai 3
  • Ali Arab 2
1 Ph.D. student in Psychology, Department of Psychology, University of Sistan and Baluchistan, zahedan- Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, University of Sistan and Baluchistan, Zahedan, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: The aim of the research was the effectiveness of media psychological literacy training on the cognitive-emotional flexibility of adolescents.



Method: The method of the current research was semi-experimental and in the form of a two-group pre-test-post-test design. The statistical population of the research was the middle school students of Birjand in the academic year 1402-1403, and 60 students (30 girls and 30 boys) were randomly selected into two experimental and control groups (30 people in each group). The experimental group (15 girls and 15 boys) were trained separately for 8 weeks, one session of 90 minutes each week, using the educational package of psychological literacy of media and virtual space (created by the researcher). The research tools include questionnaires on psychological literacy of media and virtual space (made by the researcher), the Iranian version of cognitive flexibility by Dennis, Vanderwal and Jillon (2010) introduced by Kokhandani and Abolmaali al-Hosseini (2013) and the cognitive regulation of emotion (Garnefski and Karaij, 2006, introduced by Basharat, 2015). Data analysis was done with statistical analysis software spss-23.



Results: Teaching psychological literacy in media and virtual space has a significant effect on students' cognitive flexibility and emotional regulation (P<0.01).



Discussion and conclusion: Considering the role of psychological literacy of media and virtual space in increasing cognitive flexibility and emotional regulation of teenagers, the strategy of teaching media literacy using this educational package as an efficient method in improving psycho-social indicators and preventing media and virtual space damage is suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological literacy of media and virtual space
  • cognitive flexibility
  • emotional regulation
  • adolescents